Nasz liczący 3,2 miliona lat przodek mógł przyjąć postawę wyprostowaną i w ten sposób się poruszać, tak jak robią to współcześni ludzie. Do takich wniosków naukowcy doszli po przeprowadzeniu modelowania układu mięśniowego australopiteków, których najsłynniejszą przedstawicielką jest Lucy.
Nowe odkrycie umacnia konsensus wśród badaczy, że Australopithecus afarensis chodził wyprostowany, a nie jak szympans, podpierając się rękoma. Zrekonstruowane mięśnie miednicy i nóg australopiteków sugerują również, że mógł on wspinać się na drzewa. Oznacza to, że gatunek prawdopodobnie rozwijał się zarówno w lasach, jak i na trawiastych stepach Afryki.
- Mięśnie Lucy sugerują, że była dwunożna jak my, a jednocześnie prawdopodobnie czuła się dobrze na drzewach – mówi Ashleigh Wiseman, pracowniczka McDonald Institute for Archaeological Research na Uniwersytecie Cambridge w Wielkiej Brytanii, która przeprowadziła modelowanie.
Wyniki i opis badań opublikowano w czasopiśmie „Royal Society Open Science” (DOI: 10.1098/rsos.230356).
Skamieniałości Lucy są najlepiej zachowanymi szczątkami australopiteków, jakie kiedykolwiek znaleziono. W połowie lat 70. XX wieku w Etiopii odzyskano 40 proc. jej szkieletu. Szczątki wskazują, że miała około metra wzrostu i ważyła od 13 do 42 kilogramów. Odkrycie sugerowało też, że przodkowie człowieka mogli chodzić w pozycji wyprostowanej na długo przed wyewoluowaniem większych mózgów.
Tworząc model mięśni naukowcy kierowali się budową współczesnych ludzi. Nasza struktura kości i przyczepy mięśni mogą wskazywać, w jaki sposób mięśnie były ułożone na szkielecie Lucy. Wiseman wykorzystała modelowanie cyfrowe do odtworzenia 36 mięśni w każdej z nóg australopiteków.
Rekonstrukcja pokazuje, że Lucy mogła wyprostować stawy kolanowe i biodra w podobny sposób jak współcześni ludzie. Oznacza to, że gatunek mógł stać i chodzić w pozycji wyprostowanej.
Model ujawnia również proporcje tłuszczu i mięśni w nogach Lucy. Okazuje się, że nogi australopiteków były znacznie bardziej umięśnione niż u współczesnego człowieka i podobne do nóg bonobo (Pan paniscus). Podczas gdy ludzkie udo składa się w około 50 proc. z mięśni, u Lucy było ich prawdopodobnie 74 proc. Niektóre mięśnie jej łydek i ud zajmowały dwa razy więcej miejsca, niż u współczesnych ludzi.
Kolana Lucy wykazywały szerszy zakres ruchu niż ludzkie. To, w połączeniu z jej masą mięśniową sugeruje, że A. afarensis mógł zamieszkiwać zarówno gęste lasy, jak i trawiaste sawanny. – Lucy prawdopodobnie poruszała się w sposób, którego nie znajdziemy u współczesnych zwierząt – ocenia Wiseman.
Chociaż odkrycie opiera się na niekompletnym szkielecie i nie wiadomo, jak często A. afarensis przyjmował wyprostowaną postawę, wyniki analizy wzmacniają konsensus naukowy, co do fizycznych możliwości Lucy.
Rekonstrukcja mięśni jest nowatorską metodą potwierdzenia dwunożności. – Wykracza poza nieco uproszczone interpretacje paleontologów, jeśli chodzi o wnioskowanie, jakie ruchy charakteryzowały wymarły gatunek – ocenia prof. Fred Spoor, badacz z Muzeum Historii Naturalnej w Wielkiej Brytanii.
Modelowanie mięśni pomogło już naukowcom ocenić prędkość chodzenia tyranozaura i może rzucić światło na podobne cechy u praprzodków ludzi.
Źródło: Live Science, University of Cambridge, fot. Neanderthal-Museum, Mettmann, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
_Rekonstruktion_mit_M%C3%A4dchen.jpg){kind=link}