Dodano: 10 sierpnia 2021r.

Syberyjska zmarzlina odsłoniła doskonale zachowane lwiątka jaskiniowe z epoki lodowej

Zespół naukowców z Rosyjskiej Akademii Nauk oraz z Centrum Paleogenetyki w Szwecji ponownie przyjrzał się zmumifikowanym ciałom dwóch młodych lwów jaskiniowych znalezionych w 2017 i 2018 roku w Jakucji na dalekiej Syberii. Lwiątka zostały nazwane Borys i Sparta. Oba okazy zachowały się w doskonałym stanie, a Sparta jest uważana za najlepiej zachowane zwierzę z epoki lodowcowej, jakie kiedykolwiek odkryto.

Syberyjska zmarzlina odsłoniła doskonale zachowane lwiątka jaskiniowe z epoki lodowej

 

Naukowcy w nowych badaniach wykorzystali wizerunki zwierząt w sztuce jaskiniowej, a także porównali młode lwiątka jaskiniowe (Panthera spelaea) z lwami afrykańskimi (Panthera leo), aby lepiej poznać wygląd lwów jaskiniowych, a te dwa młode okazy z epoki lodowej pozwalają na bezprecedensowe spojrzenie na ten wymarły gatunek.

Wyniki badań ukazały się na łamach pisma „Quaternary” (DOI: 10.3390/quat4030024).

Zmarzlina odsłania wymarłe gatunki

Lwiątka przez dziesiątki tysięcy lat leżały nietknięte w syberyjskiej wiecznej zmarzlinie, aż odnalazł je Borys Bierieżniew, który szukał kłów mamuta. Od kiedy handel dzikimi zwierzętami stał się bardziej ryzykowny, ludzie tacy jak Bierieżniew przerzucili się na poszukiwania kłów mamutów i innych szczątków pradawnych zwierząt. Poszukiwania te ułatwiają zmiany klimatu, które powodują topnienie zmarzliny i wydłużają sezon poszukiwań. Dlatego też w ostatnich latach znajdowanych jest coraz więcej pozostałości starożytnej fauny.

W ciągu ostatnich kilku lat mieszkańcy Syberii wyciągali z wiecznej zmarzliny m.in. nosorożce włochate, wilki, niedźwiedzie, konie, renifery czy bizony. Niektóre z tych okazów liczą sobie nawet 40 tys. lat. Dzisiejsza Syberia była domem dla wielu dużych ssaków. Borys został odkryty przez Bierieżniewa w 2017 roku. Rok później Bierieżniew około 15 metrów od miejsca, w którym znalazł Borysa, natknął się na drugie lwiątko. Była to Sparta.

Najlepiej zachowane zwierzę epoki lodowej

Sparta i Borys zostały doskonale zachowane przez wieloletnią zmarzlinę, zwłaszcza Sparta. Jej zęby, skóra i tkanki miękkie zostały zmumifikowane przez lód. Nawet jej organy pozostały nienaruszone. Futro jest prawie całkowicie nieuszkodzone – choć trochę zmatowiałe. Zachowały się nawet jej włosy czuciowe, czyli wibrysy. Borys ma nieco więcej uszkodzeń ciała. Jak sądzą badacze, powstały one w wyniku zawalenia się ustępującej zmarzliny, ale mimo to jest w wyjątkowo dobrym stanie.

Pierwsze badania pary lwiątek ukazały się w ubiegłym roku. Ujawniły, że wymarłe lwy jaskiniowe były gatunkiem odrębnym od współczesnych lwów występujących dziś w Afryce subsaharyjskiej. Analiza genetyczna wskazała, że dwaj krewni rozeszli się od siebie około 1,9 miliona lat temu.

