W mózgach zdrowych, dorosłych mężczyzn i kobiet może powstawać tyle samo nowych komórek mózgowych, co u młodszych osób – uważają naukowcy. Odkrycia te mogą pomóc w opracowaniu nowych terapii chorób neurodegeneracyjnych.
Dotychczasowe badania sugerowały, że proces neurogenezy – powstawania nowych neuronów – hamuje wraz z wiekiem, by w końcu całkiem ustać. Naukowcy od lat spierają się, czy proces ten zachodzi w dorosłym życiu, a jeżeli tak, to czy jego intensywność spada wraz z wiekiem.
Zgodnie z wynikami badań zaprezentowanych przez naukowców z USA, które ukazały się w piśmie „Cell Stem Cell”, u starszych osób neurogeneza zachodzi w takim samym stopniu, co u młodych.
Maura Boldrini, profesor neurobiologii na Columbia University, główny autor publikacji, stwierdziła, że ich odkrycia mogą sugerować, że wielu seniorów zachowuje swoje zdolności poznawcze. – W naszych badaniach stwierdziliśmy, że mózgi starszych osób mają podobną zdolność do tworzenia tysięcy nowych neuronów z komórek progenitorowych (komórki progenitorowe zwane też komórkami prekursorowymi, to komórki potomne komórek macierzystych- przyp. red.), tak jak młodsi ludzie – przyznała.
– Stwierdziliśmy również podobne objętości hipokampu u osób w różnym wieku. Niemniej jednak, osoby starsze miały mniej nowych naczyń krwionośnych, co może wpływać na zdolności nowych neuronów do nawiązywania połączeń – powiedziała Boldrini.
Wcześniejsze badania na gryzoniach wykazały, że zdolność generowania nowych neuronów zmniejsza się wraz z wiekiem. – Ludzie różnią się od myszy, u których produkcja neuronów z wiekiem szybko spada. To może oznaczać, że potrzebujemy tych neuronów do naszych złożonych zdolności uczenia się i poznawczych reakcji behawioralnych – dodała badaczka.
Neurogeneza zachodzi przede wszystkim w części węchomózgowia – opuszce węchowej, w prążkowiu oraz w hipokampie. Badacze uważają, że proces ten może zachodzić także w innych częściach mózgu, jednak nie jest to jasne. W trakcie badań zespół naukowców przeprowadził autopsję 28 osób w wieku 14-79 lat, które zmarły nagle. Ich celem było zbadanie hipokampów tych osób. Hipokamp to część mózgu odpowiedzialna za za pamięć, zdolność uczenia się czy emocje.
Po raz pierwszy naukowcy przyglądali się nowo utworzonym neuronom i naczyniom krwionośnych w ludzkim hipokampie wkrótce po śmierci. Naukowcy uprzednio ustalili, że badani nie byli upośledzeni poznawczo i nie cierpieli na depresję, co mogłoby wpłynąć na wytwarzanie nowych komórek mózgowych.
Naukowcy z Columbia University i New York State Psychiatric Institute odkryli, że nawet najstarsze mózgi, które badali, produkowały nowe komórki mózgowe. „Znaleźliśmy podobną liczbę neuronowych komórek progenitorowych i tysiące niedojrzałych neuronów” – piszą badacze na łamach „Cell Stem Cell”. Niemniej jednak, jak dodali badacze, mózgi osób starszych tworzą mniej nowych naczyń krwionośnych w swoich strukturach i posiadają mniejszą pulę komórek progenitorowych.
Boldrini przypuszcza, że problemy poznawczo-emocjonalne w starszym wieku mogą być spowodowana przez mniejszą pulę neuronalnych komórek progenitorowych, spadek unaczynienia i zmniejszoną łączność między komórkami w obrębie hipokampa.
Zespół Boldrini będzie teraz chciał spojrzeć na to, co dzieje się w mózgach osób cierpiących na zaburzenia emocjonalne oraz Alzheimera. Jeśli istnieją różnice w tworzeniu nowych komórek w hipokampie, może to zaoferować naukowcom nowe metody leczenia.
Źródło: Sience Daily, The Guardian, fot. Allan Ajifo/ CC BY 2.0/Flickr