Naukowcy odkryli niezwykłe, skamieniałe gniazdo, w którym znaleźli jaja oraz wysiadującego je dinozaura. Ta bezprecedensowa scena była ukryta w ziemi przez 70 milionów lat. Okaz został znaleziony w pobliżu miasta Ganzhou w południowych Chinach.
Znaleziony w Chinach szkielet dinozaura należy do owiraptora. Ten niewielki gad, podobny nieco do strusia, wysiadywał ponad dwadzieścia jaj, z których co najmniej siedem było bliskich wyklucia i zawierało w sobie embriony. Nowa skamielina pochodzi z Ganzhou w południowych Chinach, a publikacja na jej temat ukazała się na łamach „Science Bulletin”.
- Tego rodzaju odkrycie, w istocie skamieniałe zachowanie, jest najrzadszym z rzadkich – przekonuje paleontolog Matt Lamanna z Carnegie Museum of Natural History. - Choć wcześniej znaleziono skamieliny owiraptorów siedzących na gniazdach, to nigdy nie odkryto embrionów wewnątrz jaj – dodaje badacz.
Od lat 80-tych ubiegłego wieku paleontolodzy odkopali liczne gniazda dinozaurów, zawierające skamieniałe jaja. W kilku przypadkach odkryto także szkielet rodzica siedzący na wierzchu. Jednak wyciąganie wniosków na temat zachowania gadów na podstawie wcześniejszych odkryć było problematyczne.
Aż do teraz związek między dinozaurem-rodzicem a embrionem w jaju nie został potwierdzony. W omawianym okazie ciało dorosłego owiraptora zachowało się w "niezwykle bliskiej odległości od jaj", z niewielką lub żadną ilością osadu pomiędzy nimi. W co najmniej siedmiu jajach znaleziono odsłonięty materiał embrionalny, w tym skamieniałe kości o rozpoznawalnych kształtach. Jedno z jaj może nawet zawierać kompletny szkielet, ułożony w zwiniętej pozycji.
Naukowcy szacują, że temperatura inkubacji jaj odpowiadała temperaturze ciała rodzica i wynosiła od 30 do 38 stopni Celsjusza.
- W analizowanej skamielinie młode były gotowe do wyklucia. Ponad wszelką wątpliwość oznacza to, że owiraptor-rodzic opiekował się swoim gniazdem przez dość długi czas - wyjaśnia Lamanna. – Okazuje się, że ten dinozaur był troskliwym rodzicem, który ostatecznie oddał życie pielęgnując jaja – dodaje badacz.
Co ciekawe nie wszystkie embriony były na tych samych etapach rozwoju. Sugeruje to, że młode mogły wykluwać się w różnym czasie. Jak dotąd badacze uważali, że podobna cecha wykształciła się znacznie później i tylko u niektórych gatunków ptaków.
Autorzy badania sugerują, że jaja znajdujące się wyżej w gnieździe, były bliżej źródła ciepła, przez co rozwijały się szybciej. Jest to jednak tylko hipoteza. Potrzeba więcej danych, aby móc z całą pewnością dowiedzieć się, dlaczego niektóre jaja owiraptorów wykluwały się wcześniej.
W opisywanej skamielinie nie stwierdzono płci rodzica, jednak wcześniejsze odkrycia sugerują, że jaja mógł wysiadywać ojciec. Podobnie ma to miejsce u strusi, gdzie jaja inkubują na przemian ojciec i matka. Upodabnia to owiraptory do współczesnych ptaków.
Ta niezwykła skamielina dała również naukowcom wgląd w potencjalną dietę owiraptorów. Po raz pierwszy badacze znaleźli w żołądku tego typu dinozaura małe kamienie, które prawdopodobnie połykał w celu ułatwienia trawienia.
- To niezwykłe, jak wiele informacji zostało pozyskanych tylko dzięki tej jednej skamielinie - mówi paleontolog Xing Xu z Instytutu Paleontologii w Pekinie. – Przez wiele lat będziemy jeszcze badać ten okaz – podkreśla.
Źródło: EurekAlert!/Science China Press, fot. Shundong Bi/Indiana University of Pennsylvania.
