Dodano: 02 lutego 2023r.

W Sakkarze odnaleziono 16-metrowy papirus zawierający Księgę Umarłych

Tradycje pogrzebowe starożytnych Egipcjan wciąż w dużej mierze pozostają dla nas tajemnicą. Dlatego też każde odkrycie, które rzuca nowe światło na tę kwestię jest na wagę złota. A już takie odkrycie, jakiego dokonano niedawno w Sakkarze, jest czymś naprawdę wyjątkowym i rzadkim. W jednym z tamtejszych grobowców znaleziono papirus o długości 16 metrów zawierający Księgę Umarłych.

W Sakkarze odnaleziono 16-metrowy papirus zawierający Księgę Umarłych

 

Egipscy archeolodzy podczas prac badawczych znaleźli w jednym z grobowców w Sakkarze kompletny papirus zawierający teksty z Księgi Umarłych, w tym magiczne zaklęcia mające na celu bezpieczne przeprowadzenie zmarłego przez podziemny świat. Obecnie naukowcy pracują nad przetłumaczeniem hieroglifów na język arabski.

Niezwykłe odkrycie w pobliżu pierwszej egipskiej piramidy

Długi na około 16 metrów papirus, który został znaleziony w Sakkarze, okazał się być Księgą Umarłych. Odkrycia tego dokonali archeolodzy z egipskiego Ministerstwa Turystyki i Starożytności. Natrafiono na niego w grobowcu zlokalizowanym na południe od piramidy Dżesera. Piramida ta sama w sobie jest z pewnego powodu wyjątkowa. Została ona wybudowana za panowania faraona Dżesera, który władał Egiptem mniej więcej w latach 2630-2611 p.n.e. I była to pierwsza w ogóle piramida, jaka została wybudowana w starożytnym Egipcie. Natomiast teren dookoła niej przez wiele wieków wykorzystywany był jako nekropolia.

Praktyka chowania zmarłych w pobliżu piramidy dawnego władcy była w Egipcie dość powszechna. Natomiast wiek grobowca, w którym znaleziono papirus jest szacowany na okres od 712 do 332 roku p.n.e., o czym poinformował słynny archeolog i były szef egipskiego Ministerstwa Starożytności Zahi Hawass. Zakończona została już konserwacja papirusu, natomiast aktualnie jego treść jest tłumaczona na język arabski. Nie zostały jeszcze ujawnione zdjęcia znaleziska, natomiast zgodnie z zapowiedzią, papirus powinien zostać zaprezentowany na ekspozycji tamtejszego muzeum.

Wyjątkowy papirus

Wiek tego papirusu szacowany jest na 2000 lat. Co jednak jest w nim takiego wyjątkowego? Przede wszystkim to, że jest on kompletny, a to rzadkość. Ostatni całościowy papirus został bowiem znaleziony w Sakkarze ponad 100 lat temu. Pomimo tego długość omawianego papirusu bynajmniej nie jest rekordowa. Znajdowano bowiem nawet egzemplarze o podobnej treści, których długość sięgała nawet 30 metrów.

Jednakże to, co w tym papirusie jest najbardziej interesujące, to właśnie jego treść. Dlaczego? Ponieważ stanowi ona fragment Księgi Umarłych starożytnego Egiptu. Księga ta zawiera opisy rytuałów pogrzebowych, które miały pomóc pochowanym Egipcjanom dotrzeć do świata umarłych. Korzystano z niej w okresie istnienia Nowego Państwa, czyli od 1550 do 1070 roku p.n.e.

Trzeba jednocześnie nadmienić, że jest to już drugi zawierający fragment Księgi Umarłych papirus, który znaleziono w Sakkarze. W roku 2022 znaleziono również fragmentaryczny papirus o długości 4 metrów. Na ten akurat natrafiono w pobliżu piramidy faraona Tetiego, który panował w przybliżeniu w latach 2323-2291 p.n.e. Zmarłym właścicielem tego papirusu był niejaki Pwkhaef, który żył kilka wieków po Tetim. Czas powstania jego komory grobowej jest datowany na okres pomiędzy 1550 a 1186 rokiem p.n.e.

Księga Umarłych

Księga Umarłych to luźny zbiór tekstów, zaklęć czy modlitw, który umieszczano w trumnie lub miejscu pochówku zmarłego. Liczne instrukcje i magiczne zaklęcia zawarte w Księdze, miały pomóc zmarłym przejść przez świat podziemny, znany starożytnym Egipcjanom jako Duat. Miejsce to, według wierzeń Egipcjan, było pod władaniem Ozyrysa – boga śmierci i odrodzonego życia.

Teksty Księgi Umarłych były sporządzane nie tylko na papirusach wkładanych razem ze zmarłym do grobu. Bywało, że zaklęcia i teksty umieszczano na ścianach komór grobowych lub na trumnach. Wiele z tych tekstów zostało później skopiowanych na papirusy jako część Księgi Umarłych. Sama księga nie była kanoniczna i zmieniała się na przestrzeni długiej historii starożytnego Egiptu.

Obecnie trwa oczekiwanie na przetłumaczenie wersetów zapisanych na starożytnym papirusie. Księga Umarłych składa się z różnych tekstów, które mogą dostarczyć fascynującego wglądu w kulturę, tradycje i wierzenia starożytnych Egipcjan. Analiza nowo odkrytego zwoju może pogłębić wiedzę o starożytnych egipskich praktykach pogrzebowych.

 

Źródło: Live Science, fot. Rah, Public domain, via Wikimedia Commons