Badania naukowców z Uniwersytetu Stanforda pokazały, że starzenie się nie jest ciągłym procesem biegnącym tym samym tempem przez całe życie. Uczeni wyodrębnili trzy kluczowe progi, w których następują istotne zmiany w naszych organizmach. Punkty te występują średnio po osiągnięciu wieku 34, 60 i 78 lat.
Naukowcy ze Stanford University School of Medicine przyglądnęli się poziomom licznych białek krążących we krwi każdego człowieka. Obserwując ich stężenie można poznać stan zdrowia konkretnej osoby, ale jest to także coś w rodzaju zegara fizjologicznego.
- Od dawna wiemy, że pomiar niektórych białek we krwi może dostarczyć informacji o stanie zdrowia danej osoby - na przykład lipoprotein dla zdrowia sercowo-naczyniowego. Nie doceniono jednak faktu, że tak wiele różnych poziomów białek - mniej więcej jedna trzecia wszystkich, które obserwowaliśmy - zmienia się znacznie wraz z wiekiem – powiedział dr Tony Wyss-Coray.
Badania, którymi kierował dr Benoit Lehallier we współpracy z Wyss-Coray'em, ukazały się na łamach „Nature Medicine”.
Naukowcy przeanalizowali białka w osoczu krwi pobrane od 4263 osób w wieku od 18 do 95 lat. Przyglądali się poziomom około 3000 różnych białek przemieszczających wraz z krwią. Uczeni dostrzegli, że poziom 1379 z nich z zmienia się w zależności od wieku.
- Białka są jak koń pociągowy komórek organizmu, a kiedy ich względne poziomy ulegają znaczącym zmianom, oznacza to, że i ty się zmieniasz - powiedział Wyss-Coray. - Patrzenie na tysiące z nich obecnych w osoczu daje migawkę tego, co dzieje się w całym organizmie - dodał.
Wyniki badania sugerują, że starzenie fizjologiczne nie postępuje w idealnie równym tempie, ale raczej wydaje się wyznaczać inną trajektorię, z trzema wyraźnymi punktami zwrotnymi w cyklu życia człowieka. Te trzy punkty, występujące średnio w wieku 34, 60 i 78 lat, wyróżniają się faktem, że w tym okresie liczba różnych białek w osoczu wykazuje zmiany ilościowe. Zmiany te mają tendencję do zachodzenia w trzech oddzielnych punktach życia człowieka: we wczesnej dorosłości, w późnym wieku średnim i na starość.
Na podstawie swoich badań uczeni skonstruowali coś w rodzaju zegara. Wytypowali 373 białka, które według nich najlepiej nadawały się do określenia wieku, by za ich pomocą spróbować ustalić wiek danej osoby. Powstała formuła okazała się działać. Dzięki niej uczeni byli w stanie przewidzieć wiek poszczególnych osób z dokładnością do trzech lat. Co ciekawe, gdy wynik nie pasował do danych faktycznych, np. przewidywalny wiek był niższy niż rzeczywisty, ludzie ci okazywali się okazami zdrowia – wyjątkowo zdrowymi jak na swój wiek.
Naukowcy uzyskali próbki z dwóch dużych badań. W jednym z nich - badanie LonGenity - zgromadzono rejestr wyjątkowo długo żyjących Żydów aszkenazyjskich. To badanie dało wiele próbek krwi od osób w wieku powyżej 90 lat. - Mieliśmy dane dotyczące siły uścisku dłoni i funkcji poznawczych dla tej grupy ludzi. Ci z mocniejszym uściskiem i lepszymi funkcjami poznawczymi zostali oszacowani przez nasz zegar jako młodsi niż w rzeczywistości – wyjaśnił Wyss-Coray.
Badanie potwierdziło również, że mężczyźni i kobiety, którzy byli mniej więcej równo reprezentowani w badaniu, starzeją się inaczej. Spośród białek, których obfitość zmienia się wraz z wiekiem, 895 - prawie dwie trzecie - było znacznie bardziej przewidywalne dla jednej płci niż dla drugiej.
Dzięki pracom badaczy, na podstawie próbki krwi, będzie można ustalić postęp procesu starzenia się u konkretnych osób. To wiąże się z ryzykiem wystąpienia chorób związanych z wiekiem, jak choroba Alzheimera lub choroby sercowo-naczyniowe. Być może zidentyfikowane białka okażą się pomocne w znalezieniu leków lub innych interwencji terapeutycznych, które mogłyby spowolnić proces starzenia.
Źródło: Stanford University
