Dlaczego niektórzy ludzie mogą jeść tyle, ile chcą, a mimo to pozostają szczupli? Wszystko za sprawą genu nazywanego ALK (Anaplastic Lymphoma Kinase), który odgrywa znaczącą rolę w przeciwdziałaniu przyrostowi masy ciała – informuje dr Josef Penninger. Uczony w swoich badaniach dowiódł, że wyciszenie tego genu u myszy sprawia, że gryzonie są szczuplejsze.
Wszyscy znamy ludzi, którzy mogą jeść co chcą, nie ćwiczą, ale po prostu nie przybierają na wadze. Stanowią oni około jednego procenta populacji – przekonuje Penninger. - Chcieliśmy zrozumieć dlaczego. Większość badaczy studiuje otyłość i genetykę otyłości. Odwróciliśmy to i postanowiliśmy sprawdzić „szczupłość”, odkrywając w ten sposób nowy obszar badań – dodaje ekspert.
Wyniki badań, które Penninger przeprowadził wraz z międzynarodowym zespołem naukowców, opublikowano w czasopiśmie „Cell”.
Korzystając z danych biomedycznych z Estonii, zespół Penningera, w którym znaleźli się naukowcy ze Szwajcarii, Austrii i Australii, porównał kod genetyczny i profile kliniczne 47 102 osób w wieku od 20 do 44 lat. Wszystkie osoby były zdrowe, o szczupłej lub normalnej masie ciała. Dzięki badaniom zespół odkrył mutację w genie ALK u osób szczupłych.
Do tej pory rola genu ALK w fizjologii człowieka była niejasna. Wiadomo, że gen ten często mutuje w kilku typach nowotworów i stwierdzono, że przyspiesza on ich rozwój. - Nasza praca pokazuje, że ALK działa w mózgu, gdzie reguluje metabolizm poprzez integrację i kontrolę wydatkowania energii - mówi Michael Orthofer, współautor badania i pracownik naukowy Instytutu Biologii Molekularnej w Wiedniu.
Kiedy zespół Penningera usunął gen ALK u myszy, zwierzęta stały się… odporne na otyłość wywołaną dietą. Pomimo stosowania tego samego pokarmu i poziomu aktywności, myszy bez genu ALK ważyły mniej i miały mniej tkanki tłuszczowej.
Naukowcy uważają, że zrozumienie roli genu ALK może przyczynić się do powstania lepszych terapii służących leczeniu otyłości.
Teraz zespół chce kontynuować badania i sprawdzić w jakiś sposób neurony, na które działa ALK, regulują pracę mózgu oraz w jaki sposób może to wpływać na równoważenie metabolizmu w organizmie. Naukowcy planują również przeprowadzić badania na większej i bardziej zróżnicowanej populacji ludzi.
Możliwe, że moglibyśmy ograniczyć działanie ALK w mózgu, aby sprawdzić, czy osoby badane nadal pozostaną szczupłe - mówi Penninger. - Inhibitory ALK są już stosowane w leczeniu nowotworów, więc wiemy, że ALK można wykorzystywać w terapiach – dodaje naukowiec.
