Naukowcy z University College London twierdzą, że wpatrywanie się codziennie przez trzy minuty w światło o długości fali od 650 do 1000 nanometrów, które ma głęboki czerwony kolor, może znacznie poprawić pogarszający się wraz z wiekiem wzrok. Badacze mają nadzieję, że ich odkrycia będą początkiem nowych, domowych metod leczenia wzroku i pomogą milionom ludzi na całym świecie.
Większość osób w miarę postępów procesów starzenia się doświadcza pogorszenia zdolności widzenia. Jednak z badań opublikowanych w piśmie „Journals of Gerontology”, problem ten może mieć zaskakująco proste i niedrogie rozwiązanie. Jak twierdzą autorzy publikacji, wpatrując się w głęboką czerwień (fale o długości 670 nanometrów) przez zaledwie 3 minuty dziennie, starsze osoby mogą poprawić swój wzrok.
40 lat minęło…
Ludzka siatkówka zawiera dwa rodzaje komórek fotoreceptorowych. To czopki i pręciki – nazwane tak ze względu na ich kształty. Pręciki znajdują się wokół granicy siatkówki i zapewniają nam postrzeganie kształtów i ruchu, widzenie peryferyjne, a także pomagają nam widzieć w warunkach słabego oświetlenia. Czopki z kolei umożliwiają nam widzenie kolorów.
Zarówno czopki jak i pręciki mają wysokie zapotrzebowanie na energię. Otrzymują ją w postaci związku zwanego trifosforanem adenozyny (ATP), który jest wytwarzany przez mitochondria. Jednak od około 40 roku życia nasze mitochondria zaczynają działać mniej wydajnie, co oznacza, że jest mniej energii dostępnej dla naszych pręcików i czopków. Co ma wpływ na nasz wzrok.
– Wraz z wiekiem nasz wzrok znacznie się pogarsza, szczególnie po 40 roku życia. Zarówno wrażliwość siatkówki, jak i widzenie kolorów, ulega stopniowemu osłabieniu, a wraz ze starzeniem się populacji, jest to coraz ważniejsza kwestia. W naszych badaniach staraliśmy się zrestartować starzejące się komórki siatkówki za pomocą krótkich impulsów światła – powiedział profesor Glen Jeffery z University College London (UCL), główny autor publikacji.
Gęstość mitochondriów jest największa w fotoreceptorach siatkówki, które mają wysokie zapotrzebowanie na energię. W rezultacie siatkówka starzeje się znacznie szybciej niż inne narządy. ATP może być zredukowane nawet o 70 proc. w ciągu życia, powodując znaczny spadek funkcji fotoreceptorów. Zwyczajnie brakuje im energii do pełnienia ich normalnej funkcji.
Głęboka czerwień
W swoich pracach uczeni z UCL oparli się na wcześniejszy badaniach przeprowadzonych na myszach, trzmielach i muszkach owocowych. W badaniach tych wykazano znaczną poprawę w działaniu fotoreceptorów siatkówki, gdy oczy tych stworzeń były wystawione na działanie głębokiego czerwonego światła o długości 670 nanometrów. Uczeni chcieli sprawdzić, czy podobny efekt można uzyskać u ludzi.
– Mitochondria mają specyficzne właściwości absorpcji światła wpływające na ich działanie: dłuższe fale o długości od 650 do 1000 nanometrów są pochłaniane i poprawiają działanie mitochondriów w celu zwiększenia produkcji energii – wyjaśnił Jeffery.
Do badania zaproszono 24 osoby (12 mężczyzn, 12 kobiet) w wieku od 28 do 72 lat. Osoby te nie cierpiały na żadne choroby oczu. Zresztą oczy wszystkich uczestników zostały przetestowane pod kątem wrażliwości pręcików i czopków na początku badania. Czułość pręcików mierzono w ciemności, gdy wzrok uczestników przyzwyczaił się do mroku, prosząc ich o wykrycie słabych sygnałów świetlnych. Funkcję czopków określono za pomocą testu kontrastu kolorów, który obejmuje identyfikację kolorowych liter na tle o bardzo podobnym odcieniu.
Następnie uczestnicy otrzymali mała latarkę LED, która emituje ciemnoczerwone światło o długości fali 670 nanometrów. Poproszono ich, aby patrzyli na nią przez 3 minuty dziennie przez dwa tygodnie. Uczeni poinstruowali badanych, że podczas tego zadania oczy mogą być zamknięte, ponieważ powieka nie odfiltrowuje czerwonego światła. Następnie uczestnicy drugi raz zostali przebadania pod kątem czułości ich pręcików i czopków.
Poprawa wzroku
Po ponownym przebadaniu czułości czopków i pręcików u uczestników, naukowcy stwierdzili, że funkcje czopków u osób powyżej 40 lat wykazały znaczną poprawę – o 22 proc. Poprawa w widzeniu kontrastu barwnego była szczególnie wyraźne w przypadku niebieskiej części widma, czego można było się spodziewać, ponieważ ten zakres widzenia kolorów jest szczególnie dotknięty spadkiem funkcji mitochondriów.
W tej grupie wiekowej poprawiły się także funkcje pręcików, choć było one mniej imponujące niż w przypadku czopków. Może to być spowodowane tym, że pręciki giną, gdy ich zapotrzebowanie na energię nie jest spełnione. Większość ludzi traci około 30 procent swoich pręcików w wieku około 70 lat. Czopki po prostu przestają funkcjonować, ale nie umierają i wydaje się, że ekspozycja na głęboką czerwień przywróciła wydajność tych komórek.
Ekspozycja na impulsy świetlne nie miała wpływu na młodszych uczestników badania.
– Nasze badania pokazują, że można znacznie poprawić zdolność widzenia u osób, które doświadczyły pogorszenia wzroku ze względu na wiek, stosując krótką ekspozycję na działanie fal świetlnych, ładujących podupadły układ energetyczny w komórkach siatkówki. Coś jak ponowne naładowanie baterii – powiedział Jeffery.
– Technologia jest prosta i bardzo bezpieczna. Wykorzystuje światło o określonej długości fali, pochłaniane przez mitochondria w siatkówce, które dostarczają czopkom i pręcikom energii. Urządzenia zastosowane w badaniach kosztują około 12 funtów (około 60 złotych, przyp. red.), więc technologia ta jest dostępna dla ogółu społeczeństwa – dodał naukowiec.
Źródło: University College London, fot. Pixabay