Hiszpańscy naukowcy dzięki opracowanej przez siebie metodzie zidentyfikowali cząsteczkę - SynuClean-D, która zaburza tworzenie się włókien amyloidowych odpowiedzialnych za wystąpienie choroby Parkinsona i odwraca proces neurodegeneracji związany z chorobą.
Choroba Parkinsona to powoli postępująca choroba ośrodkowego układu nerwowego. Drżączka poraźna, bo tak też nazywana jest ta choroba, wywołana jest niedoborem neuroprzekaźnika – dopaminy. Jest to spowodowane obumieraniem neuronów produkujących neuroprzekaźnik. Dopamina pomaga w kontrolowaniu i koordynowaniu ruchów, dlatego chorzy na Parkinsona mają tak charakterystyczne objawy jak drżenie, sztywność czy zaburzenia równowagi.
Choroba Parkinsona jest drugim najczęstszym nieuleczalnym zaburzeniem neurodegeneracyjnym po chorobie Alzheimera. Cierpi na nią około 10 milionów ludzi na całym świecie. Charakteryzuje się nagromadzeniem złogów białka w neuronach dopaminergicznych (odpowiedzialnych za wytwarzanie dopaminy) w postaci włókien amyloidowych. Agregaty te są tworzone głównie przez białko alfa-synukleiny i to w bardzo złożony sposób, co utrudnia identyfikację cząsteczek, które mogą zapobiegać lub odwracać proces i związaną z nim neurodegenerację.
Mimo to udało się to naukowcom z Universitat Autònoma de Barcelona (UAB). Zidentyfikowali oni cząsteczkę, która zatrzymuje i odwraca proces neurodegeneracji. Badania na ten temat ukazały się w „Proceedings of the National Academy of Sciences”.
Po przeanalizowaniu ponad 14 000 cząsteczek odkryli cząsteczkę SynuClean-D, która hamuje agregację białka alfa-synukleiny i rozbija już uformowane włókna amyloidu, zapobiegając w ten sposób inicjacji procesu powodującego początek neurodegeneracyjnej choroby Parkinsona.
Do identyfikacji SynuClean-D badacze opracowali metodę umożliwiającą identyfikację inhibitorów agregacji alfa-synukleiny wśród tysięcy cząsteczek. Po zidentyfikowaniu przeprowadzono biofizyczną charakterystykę ich aktywności, zwłaszcza zdolności hamujących agregację alfa-synukleiny.
„Wykorzystując niedawno opracowany, wysokowydajny test przesiewowy, zidentyfikowaliśmy SynuClean-D, niewielki związek, który hamuje agregację alfa-synukleiny, przerywa dojrzałe włókna amyloidu, zapobiega ich propagacji oraz znosi degenerację neuronów dopaminergicznych w zwierzęcym modelu choroby Parkinsona” – napisali autorzy w publikacji.
Działanie SynuClean-D przetestowano na małym nicieniu Caenorhabditis elegans, jednym z najczęściej używanych modeli zwierzęcych w chorobach neurodegeneracyjnych. Badacze odkryli, że podając SynuClean-D poprzez żywność znacznie zmniejsza się agregacja alfa-synukleiny, co zapobiega rozprzestrzenianiu się toksycznych agregatów, a tym samym nie dochodzi do degeneracji neuronów dopaminergicznych. Zaobserwowano także większość ruchliwość nicienia.
- Wszystko wskazuje na to, że zidentyfikowana przez nas cząsteczka - SynuClean-D - może znaleźć terapeutyczne zastosowania w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona – powiedział Salvador Ventura z UAB.
