Naukowcy odkryli, że samice białuch oraz narwali również przechodzą menopauzę. Tym samym liczba znanych nam gatunków, które doświadczają klimakterium, wzrosła do pięciu.
Niemal wszystkie zwierzęta rozmnażają się przez całe życie. Badacze od dawna zastanawiają się, dlaczego niektóre z nich wyewoluowały mechanizmy zatrzymujące taką możliwość. Obecnie znamy pięć gatunków, które doświadczają menopauzy. To poza białuchami i narwalami także orki, grindwale krótkopłetwe oraz my – ludzie.
Nowe badanie przeprowadzone przez uniwersytety w Exeter i Yorku oraz Centrum Badań nad Waleniami sugeruje, że menopauza rozwijała się niezależnie u kilku gatunków waleni. Praca na ten temat została opublikowana w piśmie „Scientific Reports”.
- Aby menopauza miała sens w kategoriach ewolucyjnych, gatunek potrzebuje zarówno powodu, aby przestać się rozmnażać, jak i powodu, aby dalej żyć - powiedział główny autor publikacji, dr Sam Ellis z Uniwersytetu w Exeter.
– W przypadku orek powodem może być fakt, że zarówno męskie, jak i żeńskie potomstwo pozostaje ze swoimi matkami przez całe życie. Więc im bardziej matka starzeje się, tym więcej dzieci i wnuków znajduje się w jej grupie. To oznacza, że jeśli matka zachowuje sprawność, konkuruje ze swoimi bezpośrednimi potomkami o zasoby, takie jak żywność. Powodem dalszego życia jest to, że starsze samice przynoszą wielkie korzyści potomstwu. Na przykład ich wiedza o tym, gdzie znaleźć pokarm, pomaga grupom przetrwać – powiedział Ellis.
Menopauza u orek jest dobrze zbadana. Dokumentacja na ten temat powstaje od ponad trzech dekad. Ale w przypadku narwali i białuch nie mamy tak bogatej wiedzy. W badaniu naukowcy skorzystali z danych dotyczących 16 gatunków martwych waleni. To wśród tej grupy zwierząt znaleziono samice biełuch i narwali z uśpionymi jajnikami.
Opierając się na tych znaleziskach, badacze zasugerowali się podobieństwem do orek i orzekli, że gatunki te mają struktury społeczne, które - podobnie jak w przypadku orek - oznaczają, że samice wraz z wiekiem żyją z coraz liczniejszymi krewnymi.
Naukowcy sugerują, że podobne mechanizmy działały również w przypadku naszych przodków. Starsze kobiety nie rozmnażały się, ale nadal przynosiły korzyści całej grupie. To może wyjaśnić, dlaczego rozwinęła się menopauza.
- Trudno jest badać zachowania człowieka we współczesnym świecie, ponieważ jest on tak daleki od warunków, w jakich żyli nasi przodkowie. Przyglądanie się innym gatunkom może pomóc nam ustalić, w jaki sposób ewoluowała ta niezwykła strategia reprodukcyjna – zaznaczył profesor Darren Croft, współautor publikacji.
Źródło: University of Exeter, fot. CC BY-SA 3.0/ Tony Fox/ Wikimedia Commons
