Dodano: 26 lutego 2021r.

Ideologia ukryta w mózgu. Nowe badania wiążą światopogląd ze zdolnościami umysłowymi

Ludzki mózg wciąż skrywa niezliczoną liczbę tajemnic. Jedną z nich są powody, dla których podejmujemy konkretne decyzje i wybieramy różne życiowe drogi. Okazuje się, że światopogląd można powiązać ze zdolnościami umysłowymi konkretnych osób – wynika z badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Cambridge. Uczeni wykazali, że ludzie o skrajnych poglądach gorzej radzą sobie ze złożonymi zadaniami umysłowymi.

Ideologia ukryta w mózgu. Nowe badania wiążą światopogląd ze zdolnościami umysłowymi

 

Zespół naukowców odkrył, że nasze mózgi zawierają wskazówki dotyczące ideologii, zgodnie z którymi decydujemy się żyć. Nowe badania wykazały, iż ludzie o ekstremistycznych poglądach osiągają słabsze wyniki w rozwiązywaniu bardziej złożonych zadań umysłowych. Eksperci są zdania, że ich pracę można wykorzystać do poszukiwania osób zagrożonych radykalizacją – czytamy w artykule opublikowanym na łamach „Philosophical Transactions of the Royal Society B”.

Poglądy a zdolności umysłowe

Każdy człowiek posiada pewne określone dyspozycje poznawcze, czyli zdolności do postrzegania i przetwarzania informacji. Naukowcy postanowili ocenić, czy różnice w tych zdolnościach mają związek z wyznawanym przez ludzi światopoglądem, przekonaniami politycznymi, nacjonalizmem i ekstremizmem. Wcześniej podobne badania były prowadzone jedynie przez pryzmat demografii, a zatem wpływu wieku, rasy i płci na wyznawany światopogląd.

W badaniach wzięło udział ponad 330 osób z USA, w wieku od 22 do 63 lat. Wszyscy zostali poddani serii testów - musieli wykonać 37 zadań neuropsychologicznych i wypełnić 22 ankiety osobowościowe. Wszystkie zadania zostały zaprojektowane tak, aby były neutralne światopoglądowo, polegały na przykład na zapamiętywaniu kształtów.

Po analizie zebranych danych naukowcy stwierdzili, że postawy ideologiczne znajdują odzwierciedlenie w procesach poznawczych. - Kluczowym odkryciem było to, że osoby o nastawieniu ekstremistycznym miały tendencję do postrzegania świata w czarno-białych kategoriach. Było im również trudniej poradzić sobie z bardziej złożonymi zadaniami - mówi główna autorka badań, dr Leor Zmigrod z wydziału psychologii w Cambridge. - Osoby mające trudności z przetwarzaniem złożonych problemów, mogą być bardziej skłonne do zaakceptowania skrajnych, autorytarnych ideologii, które upraszczają świat – przekonuje badaczka.

Zdaniem dr Zmigrod ludzie z tendencjami do ekstremizmu gorzej radzą sobie z emocjami, są też bardziej impulsywni i poszukują mocniejszych wrażeń. – Nasze badania pomagają zrozumieć, jaki typ osobowości może być skłonny na przykład do przemocy wobec niewinnych – mówi autorka.

Ekstremizm wynika z problemów poznawczych?

Naukowcy twierdzą, że osoby skłonne do ekstremizmu często tkwią w swoich sposobach myślenia i nie chcą słuchać wiarygodnych dowodów przeczących ich poglądom. Taka postawa może w rzeczywistości wynikać z problemów poznawczych i braku umiejętności przetwarzania danych.

- Dla przykładu, kiedy w ramach jednego z zadań poproszono osoby o skrajnych poglądach o określenie, czy kropki poruszają się w lewo czy w prawo, potrzebowali oni więcej czasu na przetworzenie tej informacji i podjęcie decyzji – mówi dr Zmigrod.

W niektórych zadaniach uczestnicy byli proszeni o udzielenie jak najszybszych i jak najdokładniejszych odpowiedzi. Osoby skłaniające się ku politycznemu konserwatyzmowi działały wolniej i bardziej dokładnie, z kolei liberałowie podejmowali raptowne decyzje, które były mniej precyzyjne.

- Na bardzo podstawowym poziomie neuropsychologicznym mogliśmy zaobserwować, że osoby konserwatywne traktują każdy napotkany bodziec z ostrożnością. To fascynujące, ponieważ konserwatyzm jest niemal synonimem ostrożności – ocenia Zmigrod.

Zdaniem badaczy ich odkrycia mogą pomóc w identyfikacji i wspieraniu osób najbardziej podatnych na radykalizację poglądów.

 

Źródło: University of Cambridge, fot. Pixabay