Dodano: 08 grudnia 2018r.

Jak biegać po powierzchni wody? Naukowcy poznali sekret gekonów

Oprócz charakterystycznej dla gekonów umiejętności przylegania do gładkich powierzchni, jaszczurki te mają również inną niesamowitą zdolność. Potrafią biec po powierzchni wody. Naukowcy w nowych badaniach ustalili, jak im się to udaje.

Gekon poruszający się po wodzie

 

Chociaż gekony potrafią pływać, to w sytuacji zagrożenia wolą raczej biec po powierzchni wody, co jest szybszym sposobem na uniknięcie drapieżnika. Naukowcy za pomocą ultraszybkich kamer, dokładnie przyglądnęli się tej zdumiewającej umiejętności małych jaszczurek.

Analizy badaczy zostały opublikowane na łamach pisma „Current Biology”.

Gekony to nie jedyne zwierzęta, które potrafią biec po powierzchni wody. Poza małymi owadami (np. nartnik duży), które korzystają z napięcia powierzchniowego, by utrzymać się na powierzchni, a nawet chodzić po wodzie, potrafią to także bazyliszki nazywane także jaszczurkami Jezusa. Do biegania po wodzie używają tylnych kończyn i przybierają niemal pionową pozycję. Potrafią pokonać krótki dystans, o ile uda im się utrzymać dużą prędkość, gdy ją tracą, wpadają do wody.

 

Ale gekony są bardziej wyrafinowane. Dzięki serii eksperymentów rejestrowanych na ultraszybkiej kamerze badacze odkryli, że jaszczurki używają szeregu technik, aby zapobiec zatonięciu.

Uczeni zgromadzili osiem gekonów i nagrywali ich bieg po powierzchni 35-centymetrowego basenu. W sumie zarejestrowali 63 sprinty małych jaszczurek. Po analizie nagrań odkryli, że gekony trzymają głowy średnio 13,4 milimetrów nad powierzchnią wody, podczas gdy ich ogony pozostawały w kontakcie z wodą. Uderzając łapkami mocno w wodę tworzyły kieszenie powietrza, które pomagały im utrzymać się na powierzchni, a falujący ogon dodawał prędkości.

Gekony wykonują przednimi kończynami ruch kołowy. Część tego ruchu przechodzi przez powietrze, co pomaga stworzyć kieszeń powietrzną, gdy pozostała część ruchu kończy się pod wodą. Kieszeń powietrzna podtrzymuje gekona na powierzchni. Podobną technikę wykorzystują bazyliszki.

Hydrofobowa skóra gekona odpycha wodę. Pomaga to w sprincie po jej powierzchni. Badacze odkryli, że jaszczurki te potrafią utrzymać nawet do 72 procent długości ciała nad wodą.

Aby sprawdzić, czy napięcie powierzchniowe ma jakikolwiek wpływ na zdolność gekonów do biegania po wodzie, zespół badaczy dodał do basenów, po których biegały jaszczurki mydło. Mydło zmniejszyło napięcie powierzchniowe o około 50 procent. Gekony mogły nadal biec po wodzie, ale zmniejszyła się prędkość sprintu mniej więcej o połowę, co sugeruje, że wykorzystują również napięcie powierzchniowe do przekraczania wody.

- Gekony mogą poruszać się po powierzchni wody z prędkością metra na sekundę. Żadne inne stworzenie nie może tego zrobić. Gekony to superbohaterowie - powiedział profesor Robert Full, główny autor artykułu. Naukowiec zasugerował, że badanie te mogą pewnego dnia zostać wykorzystane do opracowania robotów, które będą mogły naśladować zdolności gekonów.

 

Źródło: New Scientist, Science News, fot. Pauline Jennings photo courtesy of PolyPEDAL Lab, UC Berkeley