W wieku 94 lat zmarł brytyjski fizyk Peter Higgs. To on zaproponował istnienie tak zwanej „boskiej cząstki”, którą udało się wykryć w 2012 roku w Wielkim Zderzaczu Hadronów. Za swoje prace w 2013 roku otrzymał Nagrodę Nobla.
O śmierci Petera Higgsa poinformował Uniwersytet w Edynburgu, gdzie naukowiec był wykładowcą przez blisko 50 lat. „Odszedł spokojnie w domu po krótkiej chorobie” – czytamy w oświadczeniu szkockiego uniwersytetu.
Higgs w 1964 roku przewidział istnienie nowej cząstki, którą wkrótce zaczęto nazywać bozonem Higgsa. Wysunął teorię, że musi istnieć cząstka subatomowa, która wyjaśniałaby, w jaki sposób inne cząstki zyskują masę. W 2012 roku w Wielkim Zderzaczu Hadronów udało się wykryć bozon Higgsa, zwany także „boską cząstką”. Za swoje prace teoretyczne w 2013 roku otrzymał wraz Francois Englertem Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki.
Bozon Higgsa to fundamentalny element Modelu Standardowego - zbioru teorii opisujących podstawowe elementy budowy Wszechświata. Nagrodzone Noblem odkrycie z 2012 roku tłumaczy m.in. istnienie masy. - Peter Higgs był niezwykłą osobą – utalentowanym naukowcem, którego wizja i wyobraźnia wzbogaciły naszą wiedzę o otaczającym nas świecie. Jego pionierska praca zmotywowała tysiące naukowców, a jego dziedzictwo będzie nadal inspirować kolejne pokolenia – powiedział Peter Mathieson, prorektor Uniwersytetu w Edynburgu.
Higgs przyszedł na świat w 1929 r. w Newcastle w północno-zachodniej Anglii. Studia ukończył w 1950 r. na King's College London z wyróżnieniem z fizyki. W 1954 roku uzyskał stopień doktora. Wkrótce po tym nawiązał kontakty z Uniwersytetem w Edynburgu, gdzie został pracownikiem naukowym. Na szkockiej uczelni pracował aż do 1996 roku.
Zaproponowana przez Higgsa w 1964 roku cząstka pomogła naukowcom zrozumieć jedną z najbardziej podstawowych zagadek Wszechświata - jak Wielki Wybuch stworzył coś z niczego. Bez masy cząstki nie mogłyby zbijać się w materię, z którą mamy do czynienia na co dzień. Minęło jednak prawie 50 lat, zanim można było potwierdzić jej istnienie.
- To był człowiek, z którego nazwiskiem związano boską cząstkę oraz szaloną pogoń za tą cząstką przez wiele, wiele lat - komentuje prof. Krzysztof Kurek. I tłumaczy, że opisana w 1964 r. cząstka Higgsa nazywana jest boską cząstką, bo to ona jest odpowiedzialna za generowanie masy, czyli za pojawienie się masywnych cząstek elementarnych. - Największym osiągnięciem Petera Higgsa było zaproponowanie tzw. mechanizmu Higgsa. Ten mechanizm umożliwił wprowadzenie mas cząstek do teorii cząstek elementarnych - tzw. Modelu Standardowego - komentuje badacz.
Model Standardowy to najbardziej spójna teoria z zakresu fizyki kwantowej. Opisuje trzy z czterech oddziaływań podstawowych obserwowanych w naturze: oddziaływania elektromagnetyczne, słabe i silne (ale nie obejmuje grawitacji). - Bez cząstki Higgsa i zaproponowanego mechanizmu nie byłoby możliwe używanie i opis oddziaływań w ramach Modelu Standardowego - ocenia fizyk.
Źródło: BBC, The Guardian, PAP, fot. Bengt Nyman, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons
