Należąca do NASA sonda Juno uchwyciła smugi pyłów wyrzucane w przestrzeń kosmiczną z jednego z wulkanów na Io – księżycu Jowisza.
Sonda Juno dostrzegła erupcję 21 grudnia. Cztery kamery przez ponad godzinę obserwowały pióropusz pyłów wyrzucany w przestrzeń kosmiczną.
Io jest trzecim co do wielkości księżycem Jowisza i czwartym w całym Układzie Słonecznym. Jest nieco większy od ziemskiego Księżyca. To najbardziej aktywne wulkaniczne miejsce w naszym systemie planetarnym. Powierzchnia tego księżyca usiana jest wciąż wybuchającymi wulkanami i ogromnymi jeziorami lawy.
– Wiedzieliśmy, że wkraczamy na nowe tereny prowadząc kampanię obserwacyjną biegunów Io, ale nikt nie spodziewał się, że będziemy mieli tyle szczęścia, aby uchwycić aktywną erupcję i strzelający w przestrzeń kosmiczną z powierzchni księżyca pióropusz pyłów – powiedział Scott Bolton, główny naukowiec misji Juno. – To noworoczny prezent dla nas – dodał.
Owocem kampanii obserwacyjnej są zdjęcia erupcji na Io. Szczególnie ciekawy jest obraz przedstawiający wulkaniczny pióropusz rozciągający się dokładnie na linii między dniem i nocą księżyca Jowisza. – Powierzchnia księżyca jest już w cieniu, ale wysoki pióropusz pyłów odbija światło słoneczne, podobnie jak góry i chmury na Ziemi nadal „świecą” po zachodzie Słońca – wyjaśniła Candice Hansen-Koharcheck zajmujące się kamerami sondy Juno.
Zdjęcie zrobione z odległości około 300 tys. kilometrów. Fot. NASA/SwRI/MSSS
Na zdjęciu widać blask aktywności kilku wulkanów Io, w tym pióropusz po erupcji, który jest dodatkowo zaznaczony. Fot. NASA/JPL-Caltech/SwRI
Aktywność wulkaniczna Io znana jest ludzkości od lat 70. ubiegłego wieku, od kiedy pierwsze sondy przeleciały w jego pobliżu. Jest pobudzana przez potężną grawitację Jowisza, która powoduje odkształcanie się księżyca. Amplituda tych odkształceń może wynosić nawet 100 metrów.
Sonda Juno wystartowała z Ziemi w 2011 roki. Na orbitę gazowego giganta weszła w sierpniu 2016 roku. Według pierwotnego planu, po dwóch okrążeniach miał nastąpić manewr zacieśnia orbity i sonda miała znaleźć się na orbicie 14-dniowej. Jednak ze względu na usterkę związaną z zaworami helu w silniku głównym sondy, inżynierowie z NASA zdecydowali, że nie będą podejmować tego ryzykownego manewru i obecnie Juno znajduje się na wydłużonej orbicie 53-dniowej i zostanie na niej do końca misji.
Jowisz to największa planeta Układu Słonecznego. Jego masa jest dwa i pół razy większa niż masa wszystkich pozostałych planet w naszym układzie. Gazowy olbrzym posiada 79 znanych nam księżyców. Planetę pokrywa kilka warstw chmur, które układają się w charakterystyczne pasy widoczne z naszej planety. Dzień na Jowiszu trwa około 10 godzin.
Źródło: Southwest Research Institute