Przejdź do treści

Tempo ocieplania się powierzchni oceanów wzrosło czterokrotnie

ocean

Spis treści

Tempo ocieplania się powierzchni oceanów wzrosło ponad czterokrotnie w ciągu ostatnich czterech dekad – wynika z nowych badań.

Dane dotyczące oceanów zbierane przez satelity pokazały, że powierzchnia naszych oceanów ociepla się ponad cztery razy szybciej. Pod koniec lat 80. temperatura powierzchni oceanów rosła o około 0,06 stopnia Celsjusza na dekadę, ale obecnie wzrosła do 0,27 stopnia Celsjusza na dekadę. Dane te sugerują, że globalne ocieplenie uległo znacznemu przyspieszeniu.

Badania naukowców z Uniwersytetu w Reading w Wielkiej Brytanii, które ukazały się w „Environmental Research Letters” (DOI: 10.1088/1748-9326/adaa8a), częściowo wyjaśniają, dlaczego w ostatnich latach odnotowano bezprecedensowe temperatury oceanów.

Nierównowaga energetyczna Ziemi

– Gdyby oceany były wanną z wodą, to w latach 80. ciepła woda z kranu płynęła wolno, podgrzewając wodę w wannie o ułamek stopnia na dekadę. Ale teraz ciepła woda z kranu płynie znacznie szybciej, a ocieplenie nabrało tempa. Sposobem na spowolnienie tego procesu jest rozpoczęcie zakręcania ciepłej wody poprzez ograniczenie globalnych emisji dwutlenku węgla i dążenie do zerowej emisji netto – powiedział Chris Merchant z Uniwersytetu w Reading, główny autor publikacji.

Autorzy publikacji wskazują, że to przyspieszające ocieplenie powierzchni oceanów jest spowodowane rosnącą nierównowagą energetyczną Ziemi. W jej wyniku więcej energii ze Słońca jest pochłaniane przez system ziemski, niż ucieka z powrotem w przestrzeń kosmiczną. Ta nierównowaga podwoiła się od 2010 r., częściowo z powodu rosnącego stężenia gazów cieplarnianych. I chociaż ludzie są bezpośrednio dotknięci wzrostem temperatury na lądzie, wyższe temperatury oceanicznych wód powierzchniowych mogą skutkować częstszymi i silniejszymi burzami czy nawet załamaniem się niektórych ekosystemów.

Globalne ocieplenie przyspiesza

W 2023 roku oraz na początku 2024 roku globalne temperatury oceanów osiągały rekordowe wartości przez 450 dni z rzędu. Zespół kierowany przez profesora Merchanta starał się ustalić, w jakim stopniu można to przypisać długoterminowemu trendowi, czy odpowiadają za to zjawiska cykliczne, czy może odzwierciedla to przyspieszenie zmian klimatycznych.

Naukowcy przyjrzeli się temperaturom mórz i oceanów na całym świecie pogrupowanych w pięcioletnie okresy. Porównując okres 1985-89, pierwszy, dla którego dostępne są dobre dane satelitarne, z okresem 2019-2023 doszli do wniosku, że w ostatnim nadzwyczaj gorącym okresie było coś więcej niż tylko stały wzrost wywołany emisjami człowieka w połączeniu z cyklicznym zjawiskiem El Niño. Według uczonych, czynnik ten odpowiada za przyspieszenie ocieplenia oraz ekstremalne temperatury. Kiedy naukowcy porównali ostatnie El Niño z tym z lat 2015–2016, odkryli, że to dodatkowe ciepło można wyjaśnić szybszym ocieplaniem się powierzchni mórz i oceanów.

Na podstawie tych analiz Merchant i jego zespół przewidują, że tempo ocieplenia oceanów może nadal gwałtownie wzrastać w nadchodzących dekadach. – Jeśli trend nierównowagi energetycznej Ziemi ekstrapolujemy w przyszłość, to możemy spodziewać się takiego samego ocieplenia w ciągu najbliższych 20 lat, jakiego doświadczyliśmy w ciągu ostatnich 40 lat, co jest dość wyraźnym przyspieszeniem – wyjaśnił Merchant.

Chociaż modele klimatyczne rzeczywiście przewidują przyspieszenie tempa zmian klimatycznych, analiza Merchanta sugeruje, że trendy w świecie rzeczywistym odzwierciedlają najbardziej pesymistyczne scenariusze. – Fakt, że ta oparta na danych analiza stawia nas w górnym przedziale tego, co mogły przewidzieć modele, jest kwestią, którą należy obserwować – podkreślił badacz.

Zespół w komunikacie podkreślił też, że powierzchnia oceanów wyznacza tempo globalnego ocieplenia i ma to znaczenie dla klimatu jako całości. To przyspieszające ocieplenie podkreśla pilną potrzebę ograniczenia spalania paliw kopalnych, aby zapobiec jeszcze szybszym wzrostom temperatury w przyszłości i rozpocząć stabilizację klimatu.

Źródło: University of Reading, New Scientist, fot. Wikimedia Commons/ Lionello DelPiccolo/ Public Domain

Udostępnij:

lub:

Podobne artykuły

Głęboko pod ziemią kwitnie życie. Znaleziono je nawet 4,3 km pod powierzchnią

Morze Śródziemne

Naukowcy znaleźli nowe dowody na gigantyczną powódź, która ponownie napełniła Morze Śródziemne

Góra lodowa

Największa obecnie góra lodowa na kursie kolizyjnym z Georgią Południową

Wyróżnione artykuły

Popularne artykuły