Dodano: 18 czerwca 2018r.

Zwierzęta zmieniają swoje zachowania, by uniknąć kontaktu z człowiekiem

Ludzie coraz częściej wkraczają w naturalne siedliska dzikich zwierząt, a te odkryły, że najlepszym sposobem na przetrwanie jest zmiana aktywności z dziennej na nocną, głównie w celu uniknięcia kontaktu z ludźmi.

Lis

 

Według nowego badania przeprowadzonego na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, działalność człowieka powoduje, że ssaki na całej planecie zmieniają tryb życia na nocny. Wszystko po to, by uniknąć kontaktu z człowiekiem. Badania na ten temat ukazały się na łamach pisma „Science”.

Badanie to próba określenia  globalnego wpływu działalności człowieka na codzienne wzorce aktywności dzikich zwierząt. Jego rezultaty pokazują szeroko rozpowszechniony proces, w którym zwierzęta dzielące środowisko z ludźmi, zmieniają swoje zachowanie: są bardziej aktywne nocą, gdy są mnie narażone na kontakt z ludźmi.

Konsekwencje tej zmiany są wciąż niejasne, ale naukowcy podejrzewają, że może to zagrozić przetrwaniu kilku gatunków zwierząt. Zmiana pory większej aktywności niesie ze sobą nowe zagrożenia.

 

- Katastrofalne straty w populacjach dzikich zwierząt i ich siedliskach w wyniku działalności człowieka są dobrze udokumentowane, ale subtelniejsze sposoby wpływania na zachowania zwierząt są trudniejsze do wykrycia i określenia ilościowego – powiedziała kierująca badaniami Kaitlyn Gaynor.

Naukowcy podczas badań wykorzystali dane dotyczące 62 gatunków na sześciu kontynentach, by znaleźć przesunięcia w czasie codziennej aktywności ssaków w reakcji na ludzi. Dane te zostały zebrane różnymi metodami: m.in. za pomocą kamer uruchamianych przez ruch czy nadajników GPS. Uczeni dokonali też analiz 76 opublikowanych już badań dotyczących zachowań konkretnych gatunków.

Porównano nocną aktywność każdego gatunku w okresach lub w regionach o wysokim poziomie aktywności człowieka, takich jak sezon łowiecki czy zurbanizowany obszar. Wyniki badań pokazują, że większość ssaków staje się średnio o 20 proc. bardziej aktywna w nocy w odpowiedzi na wyższy poziom aktywności człowieka.

Zwierzęta, takie jak kojoty (Canis latrans), które zazwyczaj dzielą swoją aktywność równomiernie między dniem i nocą, w obszarach turystycznych w pobliżu gór Santa Cruz w Kalifornii zmieniły swoje wzorce i obecnie na noc przypada prawie 70 proc, ich aktywności. Ale niektóre przypadki są bardzie ekstremalne i dotyczą gatunków, które każdy z nas zna: jeleni, dzików czy lisów.

Badania pokazują, że zwierzęta żyjące w pobliżu człowieka, które naturalnie dzieliły swoją aktywność równomiernie pomiędzy dnie a nocą, w 68 proc. przypadków zwiększyło aktywność nocą. Dotyczy to zarówno drapieżników, jak i zwierząt roślinożernych.

Wzorzec ten dotyczył również różnych rodzajów ludzkiej aktywności, w tym działań takich jak polowania, turystyka piesza, kolarstwo górskie czy infrastruktura (drogi, osiedla mieszkaniowe i rolnictwo). - Zwierzęta silnie reagowały na wszystkie rodzaje ludzkiej aktywności, niezależnie od tego, czy ludzie faktycznie stanowili bezpośrednie zagrożenie. To sugeruje, że nasza obecność wystarczy, aby zakłócić ich naturalne wzorce zachowań – oceniła Gaynor.

- Fakt, że dzikie zwierzęta dostosowują się do tymczasowego unikania człowieka, może być postrzegany jako droga do współżycia ludzi i dzikich zwierząt na coraz bardziej zatłoczonej planecie - powiedział Justin Brashares, współautor badań. - Jednak wzorce aktywności zwierząt odzwierciedlają miliony lat adaptacji - trudno uwierzyć, że możemy po prostu wycisnąć naturę w ciemną połowę każdego dnia i oczekiwać, że będzie funkcjonować i rozwijać się – dodał.

Badacze opisują szereg potencjalnych skutków takich zmian w zachowaniach zwierząt. Wymieniają przy tym zakłócenie normalnych żerowania, zwiększona podatność na drapieżniki, zwiększona konkurencja czy niedopasowanie między środowiskiem a cechami zwierzęcia. Wskazują jednak, że chociaż wiele badań uwzględnionych w ich analizie dokumentuje wyraźny wzrost aktywności nocnej, niewielu badało konsekwencje dla poszczególnych zwierząt, populacji lub ekosystemów.

- Mamy nadzieję, że nasze odkrycia otworzą nowe możliwości badań nad dziką przyrodą w krajobrazie zdominowanym przez człowieka. Nadal musimy się wiele nauczyć o konsekwencjach zmienionych wzorców aktywności dla zarządzania populacjami dzikich zwierząt, interakcji między gatunkami, a nawet ewolucji wywołanej przez człowieka – wyjaśniła Gaynor.

 

Źródło: Science, Nature, fot. 0x010C/ CC BY-SA 4.0/ Wikimedia Commons