"Bliżej Nauki" powraca w trybie stacjonarnym
Już 14 marca rusza nowy cykl wykładów popularnonaukowych „Bliżej Nauki”. To już XVI edycja spotkań organizowanych przez Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego. W czasie pandemii wykłady odbywały się w formie on-line, ale od przyszłego wtorku wracają do trybu stacjonarnego. … czytaj więcej
Czarne dziury mogą być źródłem ciemnej energii
Obserwacje supermasywnych czarnych dziur w centrach galaktyk sugerują, że mogą one być źródłem ciemnej energii. Jeśli analizy się potwierdzą, naukowcy w końcu wyjaśnią jedną z największych tajemnic kosmologii.… czytaj więcej
Nadświetlne spojrzenie na Wszechświat
Jak nasz świat postrzegaliby obserwatorzy poruszający się szybciej niż światło w próżni? Taki obraz byłby wyraźnie inny od tego, z jakim spotykamy się na co dzień. Zasady mechaniki kwantowej ze szczególną teorią względności w czasoprzestrzeni czterowymiarowej połączyli we wspólnej publikacji fizycy teoretycy z Uniwersytetu Warszawskiego oraz Oxford University.… czytaj więcej
Antybakteryjne farby, tusze i lakiery z Instytutu Fizyki PAN
Badacze z Instytutu Fizyki PAN opracowali sposób na to, by nadać farbom, tuszom i lakierom właściwości antybakteryjne. Dzięki temu banknoty, recepty, poręcze, stoliki, podłogi i ściany w przychodniach czy szpitalach mogą się stać "niegościnne" dla niektórych niebezpiecznych mikrobów.… czytaj więcej
Jak zmniejszyć ucieczkę ciepła przez szyby? Fizycy z PAN znaleźli rozwiązanie
Fizycy z Polskiej Akademii Nauk opracowali sposób na powłoki termoizolacyjne do szyb, które zatrzymują promieniowanie podczerwone. Ich pomysł pozwala zmniejszyć skalę ucieczki ciepła zimą przez okna. Oszczędności na ogrzewaniu mogą wynieść nawet kilkanaście procent - szacują twórcy rozwiązania.… czytaj więcej
Polscy i norwescy fizycy odtwarzają Wielki Wybuch w mikroskali
Polscy fizycy teoretycy i norwescy fizycy doświadczalni odtwarzają „miniaturowe wielkie wybuchy” w zderzaczach cząstek, aby rozwiązać zagadki wczesnego Wszechświata. Szukają odpowiedzi na pytania o to, skąd wzięła się tam nadwyżka materii, czym jest tzw. ciemna materia i co działo się zaraz po Wielkim Wybuchu.… czytaj więcej
Polscy badacze opracowali fotoniczny sztuczny neuron
Fotoniczny sztuczny neuron opracowali naukowcy z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz IF PAN. To krok na drodze do stworzenia układu fotonicznego naśladującego działaniem ludzki mózg.… czytaj więcej
Wyścigi fotonów wokół czarnej dziury pomogły w badaniach kwantowej grawitacji
Czy wszystkie fotony - nawet te o gigantycznych energiach - przemierzają Wszechświat z tą samą prędkością? Aby sprawdzić, czy różnic nie wywołują tu potencjalne efekty kwantowej grawitacji, polsko-chiński zespół naukowców zaprzągł do pracy dwa spektakularne zjawiska kosmiczne: soczewki grawitacyjne i wybuchy promieniowania gamma.… czytaj więcej
"Rozciągnięte” stany jądrowe zbadane w krakowskim cyklotronie
Wszystkie pierwiastki powstały w procesie ewolucji Wszechświata zdominowanym przez lekkie jądra atomowe. Wiedzę o lekkich jądrach atomowych udało się właśnie poszerzyć dzięki przeprowadzonym w Krakowie badaniom akceleratorowym nad specyficznymi stanami wzbudzonymi jąder węgla 13C.… czytaj więcej
Morskie żele. Kiedy woda w morzu zmienia się w płyn nienewtonowski
Występujące w morzach algi i sinice wydzielają śluzowate polimerowe substancje, które mogą lokalnie zmieniać własności wody morskiej, tworząc z niej ciecz nienewtonowską. A w takim płynie zmienia się wiele parametrów w tym choćby fizyka opadania cząstek na dno.… czytaj więcej