Zmiana klimatu to nie tylko problem ludzki. Zwierzęta również muszą się do tego przystosować. Efektem ocieplenia jest to, że niektóre gatunki mają coraz większe dzioby, nogi i uszy - sugerują nowe badania. Wszystko po to, by lepiej regulować temperaturę ciała, gdy planeta staje się gorętsza.
Niektóre gatunki zwierząt zmieniają swoją fizjologię, aby przystosować się do cieplejszego klimatu. Zmiany te obejmują pojawianie się coraz większych dziobów, nóg i uszu, aby lepiej regulować temperaturę ciała. Metamorfozy te opisała w przeglądzie opublikowanym na łamach „Trends in Ecology and Evolution” (DOI: 10.1016/j.tree.2021.07.006) Sara Ryding z Deakin University w Australii.
- Najwyższy czas, abyśmy zrozumieli, że zwierzęta również muszą dostosować się do zmian klimatu, ale dzieje się to w znacznie krótszej skali czasowej, niż miało to miejsce przez większość czasu ewolucyjnego – mówi Ryding. - Zmiany klimatu, które stworzyliśmy, wywierają na zwierzętach ogromną presję. Niektóre gatunki się dostosują, inne nie - dodaje.
Ryding zauważa, że zmiana klimatu jest złożonym i wieloaspektowym zjawiskiem, które zachodzi stopniowo, więc trudno jest wskazać tylko jedną przyczynę zmiany kształtu wśród niektórych zwierząt. Jednak zmiany te zachodzą w wielu regionach geograficznych i wśród różnorodnych gatunków, a zmiany klimatu są jedynym czynnikiem wspólnym dla badanych przypadków.
Silną zmianę kształtu odnotowano szczególnie u ptaków. Kilka gatunków papug australijskich wykazało wzrost wielkości dziobów średnio o od 4 do 10 proc. od 1871 roku, co jest skorelowane z letnią temperaturą każdego roku. Wśród północnoamerykańskich, małych ptaków wielkości wróbla z rodzaju junco, uczeni odnotowali związek między wzrostem rozmiarów dziobów, a krótkotrwałymi ekstremalnie wysokimi temperaturami w chłodnych rejonach.
Ale zmiany dotyczą także ssaków. Naukowcy zauważyli wzrost długości ogona u myszarek zaroślowych oraz wzrost długości ogona i nóg u ryjówek popielatych. Wykazano też, że nietoperze żyjące w coraz cieplejszym klimacie mają większe skrzydła.
- Wzrost, który do tej pory obserwujemy, jest dość niewielki – mniej niż 10 proc. – więc zmiany raczej nie będą od razu zauważalne. Przewiduje się jednak, że niektóre części ciała, takie jak uszy, zwiększą rozmiary – mówi Ryding.
Kiedy jest gorąco, ptaki do rozpraszania ciepła korzystają z dziobów, a ssaki chociażby z uszu. Niektóre stworzenia w cieplejszym klimacie historycznie ewoluowały, by mieć większe dzioby lub uszy, aby łatwiej pozbyć się ciepła. Różnice te stają się coraz bardziej wyraźne w miarę ocieplania się klimatu.
Jeśli zwierzęta nie kontrolują swojej temperatury ciała, mogą się przegrzać i umrzeć. Dzioby, które nie są pokryte piórami, a zatem nie są izolowane, są miejscem znacznej wymiany ciepła, podobnie jak uszy, ogony i nogi ssaków, jeśli nie są pokryte gęstą sierścią.
"Podwyższone temperatury związane ze zmianą klimatu prawdopodobnie wpłyną między innymi na wymagania termoregulacyjne stawiane zwierzętom. Wzrost temperatury doświadczany jako część zmiany klimatu może skutkować selekcją większych części ciała, które ułatwiają wydajne rozpraszanie ciepła" - napisali autorzy w publikacji.
Ryding zamierza teraz zbadać zmienność kształtu u australijskich ptaków, skanując w 3D okazy ptaków muzealnych z ostatnich 100 lat. Dzięki temu jej zespół będzie mógł lepiej zrozumieć, które ptaki zmieniają rozmiary i kształty z powodu zmiany klimatu.
- Zmiana kształtu nie oznacza, że zwierzęta radzą sobie ze zmianami klimatu i że wszystko jest w porządku. To po prostu oznacza, że ewoluują, aby to przetrwać, ale nie jesteśmy pewni, jakie są inne ekologiczne konsekwencje tych zmian i czy wszystkie gatunki są zdolne do zmiany i przetrwania – mówi Ryding.
Źródło: Cell Press/ Sciencedaily, fot. Cephas/ Wikimedia Commons/ CC BY-SA 2.0
