Międzynarodowy zespół naukowców znalazł skuteczny sposób na czkawkę. Proste urządzenie przypominające słomkę przynosi ulgę w mimowolnych skurczach przepony w 92 proc. przypadków – wynika z badań.
Czkawka to irytujący problem, który nęka ludzkość od tysiącleci. Zwykle trwa krótko i samoistnie ustępuje. Ale czkawka może przybrać też postać przewlekłą i może trwać nawet powyżej 48 godzin (u rekordzisty, jak podaje Księgi rekordów Guinnessa, czkawka trwała 68 lat). Taki stan może powodować znaczny dyskomfort, problemy z przyjmowaniem pokarmów czy depresję.
Niektóre z najbardziej znanych domowych sposobów obejmują wstrzymanie oddechu czy przestraszenie cierpiącej na czkawkę osoby. Metod tych jest wiele, ale żadna z nich nie jest poparta solidnymi danymi naukowymi. Teraz uczeni, jak twierdzą, znaleźli skuteczne rozwiązanie w postaci słomki do picia. Swoje badania opublikowali na łamach pisma „Jama Network Open” (10.1001/jamanetworkopen.2021.13933).
- Czkawka może być czasami denerwująca dla niektórych osób, ale u innych może znacząco wpływać na jakość życia – powiedział dr Ali Seifi z Centrum Nauki o Zdrowiu Uniwersytetu Teksańskiego w San Antonio. - Obejmuje to wielu pacjentów z urazami mózgu, udarami czy nowotworami – niektóre chemioterapie powodują czkawkę – dodał.
Kiedy pojawia się czkawka przepona i mięśnie międzyżebrowe nagle się kurczą. Późniejsze gwałtowne wciągnięcie powietrza powoduje zamknięcie otworu między fałdami głosowymi, znanego jako głośnia, co skutkuje charakterystycznym dźwiękiem.
W publikacji naukowcy nazywają swój wynalazek FISST (forced inspiratory suction and swallow tool), ale na rynek ma trafić pod nazwą HiccAway. Urządzenie przypomina zgiętą słomkę do napojów rozszerzającą się z jednej strony. Tam też znajduje się zawór ciśnieniowy, który wymusza użycie większej siły, by nabrać napój do ust.
Jedyne co trzeba, by pokonać czkawkę, to napić się przez FISST, ale żeby to wykonać, trzeba jednocześnie ssać i przełykać. To, jak wskazują w publikacji badacze, stymuluje jednocześnie nerw błędny i przeponowy. Silne ssanie powoduje kurczenie się przepony, a przełykanie w tym czasie sprawia zamknięcie głośni, co kończy czkawkę.
- Zasysania wody stymuluje nerw przeponowy, który wysyła sygnały motoryczne do przepony, a akt połykania stymuluje nerw błędny, który pomaga kontrolować jej mimowolną aktywność. Gdy te dwa nerwy są zajęte innymi obowiązkami, nie mają czasu na bałagan i czkawkę – powiedział Seifi.
Aby przetestować urządzenie, naukowcy przeprowadzili w 2020 r. kampanię crowdfundingową, w ramach której ochotnicy mogli otrzymać darmowy FISST do wypróbowania. W sumie 249 uczestników wzięło udział w badaniu i wypełniło kwestionariusze, w których ocenili swoje doświadczenie w skali od 1 do 5, gdzie 1 oznaczało „zdecydowanie na korzyść domowych środków zaradczych”, a 5 „zdecydowanie na korzyść FISST”. Uczestnicy ocenili również swoje zadowolenie z produktu w porównaniu z domowymi sposobami.
Ponad 69 proc. uczestników zgłosiło czkawkę przynajmniej raz w miesiącu, przy czym większość napadów trwała krócej niż dwie godziny. Ponad 90 proc. badanych oceniło FISST jako lepszy od domowych sposobów pod względem skuteczności. Oceny te były niezmiennie wysokie, niezależnie od częstotliwości lub czasu trwania czkawki danego uczestnika.
Chociaż wyniki wskazują, że FISST działa lepiej niż inne taktyki łagodzące czkawkę, badanie jest ograniczone, ponieważ opierało się na subiektywnych skalach oceny i brakowało grupy kontrolnej. Przyszłe analizy będą musiały ocenić skuteczność FISST w randomizowanych badaniach klinicznych.
Źródło: Live Science, fot. HiccAway
