Osoby, które otrzymały co najmniej jedną dawkę szczepionki przeciwko grypie, były o 40 proc. mniej narażone na rozwój choroby Alzheimera, niż ich nieszczepieni rówieśnicy – wyniki z niedawnych badań. Jednak mechanizmy leżące u podstaw tego działania wymagają dalszych analiz.
W swojej analizie naukowcy porównali ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera wśród pacjentów z i bez wcześniejszego szczepienia przeciwko grypie. Badania objęły dużą próbę dorosłych mieszkańców USA w wieku 65 lat i starszych. – Stwierdziliśmy, że szczepienie przeciwko grypie u starszych dorosłych zmniejsza ryzyko rozwoju choroby Alzheimera na kilka lat – mówi główny autor badań opublikowanych na łamach „Journal of Alzheimer's Disease” (DOI: 10.3233/JAD-220361) dr Avram S. Bukhbinder z McGovern Medical School w UTHealth Houston. – Siła tego efektu ochronnego wzrastała wraz z liczbą lat, w których dana osoba otrzymywała coroczną szczepionkę przeciwko grypie. Innymi słowy, wskaźnik rozwoju choroby Alzheimera był najniższy wśród osób, które konsekwentnie otrzymywały szczepionkę przeciwko grypie każdego roku – dodaje naukowiec.
Efekt ochronny szczepionki przeciw grypie
Nowe badania przeprowadzono dwa lata po tym, jak badacze UTHealth Houston znaleźli możliwy związek między szczepionką przeciwko grypie a zmniejszonym ryzykiem zachorowania na Alzheimera. Tym razem przeanalizowało jednak znacznie większą liczbę pacjentów, niż poprzednio. W sumie przebadano 935 887 osób zaszczepionych przeciwko grypie i 935 887 osób niezaszczepionych.
Podczas czteroletnich wizyt kontrolnych stwierdzono, że choroba Alzheimera rozwinęła się u około 5,1 proc. zaszczepionych przeciwko grypie pacjentów. Tymczasem w przypadku nieszczepionych pacjentów odsetek ten wyniósł 8,5 proc. Zdaniem badaczy wyniki te podkreślają silny efekt ochronny szczepionki przeciw grypie przed chorobą Alzheimera. Jednak mechanizmy leżące u podstaw tego działania wymagają dalszych badań.
Układ odpornościowy
– Ponieważ istnieją dowody na to, że kilka szczepionek może chronić przed chorobą Alzheimera, uważamy, że nie jest to specyficzny efekt szczepionki przeciwko grypie – mówi współautor badań prof. Paul E. Schulz. – Zamiast tego twierdzimy, że układ odpornościowy jest niezwykle złożony. Niektóre choroby, jak np. zapalenie płuc, mogą aktywować go w sposób, który pogarsza chorobę Alzheimera. Ale inne aktywują go do ochrony przed chorobą. Najwyraźniej musimy dowiedzieć się więcej o tym, jak układ odpornościowy pogarsza lub poprawia stan chorych – tłumaczy naukowiec.
Szacuje się, że choroba Alzheimera dotyka od 15 do 21 milionów osób na całym świecie, przy czym chorych jest coraz więcej ze względu na starzenie się populacji. W poprzednich badaniach stwierdzono zmniejszone ryzyko demencji związane z wcześniejszymi szczepieniami w wieku dorosłym, w tym na tężec, polio i opryszczkę.
– W przyszłości badacze powinni ocenić, czy szczepienie przeciwko grypie jest również związane z tempem progresji objawów u pacjentów, którzy już mają demencję Alzheimera – mówi Bukhbinder i dodaje, że warto będzie także zbadać, czy istnieje podobny związek między szczepieniem przeciwko COVID-19 a ryzykiem wystąpienia choroby Alzheimera.
Źródło: University of Texas Health Science Center at Houston, fot. Unsplash/CC0 Public Domain