Aloes jest od dawna znany ze swoich właściwości leczniczych. Stosowany jest przede wszystkim w leczeniu problemów skórnych, wspomaganiu trawienia i gojeniu ran. Ale badacze znaleźli jeszcze jedną użyteczną właściwość rośliny. Pozostałości po wyciśnięciu pożądanego soku są traktowane jako odpady, a jak donoszą naukowcy, mogą być wykorzystane jako naturalny środek owadobójczy.
Aloes (Aloe vera) był używany od tysięcy lat do leczenia dolegliwości skórnych i ran oraz wspomagania układu pokarmowego. Ale chociaż ekstrakt z rośliny jest bardzo ceniony, to pozostałe po jego wyciśnięciu łupy są wyrzucane jako odpady. Naukowcy donoszą jednak, że mogą one odstraszać insekty, działając jako naturalny środek owadobójczy. Badaczom udało się już zidentyfikować w pozostałościach poprodukcyjnych kilka związków bioaktywnych, które odstraszają szkodniki.
- Każdego roku na całym świecie wyrzucanych jest miliony ton skórek aloesu. Chcieliśmy pokazać, że mogą być one użyteczne – mówi główny autor badań dr Debasish Bandyopadhyay.
Naukowiec zainteresował się potencjalnym zastosowaniem łup aloesu jako środka owadobójczego, po odwiedzinach w centrum wytwarzania wyrobów aloesowych. Zauważył, że owady omijały liście rosnących tam roślin aloesu, ale nie przeszkadzały im inne rośliny. Wrócił z próbkami nikomu niepotrzebnych „resztek” do swojego laboratorium, a jago celem stało się opracowanie naturalnego pestycydu, który mógłby pomóc rolnikom na obszarach, gdzie owady stanowią poważne zagrożenie, jak na przykład niektóre regiony Afryki, obu Ameryk czy Indii.
Niektórzy ogrodnicy przydomowi zaczęli już wcześniej używać żelu aloesowego jako składnika naturalnej mieszanki pestycydów, wraz z cebulą i czosnkiem, ale nie zawsze wykorzystują przy tym skórki. A naukowcy z University of Texas Rio Grande Valley pod lupę wzięli właśnie te odpady poprodukcyjne.
Najpierw wysuszyli łupy, a następnie wyprodukowali na ich bazie różne ekstrakty m.in. dodając do nich heksan, dichlorometan (DCM), metanol i wodę. Zespół informował wcześniej, że ekstrakt heksanowy zawierał oktakozan, związek znany ze swoich właściwościach przeciw komarom.
W nowych eksperymentach ekstrakt DCM wykazywał znacznie wyższą aktywność owadobójczą przeciwko szkodnikom rolniczym niż ekstrakt heksanowy, więc naukowcy chcieli go dalej analizować. Dzięki użyciu zaawansowanych technik wykryli w odpadach poaloesowych ponad 20 związków, z których wiele miało działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze lub inne potencjalne korzyści zdrowotne. Wśród nich było sześć substancji, w tym oktakozanol, subenniatyna B, dinoterb, arjungenina, nonadekanon i kwas kwilainowy, o których wiadomo, że mają właściwości owadobójcze.
Ponadto zidentyfikowane związki nie były toksyczne. Badania chemiczne ekstraktów na bazie metanolu i wody wciąż trwają.
Teraz naukowcy chcą przetestować, jak dobrze skórki aloesu działają w praktyce na polach uprawnych i czy można wykorzystać je przeciwko szkodnikom rolniczym. Ponadto Bandyopadhyay bada, czy otrzymane związki mają właściwości przeciw komarom i kleszczom, co może potencjalnie doprowadzić do opracowania środka odstraszającego owady do użytku konsumenckiego.
- Tworząc insektycyd, w którym nie ma niebezpiecznych i trujących syntetycznych chemikaliów, możemy pomóc rolnictwu. Ale jeśli skórki aloesowe wykazują dobre działanie przeciw komarom lub kleszczom, możemy również pomóc ogółowi społeczeństwa – przekonuje Bandyopadhyay.
O szczegółach swoich odkryć badacze poinformują na jesiennym spotkaniu American Chemical Society (ACS).
Źródło: American Chemical Society, fot. Nazmul Huda
