Osoba borderline charakteryzuje się impulsywnymi zachowaniami oraz szybko zmieniającymi się stanami emocjonalnymi. Jakie są przyczyny rozwoju tego typu zaburzenia osobowości? Jak wygląda związek z osobą borderline? Czy potrzebna jest terapia dla par? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w artykule.
Borderline to inaczej zaburzenie osobowości z pogranicza. Należy do grona zaburzeń osobowości charakteryzujących się zachowaniami o cechach neurotycznych oraz psychopatycznych.
Warto wiedzieć, że osobowość borderline może dotyczyć około 2 proc. całkowitej populacji. Badania dowodzą jednak, że na przestrzeni lat liczba diagnoz z rozpoznanie tego typu zaburzenia osobowości stale rośnie. Od 20 proc. do 60 proc. chorych wymaga natomiast specjalistycznego leczenia w warunkach szpitalnych ze względu na silne problemy osobowościowe. Borderline w 75 proc. przypadków dotyka kobiety.
Zaburzenie osobowości z pogranicza może rozwijać się na podstawie wielu przyczyn. Jest powiązane z chwiejnością emocjonalną, silnym lękiem przed porzuceniem i samotnością, zwiększoną reaktywnością na stres, a także z zaburzeniami traumatycznymi. Osoba chora mogła w przeszłości doświadczyć przemocy fizycznej, przemocy psychicznej, przemocy seksualnej lub straty bliskiej osoby.
Rozwój borderline jest również warunkowany błędami rodzicielskimi. W większości zaburzeń osobowości to właśnie postawy rodziców – lub najbliższych członków rodziny – wpływają na emocjonalność i kreowanie siebie.
W dzieciństwie osoby z pogranicza rodzice mogli pozostawiać dziecko samemu sobie i nie zapewniać mu odpowiedniej ilości uwagi, opieki i miłości. Przez to młody człowiek czuł się odrzucony i nie był pewny, czy jest kochany.
Rodzice mogli także nadmiernie krytykować i oceniać dziecko, a także wywierać na nie nacisk do osiągania sukcesów bez równoczesnego wsparcia emocjonalnego. Doprowadziło to do zaniżonej samooceny osoby dorosłej oraz myśli: że jest się gorszym od społeczeństwa, że nigdy nie osiągnie się sukcesu oraz przede wszystkim, że nikt nie będzie w stanie odwzajemnić najważniejszego uczucia – miłości.
Człowiek z zaburzeniem osobowości typu borderline może tracić nad sobą kontrolę – wtedy daje się ponieść szybko zmieniającym się stanom emocjonalnym oraz silnym, impulsywnym zachowaniom. Osoba może uchodzić za dobrze przystosowaną w społeczeństwie. Może mieć wielu znajomych, osiągać sukcesy w sferze prywatnej oraz zawodowej. Cały czas towarzyszy jej jednak druga twarz związana z niestabilnością emocjonalną.
Borderline najbardziej obawia się odrzucenia – zwłaszcza odrzucenia przez osobę, na której jej zależy, czy którą darzy silnymi uczuciami. Przez to chory może nagle popadać w gwałtowne napady złości lub furii. Nie potrafi wtedy kontrolować swoich zachowań i może mierzyć się z myślami samobójczymi.
Związek z borderline jest przede wszystkim bardzo intensywny. Towarzyszą mu różnorodne uczucia i emocje – od miłości, radości, euforii, do nienawiści. Często partner osoby chorej nie jest w stanie znieść jej impulsywnego i destrukcyjnego zachowania. Dlatego też związki z osobami z pogranicza nie są stałe.
Tak jak wspomnieliśmy, osoba z borderline najbardziej boi się porzucenia i samotności. Dąży do spędzania jak największej ilości czasu ze swoim partnerem oraz wymaga od niego ciągłych zapewnień o miłości, czy choćby o jej atrakcyjności fizycznej. Dzieje się tak, ponieważ osoba chora musi mierzyć się z zaniżoną samooceną oraz może odczuwać silną potrzebę fuzji z partnerem. Co to oznacza? Chce być nierozłączna z drugą połówką – wiąże się to z ciągłym kontaktem, bliskością, rozmowami.
Kiedy coś idzie nie po myśli osoby z borderline, lub w sytuacji, gdy partner okazuje jej za mało uwagi, to pojawiają się niestabilne reakcje emocjonalne. Druga połówka z tej idealnej i wymarzonej staje się znienawidzonym wrogiem. W takich momentach może pojawiać się wypominanie kłótni z przeszłości lub ataki zazdrości. Osoba z pogranicza może również stać się agresywna.
W związku z borderline najważniejsze jest wsparcie oraz chęć pracy nad uczuciami. Osoba chora sama nie poradzi sobie ze swoimi uczuciami – potrzebuje wsparcia partnera. Często dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z terapii dla par. Na spotkaniach ze specjalistą można nauczyć się stopniowego panowania nad emocjami, zdrowych zachowań w sytuacjach konfliktowych, a także prawidłowej komunikacji. Zmiana osoby z borderline nie nastąpi szybko i nie będzie spektakularna. Człowiek z zaburzeniem osobowości potrzebuje przede wszystkim czasu oraz akceptacji.
W wielu przypadkach terapia nie trwa kilka miesięcy, tylko kilka lat. W tym czasie należy wspólnie ustalić zasady dotyczące związku. Warto jednak pamiętać, że nawet najlepszy terapeuta nie pomoże, jeżeli osoba z borderline nie będzie chciała się sama zmienić. Naciski na leczenie, pojawiające się ze strony partnera, w takiej sytuacji mogą pogorszyć stan emocjonalny chorego.
