Jak ustalili geodeci skupieni przy projekcie „Geodezyjne Serce Polski”, nowy, geodezyjne środek Polski znajduje się w miejscowości Nowa Wieś koło Kutna w województwie łódzkim. Dotychczas za środek Polski uznawano miejscowość Piątek, która znajduje się 16 kilometrów od Nowej Wsi.
Projekt „Geodezyjne Serce Polski” to inicjatywa geodetów z Honorowego Południka Krakowskiego, pierwszej w Polsce geodezyjnej akcji edukacyjnej, mającej na celu propagowanie wiedzy o geodezji poprzez oznaczanie ciekawych obiektów geodezyjnych, jako lokalnych atrakcji turystycznych. Akcja organizowana jest przy współpracy z Polskim Towarzystwem Geodezyjnym. Projekt zyskał również poparcie Głównego Urzędu Geodezji i Krtografii.
„Celem projektu jest oznaczenie w terenie lokalizacji geodezyjnego środka Polski – centroidu – za pomocą kopca zwieńczonego pomnikiem polskiej geografii, geodezji i kartografii, stanowiącym zarazem punkt pomiarowy, aby w ten sposób uczcić wkład tych dziedzin w wyznaczenie granic odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej i należyte poznanie jej terytorium, co stanowi fundament świadomości patriotycznej, tym samym wpisując się w czynne obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości a także obchody Roku Polskiej Geografii 2018” – czytamy na koncie na Facebooku Honorowego Południka Krakowskiego.
Związek Piłsudczyków Okręgu Łódzkiego wystąpił z inicjatywą usypania w geograficznym sercu Polski kopca, który miałby mieć wysokość 100 metrów. Gdyby to się udało, byłaby to wówczas największa tego typu budowla na świecie. Obecnie największym kopcem jest liczący sobie ponad 4000 lat kopiec z Silbury w Anglii, który ma niecałe 40 metrów wysokości.
Dlaczego zmienił się geometryczny środek Polski? Według Mariusza Meusa z Honorowego Południka Krakowskiego, we wcześniejszych pomiarach nie uwzględniono morskich wód wewnętrznych i terytorialnych, które to wyznaczają granice naszego kraju na Morzu Bałtyckim. W rozmowie z Polską Agencją Prasową Meus podkreślił, że jako pierwsi wzięli ten czynnik pod uwagę i okazało się, że centrum kraju znajduje się w miejscowości Nowa Wieś koło Kutna.
– To według nas najbardziej wiarygodny środek Polski według wszystkich możliwych definicji – przyznał w rozmowie z PAP Meus. Dodał, że wyniki pomiarów są obecnie oceniane przez urzędy państwowe, które weryfikują obliczenia. – Na dniach oczekujemy ich oficjalnej odpowiedzi. Pracowaliśmy jednak na ich danych i nie spodziewamy się różnicy rzędu 16 kilometrów – dodał. Taka właśnie odległość dzieli dawny środek Polski od nowego.
Badacze po ustaleniu nowej lokalizacji środka Polski wkopali w to miejsce pamiątkowy słupek z napisem: Geodezyjne serce Polski – centroid terytorium RP. Wyznaczono z okazji 100-lecia Polski Niepodległej oraz Roku Polskiej Geografii.
Geodeci ustalili także lokalizacje różnie definiowanych punktów centralnych Polski. Nowa Wieś to środek geodezyjny (centroid) biorąc pod uwagę terytorium całkowite kraju. Środkiem Polski, jeśli brać pod uwagę obszar administracyjny, jest Balków w gminie Piątek, a uwzględniając obszar lądowy to Goślubie, też znajdujące się w gminie Piątek.
Z kolei środek geometryczny wypada w Mniszkach w pow. łęczyckim (terytorium całkowite) i Janowie (obszar administracyjny). Zlokalizowano także środek ortometryczny w Augustopolu oraz Jankowicach, czy miejsce przecięcia ortodrom łączących skrajne punkty Polski wypadające w Lesznie w okolicach Nowego Dworu Maz. i w Kamieniu – podaje PAP.
Źródło: Honorowy Południk Krakowski, PAP, fot. Pixabay/Arcaion