Wenus jest nadal planetą aktywną geologicznie. Potwierdzili to astronomowie, którzy zidentyfikowali na sąsiedniej planecie 37 aktywnych struktur wulkanicznych. Odkrycie to może pomóc w wyznaczaniu celów przyszłych misji na Wenus i pogłębić nasze zrozumienie, dlaczego na Ziemi istnieje życie, ale nie na Wenus.
Naukowcy zidentyfikowali 37 struktur wulkanicznych na Wenus, które wydają się być ostatnio aktywne i prawdopodobnie nadal są. Analizy naukowców malując obraz geologicznie aktywnej planety, a nie uśpionego świata, jak przez długi czas sądzono.
Nowe badania zostały przeprowadzone przez naukowców z University of Maryland i ETH w Zurychu w Szwajcarii i opublikowane w czasopiśmie „Nature Geoscience”.
- Po raz pierwszy jesteśmy w stanie wskazać konkretne struktury i powiedzieć: to nie jest starożytny wulkan, ale taki, który jest dziś aktywny, być może uśpiony, ale nie martwy - powiedział Laurent Montési, profesor geologii na University of Maryland i współautor publikacji. - To badanie znacząco zmienia widok Wenus - z planety w większości nieaktywnej, na planetę, której wnętrze wciąż kipi i może zasilać wiele aktywnych wulkanów – dodał.
Wenus ma młodszą powierzchnię niż planety, takie jak Mars czy Merkury. Dowody na aktywność geologiczną pokrywają powierzchnię planety w postaci podobnych do pierścieni struktur znanych jako korony, które tworzą się, gdy gorąca materia z głębi planety wznosi się przez warstwę płaszcza i skorupę. W podobny sposób zostały uformowane wulkaniczne Wyspy Hawajskie. Korony wyglądają trochę jak kratery uderzeniowe i składają się z wypukłego pierścienia (przypominającego koronę) wokół zatopionego środka, z koncentrycznymi pęknięciami promieniującymi na zewnątrz. Mogą mieć setki kilometrów średnicy.
Naukowcy pod kierunkiem geofizyk Anny Gülcher z ETH wykorzystali symulacje komputerowe, aby dowiedzieć się, jak formują się i rosną te struktury wulkaniczne. Następnie przyjrzeli się obrazom w podczerwieni z misji sondy Magellan wysłanej przez NASA na Wenus na początku lat 90., aby sprawdzić, czy obrazy pasują do ich symulacji.
Struktury wulkaniczne obecne na Wenus uważane dotychczas były za oznaki starożytnej aktywności wulkanicznej. Sądzono, że wnętrze bliźniaczej planety ostygło dawno temu, a skorupa stwardniała do tego stopnia, że płynna magma nie może już przeniknąć na powierzchnię. W nowych badaniach naukowcy wykorzystali modele numeryczne aktywności termo-mechanicznej pod powierzchnią Wenus, aby stworzyć trójwymiarowe symulacje tworzenia się struktur wulkanicznych w wysokiej rozdzielczości.
Symulacje pozwoliły badaczom określić, jakie cechy posiadałoby obecnie aktywne miejsce wulkaniczne. Przede wszystkim szukali cech terenu, takich jak rowy wokół zewnętrznego pierścienia czy wybrzuszeń na jego krawędzi. Dzięki temu badacze ustalili, że niektóre cechy obserwowane na Wenus muszą być dość młode. Wykazali nawet, że różnice w strukturach wulkanicznych na całej planecie reprezentują różne etapy rozwoju geologicznego.
Naukowcy początkowo myśleli, że te struktury obserwowane na Wenus to kratery, ale dokładniejsza analiza wykazała, że mają one charakter wulkaniczny. Są one spowodowane przez gorącą, stopioną materię wypływającą z wnętrza planety i wypychającą powierzchnię w górę, która następnie zapada się, gdy materia ostygnie, tworząc pierścień. Na Ziemi tworzenie się elementów przypominających koronę jest ograniczone z powodu ruchu płyt tektonicznych, ale Wenus nie ma płyt tektonicznych.
- Lepszy poziom realizmu naszych modeli w porównaniu z poprzednimi badaniami umożliwia identyfikację kilku etapów ewolucji struktur wulkanicznych. Jesteśmy w stanie stwierdzić, że co najmniej 37 koron było ostatnio aktywnych - przyznał Montési.
Struktury te na Wenus skupione są w kilku miejscach, co wskazuje na obszary, w których planeta jest najbardziej aktywna, dostarczając wskazówek dotyczących funkcjonowania wnętrza planety. Wyniki badań mogą pomóc w zidentyfikowaniu docelowych obszarów, w których instrumenty geologiczne powinny zostać umieszczone w przyszłych misjach na Wenus, takich jak europejska misja EnVision, która ma wystartować w 2032 roku.
Źródło: University of Maryland, fot. NASA/JPL
