Pod powierzchnią jednego z największych kraterów uderzeniowych w Układzie Słonecznym, który znajduje się na południowym biegunie Księżyca, astronomowie natrafili na ogromny depozyt metalu. Naukowcy twierdzą, że metal ten był częścią asteroidy, której uderzenie uformowało krater.
Basen Biegun Południowy - Aitken ma średnicę 2500 kilometrów i głębokość 13 kilometrów. Znajduje się po niewidocznej z Ziemi stronie naszego naturalnego satelity. To jeden z największych kraterów uderzeniowych w Układzie Słonecznym i najstarszy na Księżycu.
Dane zebrane dzięki księżycowym orbiterom wskazują, że w tym kraterze jest coś wystarczająco dużego, by spowodować znaczną anomalię grawitacyjną. - Wyobraź sobie, że zabierasz stos metalu pięciokrotnie większy niż wyspa Hawaiʻi (nazywana także Big Island, największa wyspa archipelagu Hawajów – przyp .red) i zakopujesz go pod ziemią - powiedział geofizyk Peter James z Baylor University. - Mniej więcej tyle niespodziewanej masy wykryliśmy – dodał.
Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie „Geophysical Research Letters”.
Anomalia została odkryta w dwóch zestawach danych. Pierwszym z nich była misja NASA GRAIL (Gravity Recovery and Interior Laboratory), w której para orbiterów w latach w 2011 i 2012 zmapowała pole grawitacyjne Księżyca. Dane te wskazały na anomalię grawitacyjną. Pokazały, że Basen Biegun Południowy - Aitken ma wyższą gęstość niż reszta powierzchni Księżyca. Zespół naukowców przypisał to bogatemu w żelazo składowi powierzchniowemu w tym miejscu.
Ale kiedy zespół porównał te wyniki z danymi z topografii księżycowej zebranymi przez Lunar Reconnaissance Orbiter, wyniki pokazały masę około 2,18 trylionów kilogramów rozciągającą się na głębokości ponad 300 kilometrów pod powierzchnią krateru.
- Po połączeniu tych danych odkryliśmy nieoczekiwanie dużą masę pod basenem Aitken - powiedział James. - Jednym z wyjaśnień tej dodatkowej masy jest to, że metal z asteroidy, która uformowała ten krater, wciąż jest osadzony w płaszczu Księżyca – dodał.
Symulacje komputerowe uderzeń asteroid sugerują, że w odpowiednich warunkach rdzeń żelazowo-niklowy może zostać rozproszony podczas uderzenia w górnym płaszczu - warstwa między skorupą Księżyca a rdzeniem.
Inne możliwe wytłumaczenie to procesy wulkaniczne. W płaszczu księżycowym występuje wysokie stężenie tlenków tytanu, które prawdopodobnie powstały w wyniku chłodzenia i krzepnięcia oceanów magmy. Tlenki te mają dużą masę, która w jakiś sposób mogłaby zostać skoncentrowana pod strukturą Basen Biegun Południowy – Aitken.
Początkiem stycznia tego w kraterze Von Kármána, który jest częścią struktury Basen Biegun Południowy – Aitken, osiadł lądownik Chang’e-4 Chińskiej Narodowej Agencji Komicznej.
Źródło: Baylor University, fot. NASA/Goddard Space Flight Center/University of Arizona
