Genetyka może mieć ograniczony wkład w orientację seksualną, a pojedynczy gen homoseksualizmu nie istnieje. Wskazują na to nowe, obszerne badania, w których uwzględniono dane pochodzące od blisko pół miliona osób.
W 1993 roku naukowcy odkryli odcinek DNA (region Xq28 w chromosomie X), który ich zdaniem był powiązany z homoseksualizmem mężczyzny. Przez lata koncepcja genu homoseksualizmu była źródłem debaty zarówno wśród społeczności naukowej, jak i ogółu społeczeństwa. Wszak niewiele aspektów ludzkiej biologii jest tak złożonych i wywołujących napięcia, jak orientacja seksualna.
Nowe badania, uważane za najbardziej obszerne na ten temat ,wskazują, że nie ma pojedynczego genu, który determinowałby zachowania seksualne danej osoby. Uczeni wskazali, że zachowania seksualne są kształtowane przez mieszankę wpływów genetycznych i czynników środowiskowych oraz kulturowych. Dokładnie tak jak w przypadku większości innych ludzkich cech.
Rezultaty badań zostały opublikowane na łamach pisma „Science”.
Badacze przeanalizowali dane genetyczne wraz z historią aktywności seksualnej od 480 tys. osób obu płci ze Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. To około 100 razy większa grupa osób biorących udział w tego typu badaniach niż kiedykolwiek wcześniej. Osoby te, głównie białe, były w przedziale wiekowym od 40 do 70 lat. Wśród nich około 5 proc. stanowili geje, a 3 proc. lesbijki.
Uczeni wykorzystali metodę badań asocjacyjnych genomu (GWAS). Znaleźli pięć wariantów genetycznych związanych z aktywnością seksualną wśród osób tej samej płci, chociaż każdy z nich w minimalnym stopniu wpływał na seksualność danej osoby. Część tych wariantów była już znana wcześniej. W połączeniu warianty te mogłyby wyjaśniać około 1 proc. homoseksualnych zachowań.
Autorzy twierdzą, że pomimo powiązania genetycznego genom danej osoby nie może w pełni przewidzieć jej preferencji seksualnych. - Przewidywanie na poziomie indywidualnym nie będzie odpowiadać rzeczywistości - powiedział współautor badania Benjamin Neale, genetyk z Massachusetts General Hospital.
Badanie dostarczyło jednak pewnych wskazówek, w jaki sposób genetyka może odnosić się do zachowań seksualnych osób tej samej płci. Jeden ze znalezionych wariantów znajdował się na odcinku DNA, gdzie mieszczą się też geny związane z węchem, co, jak sugerują wcześniejsze badania, może być powiązane z preferencjami seksualnymi. Kolejny wariant był związany z genami odpowiadającymi za łysienie u mężczyzn, co sugeruje możliwy związek z poziomem hormonów płciowych.
- Zachowania seksualne osób tej samej płci są poligeniczne, co oznacza, że istnieje wiele wariantów, które przyczyniają się do tej cechy i jest to bardzo podobne do wielu innych cech behawioralnych – podkreśliła pierwsza autorka badań Andrea Ganna z Massachusetts General Hospital i Harvard Medical School.
Naukowcy podkreślają, że ich badania dotyczyły głównie doświadczeń seksualnych, a nie orientacji lub tożsamości seksualnej. Podczas gdy uczestnicy zostali zapytani, czy uprawiali seks z osobą tej samej płci, niekoniecznie identyfikowali się jako osoby homoseksualne.
- Z genetycznego punktu widzenia nie ma pojedynczego kontinuum zachowań seksualnych między osobami różnej płci a osobami tej samej płci. Nie ma wymiaru, w którym im bardziej pociąga kogoś ta sama płeć, tym mniej pociąga go płeć przeciwna – stwierdziła Ganna i dodała, że jest wiele genów, które mają wpływ na zachowania seksualne, a wielu jeszcze pewnie nie odkryto.
Badanie ma jednak wady, po części dlatego, że dotyczyło dość jednorodnej próby: ludzi o europejskim pochodzeniu, z których wielu osiągnęło pełnoletność w czasach, gdy homoseksualizm był silnie stygmatyzowany lub nawet kryminalizowany.
Chociaż genetyka jest z pewnością zaangażowana w to, z kim ludzie decydują się sypiać, to nie ma konkretnych predyktorów genetycznych. Jednak niektórzy badacze zastanawiają się, czy analiza, która dotyczyła genów związanych z aktywnością seksualną, a nie z atrakcyjnością, może dać prawdziwe wnioski na temat orientacji seksualnej.
