Wrony brodate kolejny raz zademonstrowały swoją inteligencję. Pokazały, że potrafią kontrolować siebie niemal tak samo, jak ludzkie dziecko, przechodząc tzw. test pianki. Ptaki potrafiły powstrzymać się od zjedzenia dostępnych przysmaków, jeśli wiedziały, że dzięki temu otrzymają jeszcze więcej smakołyków.
Wrony brodate (Corvus moneduloides) to jedne z najinteligentniejszych gatunków ptaków. Potrafią wytwarzać wyrafinowane narzędzia, których szablony wzorców mają w swoich umysłach (więcej na ten temat w tekście: Niezwykłe zdolności wrony brodatej. Potrafi wytwarzać narzędzia z pamięci). Narzędzia przez nie wytwarzane mogą składać się z dwóch lub więcej elementów, które osobno są bezużyteczne (więcej na ten temat w tekście:Wrony brodate potrafią tworzyć skomplikowane narzędzia). Badania udowodniły też, że potrafią też ocenić ciężar przedmiotów poprzez obserwację (więcej na ten temat w tekście: Wrony brodate potrafią ocenić ciężar przedmiotów). Ale okazuje się, że ptaki te potrafią także opanować pokusę i powstrzymać się przed zjedzeniem smakołyków, jeśli oznacza to ich większą ilość w późniejszym czasie.
Naukowcy kierowani przez psycholog Rachael Miller z University of Cambridge w Wielkiej Brytanii przyznali, że badania na wronach brodatych są pierwszymi tego typu przeprowadzonymi zarówno na ptakach, jak i dzieciach. Ich test opierał się na słynnym eksperymencie przeprowadzonym na dzieciach w latach 60. ubiegłego wieku, potocznie zwanym testem pianki (z ang. marshmallow test). Badania zostały opublikowane w piśmie „Animal Cognition”.
Test marshmallow
Test przeprowadzony przez profesora Waltera Mischela z Uniwersytetu Stanforda polegał na przedstawieniu dzieciom propozycji: albo zjedzą coś pysznego teraz (w oryginalnym teście była to słodka pianka marshmallow, ale może być to równie dobrze czekolada czy ciastko), albo poczekają chwilkę i wtedy dostaną więcej słodkości.
Ta umiejętność opóźniania gratyfikacji pokazuje zdolności poznawcze, takie jak planowanie. Pierwotnie test został przeprowadzony w celu zbadania, jak rozwija się ludzkie poznanie, w szczególności, w jakim wieku człowiek jest wystarczająco inteligentny, aby opóźnić zaspokojenie potrzeby, jeśli oznacza to lepszy wynik w późniejszym czasie.
W nowych badaniach uczeni z Cambridge najpierw musieli dostosować eksperyment do wron brodatych. Wykorzystali do tego mechanizm składający się z obrotowej tacy zamkniętej w przezroczystej skrzynce. Skrzynka posiadała okienko, które pozwalało na wysunięcie części tacy. Następnie badacze umieścili na tacy dwa smakołyki – jeden natychmiast dostępny oraz drugi, lepszy, który staje się dostępny po krótkim czasie, gdy taca ustawi się w odpowiedniej pozycji. Lepszy smakołyk to albo wyższej jakości pokarm, na przykład mięso zamiast kawałka jabłka, albo pokarm w większej ilości.
W badaniach wzięło udział dziewięć schwytanych na wolności wron brodatych oraz 61 dzieci w wieku od trzech do pięciu lat. Uczestnicy zostali przeszkoleni w zakresie działania mechanizmu obrotowej tacy, a następnie przeprowadzono test w dwóch warunkach – z widocznymi nagrodami i jedną lub obydwoma nagrodami ukrytymi przed wzrokiem uczestników badania. W przypadku dzieci nagrodami były naklejki dwóch rodzajów – zwykłe oraz większe z błyszczącymi elementami jako nagrody wyższej jakości.
Samokontrola wron brodatych
Kiedy nagrody były widoczne, zarówno dzieci, jak i wrony były naprawdę dobre w opóźnianiu gratyfikacji w zamian za lepszą nagrodę. Znacznie chętniej czekały, gdy smakołyk był lepszej jakości niż wtedy, gdy było go więcej. W przypadku wron pokazało to, że były skłonne czekać ze względu na lepszą jakość nagrody i nie wybierały większej ilości pokarmu wyłącznie z głodu.
Jeśli chodzi o ukryte smakołyki, dzieci radziły sobie lepiej niż wrony. Naukowcy twierdzą, że nie jest jasne, dlaczego tak się dzieje, ale może mieć to coś wspólnego z płochliwością dzikich wron.
Ilekroć naukowiec ukrywał nagrody, wrony trzymały się z daleka i zbliżały się do aparatu dopiero po odejściu człowieka. Dlatego nie wiedziały, jaka nagroda jest ukryta pod przykryciem. Dzieci nie bały się i mogły obserwować naukowca umieszczającego naklejki pod przykryciem i pamiętać, co się tam znajduje.
Jest więc możliwe, że gdyby wrony nauczyły się śledzić poczynania naukowca umieszczającego nagrodę pod przykryciem, byłyby w stanie wykonać to zadanie równie dobrze, jak dzieci. „Wyniki te przyczyniają się do naszego zrozumienia samokontroli u ptaków i ludzi, a w szczególności do niektórych czynników kontekstowych, które mogą wpływać na wydajność w tych zadaniach. Czynniki te należy wziąć pod uwagę przy projektowaniu przyszłych eksperymentów i przy porównywaniu wydajności różnych gatunków. Dlatego nasze odkrycia pomagają zapewnić podstawę dla przyszłych badań nad mechanizmami samokontroli” – napisali naukowcy w publikacji.
Źródło: Science Alert,