Dodano: 29 sierpnia 2019r.

Zrekonstruowano wizerunek jednego z naszych najstarszych przodków

Międzynarodowy zespół naukowców odtworzył wygląd naszego dalekiego przodka – dziadka słynnej Lucy. Wizerunek powstał na podstawie znalezionej w Etiopii czaszki sprzed 3,8 mln lat, która należała do gatunku Australopithecus anamensis.

Australopithecus anamensis

 

Australopithecus anamensis jest najstarszym znanym gatunkiem Australopithecus. Badacze uważają, że to przodek gatunku Australopithecus afarensis, do której należy słynna Lucy. Do tej pory Australopithecus anamensis był znany głównie z fragmentów szczęki, zębów i kilku kości kończyn. Wszystko zmieniła czaszka znaleziona w Etiopii.

Na kawałek czaszki natknął się lokalny pracownik w miejscu wypasu kóz. To doprowadziło do odkrycia niemal kompletnej czaszki, która została zakwalifikowana jako należąca do gatunku Australopithecus anamensis. Fragmenty czaszki znaleziono na podłożu z piaskowca i pokryte były grubą, dochodzącą do 30 centymetrów, warstwą kozich odchodów. Naukowcy sugerują, że mogła one zostać zniszczona przez kopyta zwierząt. Pomimo drobiazgowego przeczesania terenu w pobliżu miejsca odkrycia nie zdołano uzyskać całości czaszki. Jednak to, co odkopano, pozwoliło na rekonstrukcję wizerunku naszego wczesnego przodka.

 

W piśmie "Nature" ukazały się dwa artykuły naukowe (1, 2) opisujące znalezisko. Badaniami kierowali Yohannes Haile-Selassie z Muzeum Historii Naturalnej w Cleveland oraz Stephanie Melillo z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka.

Skamieniała czaszka liczy sobie 3,8 mln lat. Zespół porównał jej cechy morfologiczne ze znanymi gatunkami homininów i naczelnych, w tym z Australopithecus afarensis - gatunkiem, do którego należy słynna Lucy. - Stwierdzono, że czaszka jest bardziej podobna do Australopithecus anamensis, a jej wiek również to potwierdza - powiedział Haile-Selassie. - Współczesna ludzka morfologia czaszki jest czymś, co pojawiło się później w naszej ewolucji. 3,8 miliona lat temu nasi przodkowie byli bardziej małpi niż ludzcy – dodał.

Kluczowe w określeniu gatunku, do którego należy skamielina były zęby i szczęka. - Cechy górnej szczęki i zębów miały zasadnicze znaczenie dla ustalenia gatunku i pozwoliło przypisać czaszkę do Australopithecus anamensis - powiedziała Melillo. - Dobrze, że Australopithecus anamensis zyskał w końcu twarz - dodała.

Fot. Dale Omori, Cleveland Museum of Natural History

Czaszka wraz z innymi skamielinami znalezionymi wcześniej pokazuje, że Australopithecus anamensis i Australopithecus afarensis żyły obok siebie przez około 100 tys. lat. Ustalenia te podważają powszechnie akceptowaną ideę liniowego przejścia z jednego gatunku do drugiego. Do tej pory sądzono, że Australopithecus anamensis był przodkiem Australopithecus afarensis. - To jest przełom w naszym rozumieniu ewolucji człowieka podczas pliocenu – zaznaczył Haile-Selassie.

Czaszka została znaleziona w lutym 2016 roku w miejscu Woranso-Mille w Etiopii. Stanowisko to paleontologiczny skarbiec. Znajduje się około 360 kilometrów kilometrów na północny-wschód od Addis Abeby. Stanowisko znane jest od lat 70. ubiegłego wieku. Zebrano tam ponad 12 600 okazów kopalnych reprezentujących około 85 gatunków ssaków. Zbiór skamielin obejmuje około 230 skamielin homininów sprzed ponad 3,8 do około 3 milionów lat.

Czaszka została oznaczona jako MRD-VP-1/1 i należała do dorosłego osobnika płci męskiej. Znaleziono ją w miejscu, gdzie nieistniejąca już rzeka wpływała do również nieistniejącego już jeziora. Świadczą o tym znalezione tam pozostałości roślin i glonów. Dostarczają też wskazówki na temat warunków środowiskowych. - MRD mieszkał w pobliżu dużego jeziora znajdującego się w raczej suchym regionie. Chętnie przeprowadzimy więcej prac w tych złożach, aby zrozumieć środowisko, w którym żyli nasi przodkowie, jaki ma to związek ze zmianami klimatu i jak w ogóle wpłynęło to na ewolucję człowieka - powiedziała Naomi Levin, współautorka badań z University of Michigan.

Fot. John Gurche/Matt Crow/Cleveland Museum of Natural History

Fot. John Gurche/Matt Crow/Cleveland Museum of Natural History

Poskładane w całość fragmenty czaszki pozwoliły na rekonstrukcję wizerunku przedstawiciela Australopithecus anamensis. - Ma mieszankę prymitywnych rysów twarzy, których nie spodziewałbym się spotkać u żadnej współczesnej osoby - przyznał Haile-Selassie. Niektóre cechy tego gatunku są wspólne z późniejszymi gatunkami, podczas gdy inne mają więcej wspólnego z cechami jeszcze starszych i bardziej prymitywnych grup ludzkich przodków, takich jak Ardipithecus i Sahelanthropus.

- Do tej pory mieliśmy sporą lukę między najwcześniejszymi ludzkimi przodkami, którzy mają około 6 milionów lat, a gatunkami takimi jak Lucy, które mają od dwóch do trzech milionów lat. Jednym z najbardziej ekscytujących aspektów tego odkrycia jest sposób, w jaki łączy on morfologiczną przestrzeń między tymi dwiema grupami - oceniła Melillo.

 

Źródło: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, fot. Jennifer Taylor - Cleveland Museum of Natural History/ John Gurche/ Susan i George Klein