Zażywanie marihuany może powodować zmiany epigenetyczne. Tak sugerują nowe badania przeprowadzone na grupie 900 dorosłych. Epigenom działa jak zestaw przełączników, aktywując lub dezaktywując geny i zmieniając sposób funkcjonowania naszego organizmu. Nowe odkrycia rzucają więcej światła na potencjalne długoterminowe skutki korzystania z marihuany.
Ludzie używają marihuany od tysięcy lat. Jednak obecnie w wielu krajach jest to nielegalne. Część państw, jak chociażby niektóre stany USA, w ostatnich latach zalegalizowało marihuanę. Według danych Centers for Disease Control and Prevention za 2019 rok, 48,2 milionów osób (ok. 18 proc. wszystkich Amerykanów) przyznało się do używania marihuany. Jednak konsekwencje zdrowotne korzystania z używki nie są dobrze poznane.
- Pomimo rosnącej popularności, a także niedawnej legalizacji przez kilka stanów, wpływ marihuany na czynniki epigenetyczne nie został dobrze zbadany. Wcześniej zidentyfikowaliśmy powiązania między używaniem marihuany a procesem starzenia, uchwycone poprzez metylację DNA. Chcieliśmy dokładniej zbadać, czy określone czynniki epigenetyczne były związane z marihuaną i czy te czynniki mają wpływ na wyniki zdrowotne - powiedziała Lifang Hou z Northwestern University Feinberg School of Medicine.
Rezultaty oraz opis badań ukazał się na łamach pisma Molecular Psychiatry (DOI: 10.1038/s41380-023-02106-y).
Uczeni w swoich pracach przeanalizowali próbki krwi pobrane w odstępie pięciu lat od osób, które wcześniej uczestniczyły w badaniu rozwoju ryzyka choroby wieńcowej. Analiza objęła próbki ponad 900 osób. Dodatkowo, każdy z uczestników został zapytany, czy używa marihuany, a jeśli odpowiedź była twierdząca, to kolejne pytania dotyczyły tego, jak często korzysta. Naukowcy w ten sposób oszacowali ilości przyjmowane przez badanych, a następnie przeprowadzili profilowanie metylacji DNA na ich próbkach krwi, aby ujawnić zmiany epigenetyczne związane z używaniem marihuany.
DNA jest czasami postrzegane jako kod, który mamy już na stałe, ale na ekspresję niektórych genów można wpływać poprzez zmiany epigenetyczne, na które ma wpływ styl życia, doświadczenia życiowe czy zamieszkiwane przez nas środowisko. Modyfikacje epigenetyczne nie zmieniają fundamentalnej sekwencji naszego DNA. Można powiedzieć, że wprowadzają dodatkowe zmiany, które wpływają na to, jak te sekwencje DNA są „odczytywane” przez maszynerię komórkową.
Epigenetyczne modyfikacje DNA mają głęboki wpływ na rozwój, choroby i większość cech biologicznych przez całe życie. Jedną z najlepiej zbadanych zmian epigenetycznych jest wspomniana metylacja DNA, która często tłumi aktywność niektórych genów. W procesie tym grupy metylowe - cząsteczki składające się z jednego atomu węgla i trzech atomów wodoru - są dodawane do cząsteczek DNA, zmieniając w ten sposób ekspresję genów. Dzięki temu, naukowcy byli w stanie powiązać używanie marihuany ze zmianami w ludzkim epigenomie.
- Zaobserwowaliśmy powiązania między używaniem marihuany a wieloma markerami epigenetycznymi, jednak potrzebne są dodatkowe badania, aby powtórzyć i zweryfikować te wyniki – przyznała Hou, współautorka badania.
Uczeni zaobserwowali markery metylacji DNA związane z niedawnym i długotrwałym używaniem marihuany. Wiele zmian epigenetycznych zostało powiązanych z proliferacją komórkową, sygnalizacją hormonalną, infekcjami i zaburzeniami zdrowia psychicznego, takimi jak schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa i zaburzenia związane z uzależnieniami.
- Co ciekawe, konsekwentnie identyfikowaliśmy jeden marker, który był wcześniej związany z używaniem tytoniu, co sugeruje potencjalną wspólną regulację epigenetyczną między używaniem tytoniu i marihuany – dodała badaczka.
Chociaż badania nie wskazują na związek przyczynowy między używaniem marihuany, a zmianami epigenetycznymi, ani między tymi zmianami, a obserwowanymi skutkami zdrowotnymi, odkrycia mogą być przydatne w przyszłych badaniach nad epigenetycznymi skutkami używania marihuany.
- Badania te dostarczyły nowych informacji na temat związku między używaniem marihuany a czynnikami epigenetycznymi. Potrzebne są dodatkowe prace, aby ustalić, czy te powiązania są konsekwentnie obserwowane w różnych populacjach. Co więcej, badania oceniające wpływ marihuany na wyniki zdrowotne związane z wiekiem mogą dostarczyć dalszych informacji na temat długoterminowego wpływu marihuany na zdrowie – ocenił Drew Nannini, adiunkt w laboratorium Hou i pierwszy autor badania.
Źródło: Northwestern University, fot. Lode Van de Velde, CC0, via Wikimedia Commons
