Dlaczego olej palmowy uchodzi za szkodliwy? Jakie są jego rodzaje? Jak wpływa na nasze zdrowie? W jakich produktach spożywczych występuje? W artykule przedstawiamy Wam odpowiedzi na powyższe pytania.
Olej palmowy to produkt pochodzenia roślinnego, który może być pozyskiwany na dwa sposoby: z ziaren palmy oleistej lub z jej owoców. W składzie oleju palmowego znajdziemy przede wszystkim nasycone kwasy tłuszczowe, w tym: kwas oleinowy, kwas linolowy oraz kwas palmitynowy.
Olej palmowy dzielimy także w zależności od rodzaju produkcji i utwardzania. Wyróżniamy więc: rafinowany olej palmowy oraz surowy olej palmowy.
Olej surowy określany jest jako olej palmowy czystej postaci. Jest najbardziej wartościowym rodzajem tego roślinnego oleju, ponieważ w swoim składzie zawiera cenne składniki odżywcze. Są wśród nich minerały, witaminy oraz karoteny.
Nierafinowany olej charakteryzuje się pomarańczową, brązową lub czerwoną barwą, za którą odpowiada obecność barwników karoteinowych.
Mimo że w surowym oleju palmowym zawarte są kwasy tłuszczowe nasycone, to badania naukowe wskazują na to, że tłuszcze nie wpływają na zwiększenie ryzyka zachorowalności na miażdżycę i schorzenia układu krążenia.
Warto podkreślić, że surowy olej palmowy nie występuje w ogólnodostępnych produktach spożywczych.
Rafinowany olej palmowy poddawany jest procesom oczyszczania, czyli rafinacji. To właśnie poprzez rafinację traci wartości odżywcze oraz wytwarza substancje uchodzące za rakotwórcze. Dietetycy oraz lekarze zalecają ograniczenie spożywania tego rodzaju oleju – o produktach spożywczych zawierających olej palmowy wspomnimy w dalszej części artykułu.
Olej palmowy poddawany jest rafinacji, ponieważ wydłuża ona termin przydatności do spożycia oraz zmienia jego konsystencję i sprawia, że jest odporny na działanie wysokich temperatur. Rafinacja i utwardzanie odpowiadają za to, że olej uzyskuje białą barwę, ale również traci właściwości odżywcze. Stanowi jedynie źródło energii i nie wykazuje działania prozdrowotnego.
Tak jak wspomnieliśmy, specjaliści zalecają ograniczenie spożywania oleju palmowego rafinowanego. Natomiast olej palmowy surowy nie stanowi zagrożenia dla naszego zdrowia. Z czego to wynika? Dla człowieka niebezpieczne nie są substancje oryginalnie zawarte w oleju palmowym, a te, które wytwarzane są podczas zabiegu uwodorniania. Są to m.in. tak zwane tłuszcze trans, które uchodzą za najbardziej niezdrowy rodzaj kwasów tłuszczowych.
Wśród negatywnych działań oleju palmowego na organizm człowieka, możemy wyróżnić:
Ogólnoświatowe instytucje zajmujące się ochroną zdrowia opracowały wytyczne, według których maksymalna dzienna dawka utwardzonych olejów roślinnych, w tym oleju palmowego, wynosi do 2 gramów.
Powinniśmy więc zwracać uwagę przede wszystkim na etykiety i składy kupowanych produktów spożywczych. Niektórzy producenci mogą jednak maskować olej palmowy w składzie. Posługują się wówczas innym nazewnictwem. Olej palmowy występuje więc pod nazwami:
Olej palmowy zawarty jest w produktach spożywczych, które spożywamy na co dzień. Możemy go znaleźć w pakowanym pieczywie, słodyczach, ciastkach, wyrobach cukierniczych. Jest również składnikiem masła i margaryny, płatków śniadaniowych, popularnych czekoladowych lub orzechowych kremów do smarowania pieczywa. Również sięgając po kostki rosołowe, dania typu fast-food, gotowe zupy, czy mrożone warzywa z sosami, dostarczamy do naszego organizmu oleju palmowego.
Utwardzone oleje roślinne występują również w:
