Zespół naukowców znalazł dowody na jedne z najstarszych zabiegów stomatologicznych. W znalezionych siekaczach badacze odkryli ślady po plombie wykonanej z bitumenu.
Zęby z wyraźnymi śladami leczenia znaleziono w północnych Włoszech w miejscu zwanym Riparo Fredian w okolicach miasta Lukka w Toskanii. Oba siekacze należą do tej samej osoby. Ich właściciel żył około 13 tysięcy lat temu.
Na zębach widać wyraźne ślady borowania. Prehistoryczny stomatolog wiercił w zębach aż do miazgi koronowej. Nie wiadomo, co posłużyło za wiertło dentystyczne. Być może był to kawałek ostrego kamienia. Chora tkanka została usunięta, a powstałą lukę uzupełniono bitumenem oraz włóknami roślinnymi i włosami.
Nie wiadomo, czemu miało służyć dodanie do wypełnień w zębach włókien roślinnych oraz włosów. Być może, jak twierdzi prowadzący badania Stefano Benazzi z Uniwersytetu w Bolonii, zastosowanie włókien roślinnych wraz z bitumenem miało na celu zmniejszenie bólu. Bitumen mógł być też zastosowany jako środek antyseptyczny. Wypełnienie utrzymywało też reszty żywności z dala od wnętrza zęba zapobiegając zakażeniom.
Dzięki zastosowaniu zaawansowanych technik mikroskopowych badacze uzyskali doskonały wgląd wewnątrz wywierconej dziury. Według nich, otwór był powiększany przy użyciu różnych narzędzi wykonanych prawdopodobnie z kamienia. Benazzi po badaniach stwierdził, że był to niezwykle bolesny zabieg.
Zobacz też: Niedoszły lek na Alzheimera zregeneruje nam zęby?
Znane są z wcześniejszych znalezisk przypadki wypełniania otworów w zębach za pomocą wosku pszczelego. Jednak przypadki te miały miejsce tysiące lat później. Tak wynika z datowania znalezisk. Także w starożytnym Egipcie są znane przypadki interwencji stomatologicznych.
Najważniejszym aspektem tego odkrycia, jak twierdzą autorzy badań w American Journal of Physical Anthropology, jest potwierdzenie „terapeutycznej interwencji stomatologicznej wywołanej przez patologię”. Oznacza to, że choroba musiała być badana. Została podjęta próba jej diagnozy, a następnie podjęto działania medyczne, mające na celu wyleczenie pacjenta.
Jest to dowód na zabiegi stomatologiczne wśród kultur łowiecko-zbierackich z okresu plejstoceńskiego. To znacznie wcześniej, niż można było się tego spodziewać. Co więcej, interwencja dentystyczna miała miejsce na długo przed rozpowszechnieniem rolnictwa, czyli przed pojawieniem się w diecie ówczesnych ludzi pokarmów zbożowych wywołujących problemy z zębami.
– To zmiana diety doprowadziła do powstania stomatologii – powiedział Benazzi.
Źródło: American Journal of Physical Anthropology, sciencenews.org, fot. Stefano Benazzi
