Nieopodal Doliny Królów archeolodzy odkryli zaginiony grobowiec Totmesa II. Faraon ten władał Egiptem około 3500 lat temu. To pierwszy pochówek władcy Egiptu odkryty od czasów znalezienia grobowca Tutanchamona w 1922 roku – poinformowało egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności.
Grobowiec Totmesa II odkryli naukowcy z egipsko-brytyjskiego zespołu archeologicznego kierowanego przez egipską Najwyższą Radę Starożytności oraz New Kingdom Research Foundation. Natrafili na niego niecałe 2,5 kilometra od Doliny Królów – słynnej nekropolii władców Egiptu. W 2022 roku odsłonili oni wejście i główny korytarz grobowca oznaczonego jako C4. Wówczas uznali, że może to być grobowiec którejś z małżonek faraona Totmesa III, bo wcześniej odkryto w pobliżu grobowce jego żon.
Jednak niedawno archeolodzy natrafili tam na dowody, które pozwoliły zidentyfikować właściciela grobowca. Znaleźli fragmenty alabastrowych naczyń z inskrypcjami zawierającymi imię Totmesa II. Określa się go na nich jako „zmarłego króla”. Naczynia miały też inskrypcje z imieniem jego głównej żony, Hatszepsut, która była też jego przyrodnią siostrą, co dodatkowo potwierdza tożsamość właściciela grobowca.
Grobowiec Totmesa II
Przedstawiciele egipskich władz określili znalezienie grobowca Totmesa II jako jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych ostatnich lat. Profesor Mohamed Abdel Badie, szef egipskiej misji archeologicznej przyznał, że grobowiec jest w złym stanie. Dodał, że wynika to prawdopodobnie z powodzi wywołanej obfitymi opadami, które nawiedziły ten rejon tuż po śmierci faraona, co skłoniło zarządców nekropolii do przeniesienia większej części zawartości grobowca w inne miejsce.
Jak przyznał dr Piers Liserland, szef brytyjskiej misji archeologicznej, grobowiec charakteryzuje się prostym projektem architektonicznym. W jego skład wchodzi główny korytarz z podłogą pokrytą warstwą białego tynku, który prowadzi do komory grobowej. Korytarz jest położony około 1,4 metra wyżej od samej komory grobowej. Badacze sądzą, że przygotowano go w ten sposób po zalaniu grobowca, by bezpiecznie przetransportować jego zawartość, w tym ciało Totmesa II.
Odkryte wewnątrz komnaty grobowej fragmenty zaprawy na ścianach zawierają pozostałości inskrypcji oraz niebieskie i żółte zdobienia, symbolizujące niebo i gwiazdy. Znaleziono tam też fragmenty księgi Am-Duat – swoistego przewodnika po zaświatach przeznaczonego dla zmarłych.
XVIII dynastia
Rządząca od około 1550 p.n.e. do 1292 p.n.e. XVIII dynastia, której przedstawicielem był też Totmes II, to jedna z lepiej poznanych dynastii starożytnego Egiptu. Należeli do niej m.in. Tutenchamon, Amenhotep III, kobieta-faraon Hatszepsut – żona Totmes II, czy wielki wojownik Totmes III – syn Totmesa II. Za czasów tej dynastii powstało wiele wspaniałych budowli, a sam Egipt przeżywał rozkwit.
Mimo że o XVIII dynastii wiemy całkiem dużo, to o samym faraonie Totmesie II i jego losach wiadomo niewiele. Badacze spierają się o czas jego panowania. Jedni twierdzą, że rządził Egiptem 13 lat, inni że tylko 3. Wiadomo, że poślubił swoją przyrodnią siostrę Hatszepsut. Ten związek pozwolił jej później zostać jedną z czterech kobiet w historii Egiptu, które nosiły tytuł faraona.
Jednak niewiele wiadomo o samych rządach Totmesa II i jego osiągnięciach. Zapisy historyczne wskazują, że stłumił powstanie w Nubii. Mówią również, że prowadził kampanię we wschodniej części Morza Śródziemnego, a jego armia dotarła aż do współczesnej Syrii.
Totmes II zmarł w 1479 r. p.n.e. w wieku 30 lat. Jego ciało znaleziono w XIX wieku w świątyni w Deir el-Bahari. Obecnie znajduje się w Narodowym Muzeum Cywilizacji Egipskiej w Kairze.
Egipskie władze zaznaczyły, że prace archeologiczne będą kontynuowane. Naukowcy mają nadzieję na więcej odkryć. Liczą też, że uda im się odnaleźć miejsce, gdzie przeniesiono zawartość grobowca Totmesa II.
Źródło: Live Science, Ministerstwo Turystyki i Starożytności Egiptu, fot. Wmpearl/ JMCC1/ Wikimedia Commons/ CC0
