Nagranie wideo udowadnia, że przynajmniej jeden gatunek pijawek ma akrobatyczne zdolności. Na Madagaskarze naukowcy zarejestrowali na wideo, jak pijawka wyskakuje z liści, co potwierdza, że pijawki potrafią skakać.
Debata na temat tego, czy pijawki lądowe potrafią skakać na swoich żywicieli, trwa od ponad 100 lat. Pisemne relacje o skaczących pijawkach pochodzą już z XIV wieku. Jednak wobec braku twardych dowodów, niektórzy badacze twierdzili, że pijawki spadły na autorów tych relacji z góry. Debata właśnie została rozstrzygnięta dzięki nagraniu, które jest pierwszym dowodem na to, że przynajmniej jeden gatunek pijawek lądowych potrafi skakać.
Wyniki i opis badań naukowców z American Museum of Natural History, Fordham University i City University of New York (CUNY) ukazał się na łamach pisma „Biotropica” (DOI: 10.1111/btp.13340).
Skaczące pijawki
Pijawki to grupa zwierząt z typu pierścienic obejmująca ponad 500 gatunków, z czego większość to gatunki wodne. Charakterystyczne dla tych stworzeń są ich przyssawki, za pomocą których mocują się do żywiciela, a mocno umięśniona gardziel i przełyk w otworze gębowym w jednej z przyssawek pomagają zasysać krew lub płyny ustrojowe swoich ofiar. Zwierzęta te prowadzą pasożytniczy lub drapieżny tryb życia.
Podczas badań terenowych w Parku Narodowym Ranomafana na Madagaskarze i Obszarze Chronionym Ivohiboro w 2017 i 2023 roku, Maia Fahma i Michael Tessler zarejestrowali na wideo pijawki z rodzaju Chtonobdella – szeroko rozpowszechnionych na całej wyspie, a także w Australii, Nowej Zelandii, na Seszelach czy Archipelagu Malajskim – „celowo zeskakujące z liścia na ziemię”.
– Uważamy, że jest to pierwszy przekonujący dowód na to, że pijawki mogą skakać – powiedziała Fahma z American Museum of Natural History oraz z Fordham University, główna autorka publikacji. – Istnieją wcześniejsze doniesienia o skaczących pijawkach, w tym na ludzi, ale tłumaczono je tym, że pijawki po prostu przyczepiały się do przechodniów, gdy ci ocierali się o krzewy lub spadały z gałęzi nad nimi. To badanie obala ten argument – dodała.
Takich gatunków może być więcej
Sposób, w jaki skaczą pijawki, naukowcy porównali do sprężyny. Wyginają się i „wystrzeliwują” z liścia, utrzymując swoje ciała wyciągnięte podczas lotu, co wyraźnie odbiega od jej zwykłych ruchów. To nowo odkryte zachowanie zmienia nasze rozumienie mobilności pijawek.
– Zasadniczo wykonuje pełen gracji skok, ale z pozornie twardym lądowaniem – powiedział Tessler z CUNY, współautor publikacji. – Nie wiemy, jak często może się to zdarzać ani czy pijawki te wykorzystują tę zdolność do poszukiwania żywicieli, ale biorąc pod uwagę, że uchwyciliśmy wiele skoków w dwóch krótkich nagraniach, takie zachowanie może być powszechne u tego gatunku – dodał.
Po zarejestrowaniu na wideo skaczącej pijawki, stworzenie zostało zabrane do szczegółowego zbadania. Okazało się, że jest to pijawka Chtonobdella fallax, gatunek pospolity na Madagaskarze. Ale biorąc pod uwagę bogactwo anegdot o skaczących pijawkach z różnych regionów świata być może gatunków skaczących pijawek jest więcej.
Źródło: American Museum of Natural History, Science, fot. Kramthenik27, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons