Specjaliści ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie po raz pierwszy na świecie uzyskali zarodek żubra metodą in vitro. To duży krok w stronę zabezpieczenia gatunku, którego przyszłość jest wciąż niepewna.
Zespołem badawczym na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej SGGW kieruje profesor Anna Duszewska. W skład jej zespołu wchodzą także dr Paweł Gręda i mgr Magdalena Baraniewicz. Koordynatorką projektu jest profesor Wanda Olech-Piasecka, która jest dziekanem wydziału Nauk o Zwierzętach SGGW oraz prezesem Stowarzyszenia Miłośników Żubrów.
– Sześć świeżo pobranych komórek jajowych udało nam się zapłodnić wcześniej pozyskanymi plemnikami, które zostały odmrożone specjalnie w tym celu. Już to było olbrzymim sukcesem, ale jeszcze większe znaczenie ma fakt, że jeden z zarodków nadal się rozwija i obecnie znajduje się w etapie wczesnej blastocysty – wyjaśniła prof. Duszewska.
– Ten udany eksperyment otwiera przed nami zupełnie nowe możliwości. Jednym z elementów tego programu jest stworzenie profesjonalnego banku genów żubra, zawierającego tkanki, komórki rozrodcze i przede wszystkim właśnie zarodki. Dzięki temu uzyskamy unikatowe na skalę świata zabezpieczenie dla gatunku, którego przyszłość jest ciągle niepewna – tłumaczyła z kolei prof. Olech-Piasecka.
– Boimy się przede wszystkim chorób zakaźnych, które pojawiają się w różnych miejscach Europy i mogą unicestwić nasze plany przemieszczania żywych żubrów. W takiej sytuacji tylko zarodki umożliwią odświeżenie krwi w stadach – dodała prof. Olech Piasecka.
„Budowa banku genów jest jednym z celów uruchomionego 1 marca projektu kompleksowej ochrony żubra przez Lasy Państwowe. Jego inne elementy to m.in. bieżąca opieka i monitoring zdrowia istniejącej populacji, tworzenie nowych stad żubrów w Polsce oraz rozprzestrzenienie tych zwierząt na świecie. Czteroletni projekt ma wartość ponad 40 mln zł i jest w całości finansowany ze środków Lasów Państwowych, czyli z funduszu leśnego” – czytamy na stronach Lasów Państwowych.
– Na świecie metoda hodowli zarodka in vitro była stosowana – z powodzeniem – u wielu gatunków ssaków. Teraz udało się i u żubra, który jest gatunkiem dla nas szczególnym, bo ocalonym od zagłady w Polsce i przywróconym naturze. Wszystkie żyjące na świecie żubry są potomkami kilku zaledwie osobników – co oznacza tzw. niską zmienność genetyczną. A jednak u cieląt nie pojawiają się anomalie, co często zdarza się przy kojarzeniu zwierząt w dużym spokrewnieniu – skomentował w rozmowie z PAP dyrektor Instytutu Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży, prof. Rafał Kowalczyk.
Źródło: Lasy Państwowe, PAP