Lwy jaskiniowe

Tak naprawdę niewiele wiemy o lwach jaskiniowych, a większość tej wiedzy pochodzi ze skamieniałości oraz starożytnej sztuki naskalnej. Zmumifikowane ciała znalezione w wiecznej zmarzlinie są jednymi z najlepszych dowodów ich istnienia. Ich zamrożone zwłoki pod wieloma względami są niezwykle podobne do współczesnych lwów, ale brakuje im jednej z najbardziej charakterystycznych cech lwów afrykańskich – grzywy.

Brak grzywy sugerują też dzieła sztuki naskalnej. Analizując obrazy naniesione na ściany jaskiń uczeni uznali, że lwy jaskiniowe rzadko nosiły grzywy, a jeśli już je miały, to były one niezwykle dyskretne. Borys i Sparta są młodymi lwami jaskiniowymi, co oznacza, że ​​trudno powiedzieć, jak rozwinęłaby się ich sierść wraz z wiekiem. Naukowcy twierdzą, że oprócz ciemnego zabarwienia tylnej części uszu są one w większości pokryte żółtobrązowym futrem. Gdyby młode miały szansę dorosnąć, ich futro prawdopodobnie zmieniłoby kolor na jasnoszary, aby pomóc im w kamuflażu.

Obecność grzywy jest ważna, ponieważ może nam powiedzieć o strukturze społecznej lwów jaskiniowych. Na przykład, czy żyją samotnie, czy w grupach o jasnej hierarchii. Obecnie naukowcy wciąż debatują, czy lwy jaskiniowe w epoce lodowej samotnie wędrowały po stepach Syberii, czy też żyły w społecznościach.

We francuskiej jaskini Chauvet znajduje się malowidło z epoki lodowej, które przedstawia grupę lwów jaskiniowych, zarówno samców, jak i samic, polujących na żubry. „Polowanie w grupie może być skuteczniejsze niż samotne, zwłaszcza gdy zdobycz jest duża. Lwy jaskiniowe miały w swoim ekosystemie wiele sporych rozmiarów celów, na przykład mamuty czy nosorożce. Ponadto duże stada miały większe szanse na uchronienie młodych przed drapieżnikami" - napisali naukowcy w publikacji.

Na razie to tylko zgadywanie. Mimo że w ostatnich latach znaleziono kilka zdumiewająco dobrze zachowanych okazów lwów jaskiniowych, wciąż nie mamy wystarczających informacji o tych wymarłych drapieżnikach, aby wyciągnąć jakiekolwiek wnioski na temat ich struktur społecznych.

Borys i Sparta

W nowych badaniach rosyjskim uczonym pomogli ich koledzy ze Szwecji. Ustalili oni, że zarówno Borys, jak i Sparta miały około jednego do dwóch miesięcy w chwili śmierci. Do niedawna uważano, że lwiątka są rodzeństwem. Jednak pomimo bliskości miejsc, w których je znaleziono, naukowcy uważają, że Borys jest znacznie starszy od Sparty. Datowanie ujawniło, że Sparta ma 27 962 lata, a Borys 43 448 lat.

Nie wiadomo, co było przyczyną śmierci lwiątek. Naukowcy nie znaleźli żadnych dowodów na atak drapieżników, ale odkryli, że oba okazy mają popękane czaszki, połamane żebra i zniekształcone ciała, dlatego uważają, że młode lwy zginęły w dwóch oddzielnych lawinach błotnych, oddalonych od siebie o tysiąclecia.

Lwy jaskiniowe były szeroko rozpowszechnione na wschodniej Syberii w późnym okresie plejstocenu, ale dowody na istnienie gatunku znaleziono również w dużej części Eurazji, a nawet w Ameryce Północnej, na obszarze współczesnej Alaski.

Podobnie jak wiele dużych zwierząt z epoki lodowej, lwy jaskiniowe wyginęły około 14 tys. lat temu podczas ostatniego dużego wymierania. Na szczęście ujemne temperatury syberyjskiej zmarzliny pozwoliły zachować okazy w wyjątkowo dobrym stanie, umożliwiając wgląd w ich dawne życie.

 

Źródło: IFLScience, fot. Love Dalén/Center for Palaeogenetics/Twitter