Dodano: 10 kwietnia 2024r.

Przeszczep kału może łagodzić objawy choroby Parkinsona

Przeszczepienie flory kałowej, czyli przeniesienie mikroorganizmów jelitowych zdrowych osób do jelit osób cierpiących na chorobę Parkinsona może łagodzić objawy choroby – wykazały badania kliniczne. Potrzebne są dalsze prace, ale wyniki sugerują, że ta metoda oferuje bezpieczny i skuteczny sposób na poprawę objawów i jakości życia osób cierpiących na chorobę Parkinsona.

Przeszczep kału może łagodzić objawy choroby Parkinsona

 

Badania kliniczne przeprowadzone przez naukowców ze Szpitala Uniwersyteckiego w Gandawie, Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) i Uniwersytetu w Gandawie wykazały spory potencjał przeszczepiania flory kałowej pochodzącej od zdrowych osób do jelit pacjentów cierpiących na chorobę Parkinsona. Przeszczep kału okazał się łagodzić objawy choroby i może wkrótce stać się nową metodą leczenia choroby.

Opis oraz rezultaty badań ukazały się na łamach pisma „eClinicalMedicine” (DOI: 10.1016/j.eclinm.2024.102563).

Choroba Parkinsona

Choroba Parkinsona to powoli postępująca choroba ośrodkowego układu nerwowego. Drżączka poraźna, bo tak też jest nazywana, wywołana jest niedoborem neuroprzekaźnika – dopaminy. Jest to spowodowane obumieraniem neuronów produkujących neuroprzekaźnik.

Dopamina pomaga w kontrolowaniu i koordynowaniu ruchów, dlatego chorzy na Parkinsona mają tak charakterystyczne objawy jak drżenie, sztywność czy zaburzenia równowagi. U cierpiących na Parkinsona wyraźne jest też zaburzenie postawy ciała oraz chodu. Pacjenci poruszają się drobnymi kroczkami, tzw. chodem szurającym. Zanika u nich też balansowanie podczas chodu górnymi kończynami. Zaburzenia te często prowadzą do upadków.

Objawy pozamotoryczne, takie jak utrata węchu, zaparcia i zaburzenia snu REM, rozwijają się bardzo wcześnie, nawet na 20 lat przed diagnozą. W chorobie tej białko zwane alfa-synukleiną ulega nieprawidłowemu fałdowaniu i zlepianiu. Takie grudki białkowe powstają w ścianach jelita na bardzo wczesnym etapie choroby. Docierają do mózgu, gdzie uszkadzają komórki produkujące dopaminę.

Badania prowadzone na przestrzeni ostatnich lat wykazały związek między chorobą a mikrobiomem jelitowym, czyli miliardami bakterii zamieszkujących nasze jelita. Pacjenci z chorobą Parkinsona często mają zmieniony mikrobiom jelitowy w porównaniu do osób zdrowych. Często też wykazują więcej stanów zapalnych i mają zaburzoną barierę jelitową.

Choroba Parkinsona jest drugą co do częstości występowania chorobą neurodegeneracyjną po chorobie Alzheimera. Według szacunków cierpi na nią ponad osiem milionów osób. Ponieważ najczęściej występuje ona u osób w podeszłym wieku, to prawdopodobnie liczba ta będzie rosła wraz ze starzeniem się światowej populacji. Obecne metody leczenia, głównie leki zastępujące dopaminę, często mają skutki uboczne i z czasem tracą skuteczność.

Przeszczep kału

Biorąc pod uwagę związek między chorobą o mikrobiomem jelitowym, belgijscy naukowcy chcieli sprawdzić, czy przeszczep flory kałowej zawierający zdrowe bakterie jelitowe może mieć wpływ na postęp choroby. Do badań zrekrutowano 46 osób. 22 z nich otrzymały przeszczep kału przez rurkę wprowadzoną do nosa i sięgającą do jelita cienkiego, aby bezpośrednio tam dostarczyć mieszaninę zdrowych bakterii jelitowych. Reszta ochotników dostała placebo. Pacjentów monitorowano przez rok.

Już po sześciu miesiącach naukowcy dostrzegli poprawę wśród osób po przeszczepie kału. Po roku ta grupa wykazała znacznie większe złagodzenie objawów motorycznych w porównaniu z grupą, która otrzymała placebo. - Nasze wyniki są naprawdę zachęcające - mówi dr Arnout Bruggeman, współautor badania. - Po dwunastu miesiącach uczestnicy, którzy otrzymali przeszczep stolca od zdrowego dawcy, wykazali znaczną poprawę jeśli chodzi o wyniki motoryczne, najważniejszej miary objawów choroby Parkinsona – dodaje. Naukowcy uważają, że złagodzenie objawów może być związane ze zmianami w ruchach jelit, choć aby się tego upewnić, potrzebne są dalsze badania. Ale poprawa była widoczna także w objawach pozamotorycznych. Uczestnicy badań rzadziej doświadczali zaparć, które są częstym i uciążliwym objawem choroby Parkinsona.

Badanie to stanowi znaczący krok naprzód w poszukiwaniu nowych możliwości leczenia choroby Parkinsona. - Nasze badania dostarczają obiecujących wskazówek, że przeszczepienie flory kałowej może być nową, cenną metodą leczenia choroby Parkinsona – mówi prof. Roosmarijn Vandenbroucke. - Potrzebne są dalsze badania, ale to potencjalnie bezpieczny, skuteczny i opłacalny sposób na poprawę objawów i jakości życia milionów osób cierpiących na chorobę Parkinsona na całym świecie – dodaje.

Badacze zamierzają teraz ustalić, które konkretnie gatunki bakterii mają tak pozytywny wpływ na chorych. Biorąc jednak pod uwagę, że w naszych jelitach żyją miliardy bakterii, zidentyfikowanie tych drobnoustrojów może okazać trudnym zadaniem. Gdyby to się jednak udało, to mogłoby to doprowadzić do opracowania „pigułki bakteryjnej” lub innej terapii celowanej, która w przyszłości mogłaby zastąpić przeszczep kału.

 

Źródło: Vlaams Instituut voor Biotechnologie, fot. PxHere/ CC0