Podczas eksploracji bogatego w glinę regionu Marsa łazik Curiosity zarejestrował najwyższy dotąd poziom metanu. Odczyt wykonany w zeszłym tygodniu w kraterze Gale wskazał 21 części na miliard - to trzy razy więcej niż poprzedni rekordowy pomiar z 2013 roku.
Astrobiolodzy z entuzjazmem śledzą doniesienia na temat metanu na Marsie. Na Ziemi większość metanu jest produkowana przez żywe organizmy i każde wykrycie tego gazu poza naszą planetą rozpala wyobraźnię poszukiwaczy pozaziemskiego życia. Ale metan może również pochodzić z reakcji chemicznych zachodzących między skałami i wodą. Niestety łazik Curiosity nie ma instrumentów, które mogłyby definitywnie określić, czy źródło metanu jest biologiczne czy geologiczne.
Cząsteczki metanu ulegają szybkiemu rozpadowi w atmosferze, zatem każde wykrycie metanu w marsjańskiej atmosferze oznacza, że musiał on zostać uwolniony stosunkowo niedawno - nawet jeśli sam metan został wyprodukowany miliony lub miliardy lat temu i do tej pory leżał zdeponowany pod powierzchnią.
Pierwsze ślady metanu w atmosferze Marsa zostały zarejestrowane przez sondę Mars Express tuż po rozpoczęciu przez nią badań w 2004 roku. Detekcja ta była przedmiotem sporów w środowisku naukowym. Dyskutowano głównie nad dokładnością odczytów. Wielu naukowców zakwestionowało badania, które opierały się na pojedynczym zbiorze danych. Atmosferę podgrzał łazik Curiosity, który w 2013 roku także wykrył metan na Marsie.
Łazik Curiosity wylądował w kraterze Gale w 2012 roku i od tamtej pory nieustannie wykonuje pomiary metanu. Poziom gazu jest zazwyczaj niski i wydaje się wahać w miarę zmian marsjańskich pór roku. Ale łazik rejestrował w przeszłości także wysokie stężenia metanu, jak to z 2013 roku. Te z kolei trwały krótko i wydawały się przejściowymi smugami gazu. Niestety, naukowcy nie potrafią tego wyjaśnić.
- Tajemnica metanu trwa - powiedział Ashwin Vasavada z projektu Curiosity w NASA Jet Propulsion Laboratory. - Jesteśmy bardziej zmotywowani niż kiedykolwiek, aby dowiedzieć się, jak zachowuje się metan w marsjańskiej atmosferze – dodał.
Tuż po zarejestrowaniu w miniony weekend wysokiego stężenia metanu, poziom gazu gwałtownie spadł do wartości zbliżonych do poziomów tła (7 ppm). Ale ten rekordowy pomiar blednie w porównaniu ze średnimi poziomami metanu na Ziemi. Łazik Curiosity zmierzył stężenie metanu na poziomie 21 części na miliard (ppb), stężenia metanu na Ziemi są bliskie 1860 ppb.
Naukowcy wiedzą, że podczas marsjańskiej zimy koncentracja gazu spada, a latem rośnie. Wiedzą też, że pod powierzchnią Marsa znajduję się spore pokłady lodu. Być może w lecie lód topnieje, uwalniając uwięzione pęcherzyki metanu do atmosfer, podobnie jak wieloletnia zmarzlina na Ziemi uwalnia metan do atmosfery podczas topnienia. Według naukowców te kieszenie metanowe mogą być reliktem starożytnego życia.
Źródło: NASA, fot. NASA/JPL-CALTECH/MSSS
