Z okazji 70-lecia działalności Polskiej Akademii Nauk ukazała się książka „W poszukiwaniu lepszego świata. 20 opowieści o postaciach nauki”. To historie o ludziach nauki i o pasji, z jaką zgłębiali świat. Postacie przedstawione w książce zostały opisane przez współczesne pisarki i pisarzy, m.in. Joannę Bator czy Ignacego Karpowicza.
Czy świat może stać się lepszym miejscem dzięki nauce? Odpowiedzi poszukują zaproszeni przez PAN współcześni polscy autorzy, którzy w krótkich esejach przybliżają, nierzadko dramatyczne i silnie uwikłane w historię, losy wybitnych uczonych. Sformalizowanemu światu naukowych teorii pisarze nadali bardzo osobisty, indywidulany rys.
W książce spotykamy 20 badaczy reprezentujących różne dziedziny naukowe i żyjących na przestrzeni wieków. Choć wiele ich różniło, to łączyła ich pasja badawcza i dociekliwość w poznawaniu otaczającego świata. To swoisty obraz historii polskiej nauki na tle historii kraju oraz międzynarodowych przemian i przełomów. Uczestnikami, a nawet czynnikami sprawczymi tych wydarzeń, były osoby opisane w książce.
Mikołaj Kopernik, Ignacy Łukasiewicz, Józefa Joteyko, Maria Skłodowska-Curie, Rudolf Weigl, Ludwik Hirszfeld, Marian Smoluchowki, Stefan Banach, Leszek Kołakowski i inni – wśród bohaterów znajdziemy ikoniczne, kojarzone z Polską postaci, ale także naukowców mniej rozpoznawalnych, przedwcześnie zmarłych, mniej oczywistych.
Pisarze w różnych formach starali się przybliżyć sylwetki badaczy. W książce znajdziemy eseje, opowiadania, zapis dyskusji rodzinnej, wspomnienie syna głównego bohatera, a nawet… bajkę. Historie stworzyli: Maciej Hen, Stefan Chwin, Wojciech Nowicki, Łukasz Orbitowski, Sylwia Chutnik, Krzysztof Siwczyk, Mikołaj Łoziński, Izabela Morska, Andrzej Muszyński, Inga Iwasiów, Paweł Goźliński, Ignacy Karpowicz, Kaja Malanowska, Piotr Siemion, Weronika Murek, Wit Szostak, Maciej Miłkowski, Łukasz Zawada, Piotr Wojciechowski i Joanna Bator.
Z połączenia dwóch pierwiastków – postaci wybitnych naukowców i współczesnych pisarzy – wyszła unikatowa mieszanka. Jak pisze Olga Tokarczuk, laureatka Literackiej Nagrody Nobla z 2018 roku: „Ich [autorów] indywidualny i niepowtarzalny punkt widzenia odsłania przed czytelnikami zupełnie nieoczekiwane perspektywy, pokazując odkrycie naukowe jako część kulturowego i społecznego szerszego kontekstu. Tym samym postacie naukowców stają się mniej odległe, a ich dokonania – nawet jeśli nie do końca zrozumiałe – to jednak bliższe życiu”.
Całości książki dopełniają oryginalne ilustracje. Przedstawiają naukowców, czasem w znanych nam dobrze, historycznych ujęciach, ale w oryginalnym i współczesnym stylu. Z kolei biogramy pisarzy i pisarek zostały opatrzone rysunkowymi miniaturami. Autorką ilustracji jest graficzka i ilustratorka Agata „Endo” Nowicka.
„W poszukiwaniu lepszego świata…” ukazuje się także w języku angielskim pod tytułem „Scholars in Search of a Better World: 20 Tales from Poland”. Przekładu podjęły się dwie znakomite tłumaczki – Antonia Lloyd-Jones (tłumaczka m.in. książek Olgi Tokarczuk) oraz Eliza Marciniak.
Publikacja jest dostępne w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku). Można je pobrać ze strony pan.pl/20Postaci/.
Za koncepcję książki odpowiadają reprezentanci Polskiej Akademii Nauk – prof. Jerzy Duszyński, prezes PAN i redaktor prowadząca Anna Plater-Zyberk.
Źródło i fot.: PAN