Różnice anatomiczne i fizjologiczne pomiędzy kobietami a mężczyznami są czymś oczywistym. Jednakże ich znaczenie dla organizmu w dalszym ciągu potrafi nas zaskakiwać. Okazuje się bowiem, że zbierająca się w różnych miejscach tkanka tłuszczowa w przypadku kobiet może mieć znaczenie dla zdrowia ich mózgu.
Kobiety są bardziej skłonne do odkładania podskórnej tkanki tłuszczowej w miejscach takich jak biodra, pośladki i grzbiety ramion. Z kolei mężczyźni mają większą skłonność do tzw. otyłości trzewnej. Jednak jak wynika z ostatnich badań, odkładanie się tłuszczu podskórnego u kobiet może chronić przed zapaleniem mózgu, które może prowadzić do problemów, takich jak demencja czy udar.
Opis i rezultaty badań ukazały się na łamach pisma „Diabetes” (DOI: 10.2337/db22-0192).
Jak wiemy u kobiet tkanka tłuszczowa ma raczej charakter podskórny i zbiera się na ich biodrach, pośladkach oraz ramionach, natomiast u mężczyzn jej większość kumuluje się w jamie brzusznej, przybierając formę tzw. otyłości trzewnej. Ta druga jest w o wiele większym stopniu prozapalna. To również mężczyźni są bardziej narażeni – przynajmniej przed menopauzą u kobiet – na związane z tym problemy zdrowotne, takie jak zawał serca czy udar. Czy jednak wynika to z lokalizacji tkanki tłuszczowej? Zazwyczaj kwestie takich różnic wiązane są z gospodarką hormonalną i estrogenem, jednakże warto spojrzeć na to zagadnienie z szerszej perspektywy.
Pewne badania mogące rzucić na tę sprawę nowe światło zostały przeprowadzone na myszach, które jak się okazuje, są pod pewnymi względami podobne do ludzi. Podobieństwo to polega chociażby na tym, że u samicy myszy również w większym stopniu niż u samców występuje podskórna tkanka tłuszczowa, a w mniejszym ta zlokalizowana w jamie brzusznej. Postanowiono jednak zbadać jaki może mieć to wpływ na stany zapalne mogące zagrażać mózgowi.
Przede wszystkim badając myszy, których dieta była bogata w tłuszcz, naukowcy zauważyli, że aż do momentu, kiedy samice weszły w okres menopauzy, nie zaobserwowano u nich żadnych stanów zapalnych mózgu czy też insulinooporności, która z kolei może prowadzić do cukrzycy. Z kolei po około 48 tygodniach od tego momentu rozmieszczenie tkanki tłuszczowej u samic zaczynało w większym stopniu przypominać to obserwowane u samców.
Następnie postanowiono poddać samice zabiegowi przypominającemu liposukcję, którego celem było usunięcie podskórnej tkanki tłuszczowej. Nie ingerowano przy tym w jakikolwiek sposób w gospodarkę hormonalną myszy. Rezultat okazał się zaskakujący, ponieważ u tych samic zaczęto obserwować zwiększony poziom stanów zapalnych mózgu, w sposób porównywalny do tego występującego u samców. Jednocześnie wzrósł u nich poziom otyłości trzewnej, tak jakby tkanka tłuszczowa została tam przekierowana.
Jednakże rezultaty u myszy, u których zastosowano dietę ubogą w tłuszcz były diametralnie inne. W ich przypadku usunięcie podskórnej tkanki tłuszczowej na wczesnym etapie ich życia przyczyniło się u nich jedynie do niewielkiego wzrostu ilości tłuszczu zgromadzonego w jamie brzusznej. Nie zaobserwowano natomiast żadnego istotnego wpływu na stan zdrowia ich mózgów.
Warto podkreślić, że prowadząca od lat badania pod tym kątem Alexis M. Stranahan z Medical College na Augusta University zauważyła, że u samców otyłość trzewna jest w odniesieniu do mózgu prozapalna, natomiast transplantacja tkanki podskórnej przyczynia się do obniżenia tego ryzyka. Jest to zatem kolejna płaszczyzna, na której kobiety prawdopodobnie mają przewagę nad mężczyznami.
Źródło: Medical College of Georgia at Augusta University
