Ciągłe martwienie się o przyszłość lub rozważanie przeszłości może mieć szkodliwy wpływ na zdolności poznawcze w późniejszym życiu, a nawet zwiększać ryzyko niektórych form demencji, takich jak choroba Alzheimera.
W badaniu opublikowanym w „Alzheimer & Demementia” naukowcy wskazują, że nieustanne negatywne myślenie wiąże się pogorszeniem funkcji poznawczych i powinno być badane, jako potencjalny czynnik ryzyka demencji. Jednak to, jak pewne wzorce myślowe wpływają na stan zdrowia, jest słabo poznane i naukowcy nie są obecnie w stanie wyjaśnić wielu aspektów z tym związanych.
Czarnowidztwo i demencja
– Depresja i lęk w wieku średnim są już nam znane jako czynniki ryzyka demencji. W tym badaniu stwierdziliśmy, że pewne wzorce myślenia związane z depresją i lękiem mogą być powodem, dla którego osoby z tymi zaburzeniami częściej zapadają na demencję. Biorąc pod uwagę inne badania, które łączą depresję i lęk z ryzykiem otępienia, sugerujemy, że przewlekłe, negatywne wzorce myślenia w długim okresie mogą zwiększyć ryzyko otępienia – powiedziała Natalie Marchant University College London (UCL), główna autorka publikacji.
Uczona dodała, że krótkoterminowe, negatywne wzorce myślenia nie zwiększają ryzyka wystąpienia demencji. – Mamy nadzieję, że nasze odkrycia będą mogły zostać wykorzystane do opracowania strategii zmniejszających ryzyko wystąpienia demencji, pomagając zmniejszyć negatywne wzorce myślenia – zaznaczyła.
Na potrzeby analiz zespół naukowców z UCL, INSERM i McGill University przebadał ponad 300 osób w wieku powyżej 55 lat. W ciągu dwóch lat trwania badania uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące tego, jak zazwyczaj myślą o negatywnych doświadczeniach, czy koncentrując się na nich, czy rozważają wydarzenie z przeszłości, czy martwią się o przyszłość, jak radzą sobie z negatywnymi emocjami i jak to wyglądało we wcześniejszych latach. Uczestnicy byli także badani pod kątem depresji i stanów lękowych.
Uczeni oceniali funkcje poznawcze uczestników, ich pamięć, zdolność skupienia uwagi, orientację przestrzenną i używany przez nich język. Niektórzy z uczestników (113 osób) zostali także przebadani za pomocą pozytonowej tomografii emisyjnej (PET). Uczeni chcieli przez to sprawdzić, czy i w jakiej ilości obecne są w ich mózgach białka tau oraz amyloidy – dwa białka charakterystyczne dla najczęstszego typu demencji, czyli choroby Alzheimera.
Nowy czynnik ryzyka demencji?
Analiza danych z dwóch lat badań pokazała, że ludzie, którzy częściej myśleli negatywnie, doświadczyli większego pogorszenia funkcji poznawczych i osłabienia pamięci (co jest jednym z wcześniejszych objawów choroby Alzheimera) w okresie czterech lat po zakończeniu badań. Co więcej, osoby te także częściej miały złogi amyloidu i białek tau w swoich mózgach.
Depresja i lęk wiążą się z pogorszeniem funkcji poznawczych w późniejszym okresie, ale nie z odkładaniem amyloidu lub tau, co sugeruje, że długotrwałe negatywne myślenie w połączeniu z depresją i stanami lękowymi może być głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia demencji. – Proponujemy, aby długotrwałe negatywne myślenie uznać za nowy czynnik ryzyka demencji, ponieważ może przyczynić się do wystąpienia tego stanu w wyjątkowy sposób – powiedziała dr Marchant.
Naukowcy sugerują, że negatywne wzorce myślenia mogą przyczyniać się do ryzyka wystąpienia choroby Alzheimera poprzez wpływ na wskaźniki stresu. W innych badaniach wykazano, że stres fizjologiczny może przyczyniać się do odkładania amyloidu i tau.
Zdrowie psychiczne
– Nasze myśli mogą mieć wpływ na nasze zdrowie fizyczne, co może być pozytywne lub negatywne. Praktyki treningu mentalnego, takie jak medytacja, mogą pomóc w uporaniu się z negatywnymi schematami mentalnymi. Dbanie o zdrowie psychiczne jest ważne i powinno być głównym priorytetem zdrowia publicznego. Jest ważne nie tylko dla zdrowia i dobrego samopoczucia ludzi w krótkim okresie, ale może również wpłynąć na ostateczne ryzyko demencji – wyjaśnił dr Gael Chételat, współautor badań z INSERM (Francuski Narodowy Instytut Badań Zdrowia i Medycyny).
Naukowcy mają nadzieję dowiedzieć się, czy zmniejszenie negatywnych wzorców myślenia, być może poprzez medytację, trening lub ukierunkowaną terapię, może zmniejszyć ryzyko demencji. Dr Marchant, dr Chételat i inni europejscy naukowcy pracują obecnie nad zagadnieniami mogącymi pomóc zmniejszyć ryzyko demencji poprzez wspieranie zdrowia psychicznego w starszym wieku.
– Zrozumienie czynników, które mogą zwiększać ryzyko demencji, jest niezbędne, aby pomóc nam poprawić naszą wiedzę o tym niszczycielskim stanie i w miarę możliwości, opracować strategie zapobiegające. Powtarzające się negatywne wzorce myślenia oraz zarówno pogorszenie funkcji poznawczych, jak i szkodliwe złogi w mózgu są interesujące, chociaż potrzebne są dalsze badania, aby lepiej to zrozumieć. Większość osób biorących udział w tym badaniu zostało już wcześniej zidentyfikowanych jako narażonych na większe ryzyko choroby Alzheimera, więc musimy sprawdzić, czy wyniki są powtarzane w całej populacji – powiedziała Fiona Carragher z Alzheimer's Society.
Źródło: University College London