Dwa trzymane w niewoli delfiny butlonose udowodniły naukowcom, że potrafią wyczuć nawet słabe pole elektryczne w wodzie. Badacze sugerują, że umiejętność ta przydaje się im podczas polowania i pozwala delfinom znaleźć zakopaną w piasku zdobycz. Może też pomagać im odnajdywać odpowiedni kierunek.
Delfiny butlonose (Tursiops truncatus) przychodzą na świat z wibrysami, jak foki. Wibrysy wypadają im wkrótce po urodzeniu, pozostawiając szereg dołeczków, zwanych dołkami wibrysowymi. Tim Hüttner i Guido Dehnhardt z Uniwersytetu w Rostocku w Niemczech zaczęli podejrzewać, że dołeczki mogą być czymś więcej niż tylko reliktem.
Przyglądając się im uważnie, zdali sobie sprawę, że przypominają one struktury, które pozwalają rekinom wykrywać pola elektryczne. Zaintrygowani tym odkryciem postanowili sprawdzić, czy delfiny także mogą wykryć pole elektryczne. Ich podejrzenia się sprawdziły. Trzymane w niewoli delfiny wykryły słabe pole elektryczne.
Opis i rezultaty badań ukazały się na łamach pisma „Journal of Experimental Biology” (DOI: 10.1242/jeb.246907).
Zdolność wyczuwania pól elektrycznych nazywana jest elektropercepcją. Zdolność odbierania bodźców elektrycznych z otoczenia potwierdzono u niektórych gatunków ryb – rekinów, płaszczek pił zwyczajnych czy drętw. Wśród ssaków wiadomo, że pole elektryczne potrafią wykryć stekowce, czyli kolczatki i dziobaki. No i delfiny.
Hüttner i Dehnhardt, gdy już potwierdzili istnienie nieznanego dotąd zmysłu u delfinów, podjęli współpracę z Lorenzo von Fersenem z zoo w Norymberdze i Larsem Mierschem z Uniwersytetu w Rostocku. Razem chcieli dowiedzieć się, jak wrażliwe są delfiny butlonose na pola elektryczne wytwarzane przez różnorakie morskie formy życia.
Najpierw przetestowali wrażliwość dwóch delfinów butlonosych z norymberskiego zoo, nazywanych Donna i Dolly, na różne pola elektryczne, aby dowiedzieć się, czy potrafią wykryć rybę zakopaną w piaszczystym dnie morskim. Najpierw przeszły szkolenie, które polegało na tym, aby delfiny utrzymywały się bez ruchu przy zanurzonym pod wodą pręcie, a po wykryciu pola elektrycznego odpływały od niego.
Badacze stopniowo zmniejszali pole elektryczne z 500 do 2 μV/cm. Śledzili przy tym, ile razy delfiny odpływały po wykryciu pola elektrycznego. Donna i Dolly były równie wrażliwe na najsilniejsze pola. Dopiero gdy pola elektryczne osłabły, okazało się, że Donna była nieco bardziej wrażliwa i potrafiła wykryć pole elektryczne o wartości 2,4 μV/cm, podczas gdy Dolly wyczuwała pola o wartości 5,5 μV/cm.
Jednak pola elektryczne wytwarzane przez żywe organizmy nie są statyczne. Pulsujące ruchy skrzeli ryb powodują wahania ich pól elektrycznych. Uczeni chcieli sprawdzić, czy Donna i Dolly potrafią również wyczuć takie pola elektryczne? W ramach testów badacze wytworzyli pole elektryczne pulsujące od 1,5 do 25 razy na sekundę, jednocześnie zmniejszając natężenie pola. I tutaj również podejrzenia naukowców się sprawdziły. Delfiny bez problemu wykryły takie pulsujące pola elektryczne. Ale w tym przypadku wrażliwość delfinów była nieco gorsza. Dolly mogła wykryć pole przy natężeniu 28,9 μV/cm, Donna przy 11,7 μV/cm.
Według badaczy, wrażliwość na słabe pola elektryczne pomaga delfinom szukać ryb ukrytych w osadach dennych. Uczeni podejrzewają też, że zdolność ta może im służyć do orientacji w terenie. - Tę zdolność sensoryczną można również wykorzystać do wyjaśnienia orientacji względem ziemskiego pola magnetycznego – mówi Dehnhardt. Innymi słowy, wrażliwość na pola elektryczne pomaga delfinom w nawigacji po globie.
Źródło: The Company of Biologists, IFLScience, fot. NASA, Public domain, via Wikimedia Commons
