Brazylijscy naukowcy wyizolowali z czerwonego propolis osiem nowych polifenoli, z których dwa wykazały silne działanie przeciwnowotworowe. Substancje te w testach laboratoryjnych znacznie ograniczyły namnażanie się komórek nowotworów jajnika, piersi i mózgu.
Propolis, czyli kit pszczeli, jest mieszaniną wydzielin pszczół oraz substancji żywicznych znajdujących się w pąkach roślin. Czerwona odmiana propolisu należy do najrzadszych. W badaniu opublikowanym w „Journal of Natural Products” naukowcy z uniwersytetów w São Paulo i Campinas zbadali czerwone propolis zebrane z uli z północno-wschodniego wybrzeża Brazylii. Znaleźli w nim dwie substancje o właściwościach przeciwnowotworowych, które w testach laboratoryjnych znacznie zmniejszyły namnażanie się komórek nowotworów jajnika, piersi i mózgu.
Czerwone propolis
W nowych badaniach uczeni znaleźli łącznie osiem nowych polifenoli o strukturach wcześniej nieznanych nauce. Polifenole to korzystne naturalne związki o właściwościach przeciwutleniających. Obejmują flawonoidy i taniny i można je znaleźć w roślinach, zbożach i winie.
– Dwie z ośmiu substancji wyizolowanych po raz pierwszy z czerwonego propolisu wykazywały właściwości cytotoksyczne wobec komórek nowotworów jajnika, piersi i komórek glejaka. Przeprowadziliśmy testy in vitro na tych trzech typach nowotworów, ponieważ są one oporne na wiele różnych leków, a przez to trudne do leczenia. Komórki, o których mowa, mają dobrze znany mechanizm, który powoduje nadekspresję białka odpowiedzialnego za blokowanie leków. Dlatego są one odporne na leki. Nasze testy wykazały, że substancje zawarte w czerwonym propolisie omijały ten mechanizm, pokazując ich potencjał leczenia nowotworów – powiedział Roberto Berlinck z Uniwersytetu w São Paulo.
Według Berlincka, polifenole wyizolowane z czerwonego propolisu to nowa klasa związków przeciwnowotworowych, które hamują wzrost guzów i powodują śmierć komórek nowotworowych. Naukowiec przyznał, że w jednym z testów laboratoryjnych, substancje te okazały się lepsze od doksorubicyny – dobrze znanego leku o działaniu cytostatycznym.
Zwrot ku naturze
Produkty naturalne są obecnie jednym z głównych źródeł nowych leków przeciwnowotworowych. Już wcześniejsze badania czerwonego propolisu wykazały bakteriobójcze, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne i immunomodulujące właściwości.
– Pszczoły produkują propolis, aby chronić ul, więc to nie przypadek, że środek ten jest bakteriobójczy i przeciwgrzybiczny. Właściwości te były wcześniej zgłaszane przez naukowców, którzy analizowali czerwony propolis. W naszych badaniach udowodniliśmy przeciwnowotworowe działanie określonych substancji wyizolowanych z czerwonego propolisu – wyjaśnił Berlinck.
Czerwony propolis jest rzadszy niż żółty, zielono-żółty lub brązowy propolis. Brazylia jest jednym z największych na świecie producentów czerwonego propolisu. Czerwony kit pszczeli występuje w kilku stanach północno-wschodniej Brazylii. Na przykład w Alagoas jest wytwarzany przez pszczoły miodne (Apis mellifera), które żywią się czerwonawą żywicą wydzielaną przez winorośl Dalbergia ecastaphyllum.
– Planujemy zbadać, jak pszczoły przetwarzają tę żywicę. Czy modyfikują ją, aby zrobić propolis, czy używają jej tak, jak jest? – przyznał Berlinck.
Dodał jednak, że polifenole nie są uważane za obiecujących kandydatów do opracowania nowych leków. – Polifenole niestety wiążą się z różnymi rodzajami białek, podczas gdy lek musi działać na określone białko. Może dlatego czerwony propolis jest aktywny na tak wiele sposobów. Może wpływać na kilka różnych systemów – zaznaczył Berlinck.
Źródło: EurekAlert!, fot. Roberto Berlinck / IQSC-USP
