Naukowcy odkryli u wybrzeży Peru dobrze zachowane kości starożytnego, czworonożnego wieloryba. Szczątki stworzenia sugerują, że mogło swobodnie poruszać się po lądzie i było doskonałym pływakiem.
Walenie to grupa obejmująca wieloryby i delfiny. Badacze uważają, że rząd tych ssaków wywodzi się z dzisiejszych terenów południowej Azji. Jego korzenie sięgają ponad 50 milionów lat wstecz od małego, parzystokopytnego drapieżnika, który powrócił do życia w oceanach.
Na łamach „Current Biology” ukazał się opis starożytnego, czworonożnego wieloryba, którego szczątki zostały znalezione wzdłuż wybrzeża Peru w osadach morskich liczących sobie 42,6 milionów lat. Odkrycia te pozwoliły badaczom lepiej poznać ewolucję wielorybów i ich rozprzestrzenianie się po świecie.
Wydaje się, że zwierzę, do którego należały szczątki, było przystosowane zarówno do życia w wodzie, jak i na lądzie. Kształt nóg oraz narośla, które prawdopodobnie są pozostałością kopyt sugerują, że był w stanie utrzymać ciężar ciała na lądzie. Wskazuje na to także morfologia miednicy. Inne cechy anatomiczne, w tym potężny ogon i płetwiaste stopy podobne do wydry, sugerują, że był on również doskonałym pływakiem. Niektóre cechy kręgów ogonowych przypominają te występujące u bobrów i wydr, co sugeruje znaczący udział ogona podczas pływania.
W 2011 roku międzynarodowy zespół z Peru, Francji, Włoch, Holandii i Belgii odkrył na przybrzeżnej pustyni w południowym Peru szczątki wieloryba, którego wówczas nazwano Peregocetus pacificus, co oznacza „wędrujący wieloryb, który dotarł do Pacyfiku”. - Kopiąc wokół odkrywanych kości szybko zdaliśmy sobie sprawę, że jest to szkielet wieloryba z nogami - z obydwoma kończynami przednimi i tylnymi – powiedział Olivier Lambert z Królewskiego Belgijskiego Instytutu Nauk Przyrodniczych, główny autor badań.
Już wcześniej odkrywano starsze, ale mniejsze skamieniałości przodków wielorybów z czterema kończynami. Okaz z Peru ma bardziej kompletny szkielet i wypełnia kluczową lukę w wiedzy na temat ewolucji tych stworzeń i rozprzestrzeniania się ich po oceanach świata.
- Inne przykłady to bardziej fragmentaryczne, mniej kompletne okazy – przyznał Lambert. – Dotychczas nie mieliśmy wyraźnych wskazówek na temat ich umiejętności pływania i chodzenia – dodał.
Okaz z Peru ma cztery metry długości wraz z ogonem. Jego ostre zęby i długi pysk sugerują, że wczesne wieloryby mogły jeść ryby lub skorupiaki. Zwierzęta te mogły spędzać w wodzie kilka dni lub tygodni jednocześnie zachowując zdolność do wędrowania po lądzie. Badacze sądzą, że poruszały się po lądzie z większą gracją, niż robią to dzisiaj foki.
Lokalizacja najnowszego odkrycia ma również znaczenie. Wcześniej w Indiach i Pakistanie odkryto znacznie starszych przodków wielorybów. Datowania wskazały, że żyły około 53 miliony lat temu. Do tej pory nie było jasne, kiedy i jak wieloryby rozproszyły się po obu Amerykach.
Wiek geologiczny znaleziska oraz jego obecność na zachodnim wybrzeżu Ameryki Południowej silnie potwierdza hipotezę, że walenie dotarły do Nowego Świata dosyć wcześnie przez południowy Atlantyk. Badacze sugerują, że wielorybom pomogły w podróży prądy powierzchniowe oraz fakt, że w tym czasie odległość między dwoma kontynentami była o połowę mniejsza niż obecnie. Według naukowców, dopiero po dotarciu do Ameryki Południowej walenie migrowały na północ, docierając ostatecznie do Ameryki Północnej.
Jak twierdzi Lambert, jest prawdopodobne, że wieloryby początkowo wracały na ląd w celu łączenia się w pary i wydawania na świat potomstwa. Pierwsze w pełni wodne wieloryby datuje się na około 41 do 35 milionów lat temu.
Źródło: Science Daily, fot. A. Gennari/CellPress
