U nietoperzy w Mjanmie naukowcy wykryli sześć dotychczas nieopisanych koronawirusów. Obecnie nie jest jasne, czy nowe wirusy potrafią przenosić się między gatunkami i czy mogą zarazić ludzi. Badacze wskazują, że odkryte koronawirusy nie są ściśle związane ze szczepem, który wywołuje COVID- 19. Eksperci szacują, że do tej pory odkryliśmy bardzo niewielką część istniejących koronawirusów.
Naukowcy zrzeszeni w Smithsonian's Global Health Program pracując w ramach projektu PREDICT wykryli sześć nieznanych dotąd koronawirusów u nietoperzy w Majanmie (dawniej Birma). Projekt PREDICT to inicjatywa finansowana przez amerykańską Agencję ds. Rozwoju Międzynarodowego, która wspiera globalne poszukiwania i monitorowanie patogenów, które mogą potencjalnie rozprzestrzeniać się ze zwierząt na ludzi. W projekt zaangażowali się uczeni m.in. z Smithsonian Institution, University of California w Davis; z Ministerstwa Rolnictwa, Hodowli i Nawadniania w Mjanmie; Ministerstwa Zdrowia i Sportu w Mjanmie oraz Ministerstwa Zasobów Naturalnych i Ochrony Środowiska tego kraju.
Odkrycia opublikowane na łamach pisma „PLOS ONE” pomogą zrozumieć różnorodność koronawirusów w populacjach nietoperzy i dostarczą cennych informacji na temat możliwości wykrywania, zapobiegania i reagowania na choroby zakaźne, które mogą zagrażać zdrowiu publicznemu, szczególnie w świetle trwającej pandemii COVID-19.
- Wirusowe pandemie przypominają nam, jak ściśle zdrowie ludzkie jest powiązane ze zdrowiem dzikiej przyrody i środowiska naturalnego - powiedział Marc Valitutto z Smithsonian's Global Health Program, główny autor publikacji. - Na całym świecie ludzie coraz częściej wchodzą w interakcje z dziką przyrodą, więc im więcej wiemy o wirusach obecnych u zwierząt – chociażby jakie czynniki pozwalają im mutować i jak rozprzestrzeniają się na inne gatunki - tym lepiej możemy zmniejszyć ich potencjał pandemiczny - dodał.
Zespół naukowców skoncentrował swoje badania na miejscach, gdzie ludzie są najbardziej narażeni na bliski kontakt z lokalną przyrodą. Od maja 2016 roku do sierpnia 2018 r. pobrano ponad 750 próbek śliny i kału od nietoperzy zamieszkujących trzy różne obszary, głównie jaskinie, w Mjanmie. Eksperci szacują, że tysiące koronawirusów, z których wiele jeszcze nie zostało odkrytych, są obecne u nietoperzy.
Badacze przetestowali i porównali pozyskane próbki z próbkami od ludzi i zwierząt gospodarskich w pobliżu jaskiń zamieszkiwanych przez nietoperze. Porównali je także z innymi znanymi koronawirusami. Próbki od nietoperzy zawierały w sumie 48 koronawirusów. Większość z nich znajdowało się w próbkach odchodów. Naukowcy zidentyfikowali w nich sześć dotąd nieznanych koronawirusów. Zespół wykrył również koronawirusa, który został znaleziony w innym miejscu w Azji Południowo-Wschodniej, ale nigdy wcześniej w Mjanmie.
Koronawirusy wywołują różne szeroko rozpowszechnione choroby u ludzi, w tym SARS, MERS, a ostatnio globalną pandemię COVID-19. Według autorów badań nowo odkryte koronawirusy nie są ściśle związane z SARS CoV-1, MERS-CoV lub SARS-CoV-2. Jednak konieczne są dalsze badania w celu oceny ich możliwości rozprzestrzeniania się na inne gatunki, aby lepiej zrozumieć zagrożenia dla zdrowia ludzi.
Autorzy twierdzą, że odkrycia te podkreślają znaczenie nadzoru chorób odzwierzęcych występujących w przyrodzie. Wyniki przyszłych badań wskażą, jaki powinien zostać wprowadzony nadzór nad populacjami nietoperzy, aby szybciej wykrywać potencjalne zagrożenia wirusowe dla zdrowia publicznego.
- Wiele koronawirusów może nie stanowić zagrożenia dla ludzi, ale kiedy wcześnie identyfikujemy te choroby u zwierząt, u źródła, mamy cenną okazję do zbadania potencjalnego zagrożenia - powiedziała Suzan Murray, dyrektor Smithsonian's Global Health Program, współautorka opracowania. - Czujny nadzór, badania i edukacja to najlepsze narzędzia, które musimy wykorzystać, by skutecznie zapobiegać pandemiom, zanim się pojawią – dodała.
Koronawirusy to duża rodzina wirusów, z których część może powodować choroby u zwierząt. Wśród tych wywołujących choroby niewielka ilość może przenosić się między gatunkami, jak miało to miejsce w przypadku SARS-CoV-2, koronawirusa odpowiedzialnego za chorobę układu oddechowego COVID-19. Aż trzy czwarte chorób zakaźnych jest pochodzenia odzwierzęcego, co oznacza, że mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi. Stanowią one coraz większe zagrożenie ze względu na rosnącą populacje ludzi, co skutkuje częstszą ingerencją w środowisko naturalne i częstszymi interakcjami z dziką przyrodą.
Źródło: Smithsonian's National Zoo & Conservation Biology Institute, fot. Roshan Patel, Smithsonian's National Zoo and Conservation Biology Institute
