Po raz dwudziesty ósmy przyznano Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Tegorocznymi laureatami zostali prof. Marcin Drąg, prof. Andrzej Kossakowski i prof. Andrzej Wiśniewski. Nagrody przyznawane wybitnym polskim naukowcom określane są mianem „Polskich Nobli”.
Nagrody Fundacji są uznawane za najważniejsze wyróżnienia naukowe w naszym kraju. Przyznawane są za osiągnięcia, "które przesuwając granice poznania, otwierają nowe perspektywy badawcze, wnoszą wybitny wkład w postęp cywilizacyjny i kulturowy naszego kraju oraz zapewniają mu znaczące miejsce w nauce światowej".
To już 28. edycja Nagród Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (FNP). Przyznawane są w czterech kategoriach: w obszarze nauk o życiu i o Ziemi, w obszarze nauk chemicznych i o materiałach, w dziedzinie nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich oraz z w obszarze nauk humanistycznych i społecznych. W tym roku nie przyznano Nagrody w obszarze nauk o życiu i o Ziemi. Wysokość nagrody wynosi 200 tys. zł.
Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2019 w obszarze nauk chemicznych i o materiałach otrzymał prof. Marcin Drąg z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej. Naukowiec został wyróżniony za „za opracowanie nowej platformy technologicznej umożliwiającej otrzymywanie związków biologicznie aktywnych, w szczególności inhibitorów enzymów proteolitycznych”. Dzieło prof. Drąga może pomóc w opracowaniu nowych leków, terapii czy technik diagnostycznych.
W obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2019 uhonorowano prof. Andrzeja Kossakowskiego z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jak czytamy w uzasadnieniu, badacz otrzymał Nagrodę za „za rozwinięcie teorii kwantowych układów otwartych”. Prace prof. Kossakowskiego stanowią podstawę prężnie rozwijającej się dziedziny – kwantowej teorii informacji.
Laureatem Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2019 w obszarze nauk humanistycznych i społecznych został prof. Andrzej Wiśniewski z Wydziału Psychologii i Kognitywistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Naukowca uhonorowano „za opracowanie koncepcji inferencyjnej logiki pytań”. Prof. Wiśniewski prowadzi badania na polu uczenia maszynowego. Jego prace mogą znaleźć zastosowanie chociażby w ulepszaniu wyszukiwarek internetowych czy skutecznej analizie baz danych, ale także mogą przyczynić się do rozwoju sztucznej inteligencji.
Nagrody przyznawane są przez Radę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. W obecnej kadencji w skład Rady weszli profesorowie: Leon Gradoń z Wydziału Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej – przewodniczący Rady, Wojciech Tygielski z Instytutu Historii Sztuki Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego – wiceprzewodniczący Rady, Jan Kotwica z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie, Tomasz Guzik z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Aleksandra Łuszczyńska z SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego, Maria Nowakowska z Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Karol I. Wysokiński z Zakładu Teorii Fazy Skondensowanej UMCS.
Nagrody FNP są nagrodą indywidualną, przyznawaną na drodze konkursu. Kandydaci do Nagrody są zgłaszani przez przedstawicieli nauki, Zarząd i Radę Fundacji. Rada FNP pełni rolę Kapituły konkursu i dokonuje wyboru laureatów na podstawie opinii niezależnych ekspertów i recenzentów – głównie z zagranicy – oceniających dorobek kandydatów.
„Polskie Noble” są przyznawane od 1992 roku. Razem z tegorocznymi laureatami grono wyróżnionych Nagrodami osób liczy już 102 osoby. Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się 4 grudnia na Zamku Królewskim w Warszawie.
Źródło: FNP