Dodano: 27 września 2018r.

Największy ptak w historii ważył tyle, co mały dinozaur

Największy ptak, który kiedykolwiek stąpał po Ziemi, to nowo zidentyfikowany gatunek mamutaka - Vorombe titan. Kolos ten ważył tyle, co dinozaur i zamieszkiwał Madagaskar jeszcze około 1000 lat temu – przekonują badacze.

Mamutak - największy ptak w historii

 

Po dziesięcioleciach badań, sprzecznych dowodów i licznych publikacji, naukowcy z międzynarodowej organizacji charytatywnej Zoological Society of London's Institute of Zoology (ZSL) zakończyli wreszcie debatę na temat największego ptaka w historii. Ich praca ukazała się na łamach „Royal Society Open Science”.

Vorombe titan oznacza w języku greckim „wielkiego ptaka”. I to określenie bardzo dobrze opisuje tego giganta. Ptak ten mógł osiągać wagę nawet do 800 kilogramów  wagi – to mniej więcej tyle, ile siedem współczesnych strusi lub mały zauropod. Mierzył nawet do trzech metrów wysokości, czyli był nieco wyższy od współczesnych strusi, ale podobnie jak one, nie potrafił latać.

 

Paleontolodzy znajdywali kości Vorombe titan już w XIX wieku, ale przypisywali je innemu gatunkowi znanemu jako Aepyornis maximus. - Zrozumienie różnorodności tych wymarłych gigantycznych ptaków było taksonomicznym węzłem od około 150 lat - powiedział prowadzący badania James Hansford z Zoological Society of London's Institute of Zoology.

W badaniach nad największymi ptakami w historii zrobił się spory bałagan, bo odkrywcy kości z ubiegłych wieków nazywali nowe gatunki na prawo i lewo, często z niekompletnych szkieletów. By to uporządkować Hansford przeanalizował setki kości mamutaków przechowywanych w muzeach na całym świecie. Niektóre z kości były połamane, dlatego stworzono specjalny program komputerowy, który wypełnił luki.

Do tej pory sugerowano, że na Ziemi żyło 15 różnych gatunków mamutaków zidentyfikowanych w dwóch rodzajach, jednak badania przeprowadzone przez naukowców ZSL zmieniają te ustalenia. Po określeniu rozmiarów kości w programie komputerowym, Hansford odkrył, że wyraźnie dzielą się one na trzy rodzaje i cztery różne gatunki.

Hansford dokonał pierwszej od ponad 80 lat ponownej taksonomicznej oceny tej rodziny. Mamutaki – należące do rodziny Aepyornithidae, to wymarła grupa gigantycznych ptaków nielotów, które przemierzały Madagaskar w późnym czwartorzędzie, z dwoma wcześniej opisanymi rodzajami Aepyornis i Mullerornis.

Pierwszy opisany gatunek, Aepyornis maximus, był często uważany za największego ptaka na świecie. W 1894 r. Brytyjski naukowiec C. W. Andrews opisał jeszcze większy gatunek Aepyornis titan, które jednak z czasem zakwalifikowano, jako niezwykle duży okaz A. maximus. Jednak badacze ZSL doszli do wniosku, że ptak Andrewsa był istotnie odrębnym gatunkiem. Kształt i rozmiar jego kości jest tak różny od wszystkich innych ptaków-słoni, że nadano im nową nazwę rodzaju Vorombe.

- Mamutaki były największymi przedstawicielami fauny Madagaskaru i prawdopodobnie jednymi z najważniejszych stworzeń w ewolucyjnej historii wyspy. To dlatego, że zwierzęta o dużych rozmiarach mają ogromny wpływ na szerszy ekosystem, w którym żyją, kontrolując wegetację poprzez jedzenie roślin, rozprzestrzenianie biomasy i rozpraszanie nasion przez defekację. Madagaskar nadal cierpi z powodu wyginięcia tych ptaków – zaznaczył Hansford.

Kiedy roślinożerne mamutaki wyginęły około 1000 lat temu - w dużej mierze dzięki ludziom - ekosystem Madagaskaru zmienił się. Rośliny, które egzystowały dzięki tym ptakom stanęły w obliczu walki o przetrwanie.

- Bez dokładnego zrozumienia wcześniejszej różnorodności gatunkowej, nie możemy właściwie zrozumieć ewolucji w unikalnych systemach wyspiarskich, takich jak Madagaskar, ani odtworzyć dokładnie tego, co zostało utracone od czasu przybycia tam człowieka. Znajomość historii utraty różnorodności biologicznej jest niezbędna, aby określić sposób ochrony dzisiejszych zagrożonych gatunków – wyjaśniła Samuel Turvey z ZSL, współautor badań.

 

Źródło: Zoological Society of London's Institute of Zoology, Live Science, fot. Jaime Chirinos/ ZSL’s