W pochówku z późnego średniowiecza archeolodzy znaleźli szczątki mężczyzny z żelazną protezą lewej ręki. Szkielet odkryty w mieście Freising należał do mężczyzny, który zmarł w wieku od 30 do 50 lat.
Szkielet z protezą ręki odkopano w bawarskiej miejscowości Freising. Nieopodal kościoła św. Jerzego budowlańcy kładli nowe rury i tak natrafili na średniowieczny pochówek. Nawet doświadczeni archeolodzy uznali, że znalezisko jest wyjątkowe.
Metalowa proteza pokazuje, jak zaawansowana była medycyna w XV wieku. Pozostałości dłoni nadal znajdują się w wyrafinowanej konstrukcji wykonanej z żelaza i metali nieżelaznych. Ślady na zachowanych kościach wskazują na możliwą amputację.
Proteza ze średniowiecza
Datowanie radiowęglowe szkieletu ujawniło, że użytkownik protezy to mężczyzna w wieku od 30 do 50 lat. Zmarł między 1450 a 1620 rokiem. Oznacza to, że już w tamtym czasie lekarze zastanawiali się, w jaki sposób mogliby ułatwić życie osobom po amputacji. Ale wiadomo o tym nie od dziś. W Europie Środkowej odkryto około 50 podobnych protez z tego czasu. Należą do nich zarówno proste, nieruchome protezy, jak i te z elementami mechanicznymi.
Średniowieczny mężczyzna nosił protezę na lewej dłoni. – Wydrążona proteza dłoni lewej ręki zastąpiła cztery palce: wskazujący, środkowy, serdeczny i mały. Są one indywidualnie uformowane z blachy i są nieruchome. Repliki palców leżą równolegle do siebie, lekko zakrzywione. Protezę prawdopodobnie przywiązywano pasami do kikuta ręki – wyjaśnił dr Walter Irlinger z Bawarskiego Urzędu Ochrony Zabytków (Bayerisches Landesamt für Denkmalpflege – BlfD).
Postępy w medycynie
To, w jaki sposób mężczyzna stracił rękę i do czego służyła proteza, wciąż pozostaje dla naukowców zagadką. Kciuk właściciela protezy nadal się w niej znajduje. Wewnątrz protezy uczeni znaleźli też zrolowaną tkaninę, która prawdopodobnie odgrywała rolę wyściółki. Całość, jak sądzą badacze, była od zewnątrz pokryta skórą.
W późnym średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej Europa Środkowa była miejscem brutalnych konfliktów. Freising w tym czasie zyskało wielkie wpływy. Było m.in. siedzibą biskupa. Ale to nie uchroniła miasta przed najeźdźcami – chociażby podczas wojny trzydziestoletniej (1618-1648). W tym okresie europejscy lekarze zaczęli robić ogromne postępy w opracowywaniu protez dla rannych żołnierzy.
Źródło i fot.: BlfD
