Dodano: 08 stycznia 2020r.

Skalista planeta wielkości Ziemi krążąca w ekosferze. Nowe odkrycie teleskopu TESS

Astronomowie przy pomocy Kosmicznego Teleskopu TESS odkryli skalistą planetę rozmiarami zbliżonymi do Ziemi, która krąży w ekosferze swojej gwiazdy. Planeta TOI 700 d jest jak dotąd jednym z niewielu odkrytych światów tak podobnych do Ziemi.

Egzoplaneta TOI 700 d

 

Około sto lat świetlnych od nas znajduje się planeta rozmiarami zbliżonymi do Ziemi krążąca w ekosferze – czyli tzw. strefie zamieszkiwalnej. To strefa wokół gwiazdy, gdzie warunki mogą sprzyjać występowaniu wody w stanie ciekłym, co z kolei uważane jest za jeden z najważniejszych warunków umożliwiających powstanie i rozwój organizmów żywych. Potencjalnie nadająca się do zamieszkania planeta została oznaczona jako TOI 700 d (TESS Object of Interest 700 d).

Pierwsza podobna do Ziemi planeta odkryta przez TESS

TOI 700 d jest jak do tej pory jedną z niewielu planet pozasłonecznych, które są planetami skalistymi, mają rozmiary podobne do naszej planety oraz krążą wokół gwiazdy w ekosferze. Odkrycia dokonano za pomocą teleskopu TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) i zostało one potwierdzone poprzez obserwacje dokonane przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Spitzer.

- TESS został zaprojektowany i wyniesiony w przestrzeń kosmiczną specjalnie w celu znalezienia planet wielkości Ziemi krążących wokół pobliskich gwiazd - powiedział Paul Hertz z NASA. - Planety wokół pobliskich gwiazd są najłatwiejsze do śledzenia przy pomocy naszych teleskopów w kosmosie i na Ziemi. Znalezienie TOI 700 d jest kluczowym odkryciem naukowym dla TESS – dodał.

Kamery zamontowane na teleskopie TESS monitorują rozległe obszary nieba w poszukiwaniu tranzytów planet, czyli sytuacji, gdy planeta przechodzi na tle tarczy swojej gwiazdy, patrząc z perspektywy satelity, powodując regularne spadki jasności gwiazdy. TESS przez dwa lata ma monitorować 26 takich sektorów. Każdy sektor obserwowany jest przez 27 dni. Teleskop ma się skupić na poszukiwaniach egzoplanet wokół gwiazd stosunkowo bliskich Słońcu. Badacze mają nadzieję, że niektóre z nich będą na tyle blisko Ziemi, że będzie można je wnikliwie zbadać przez dostępne instrumenty.

Błędna klasyfikacja gwiazdy

Gwiazda TOI 700 jest chłodnym karłem typu M. Znajduje się nieco ponad 100 lat świetlnych od Układu Słonecznego w gwiazdozbiorze nieba południowego zwanym Złotą Rybą. Gwiazda ma masę około 40 proc. masy naszego Słońca. Pierwotnie została błędnie sklasyfikowana w bazie danych TESS jako bardziej podobna do naszego Słońca, co oznaczało, że planety krążące wokół niej wydawały się większe i gorętsze niż w rzeczywistości.

- Kiedy skorygowaliśmy parametry gwiazdy, rozmiary jej planet spadły i zdaliśmy sobie sprawę, że najbardziej oddalona planeta jest wielkości Ziemi i znajduje się w strefie zamieszkiwalnej - powiedziała Emily Gilbert z University of Chicago.

Gwiazda pojawia się w 11 z 13 sektorów obserwowanych przez TESS podczas pierwszego roku misji. Daje to duży zakres danych. Jednak gwiazdy karłowate typu M nie należą do spokojnych gwiazd. Częste rozbłyski mogą skutecznie sterylizować powierzchnie krążących wokół nich planet.

- W danych zebranych w ciągu 11 miesięcy nie zaobserwowaliśmy żadnych rozbłysków gwiazdy, co zwiększa szanse, że TOI 700 d nadaje się do zamieszkania. Ułatwia to także modelowanie warunków atmosferycznych i powierzchniowych obiecującej planety – przyznała Gilbert.

Planety krążące wokół gwiazdy TOI 700

Najbardziej wewnętrzna planeta, TOI 700 b, ma prawie dokładnie rozmiar Ziemi i prawdopodobnie jest także skalistą planetą. Okrąża swoją gwiazdę co 10 dni. Środkowa planeta, TOI 700 c, jest 2,6 razy większa niż Ziemia, czyli znajduje się między rozmiarami Ziemi i Neptuna. Okrążą gwiazdę co 16 dni i prawdopodobnie jest światem zdominowanym przez gazy.

TOI 700 d, najbardziej zewnętrzna planeta w tym układzie i jedyna w strefie zamieszkiwalnej, jest o około 20 proc. większa od Ziemi. Okrąża gwiazdę macierzystą co 37 dni. Badacze oszacowali, że planeta otrzymuje około 86 proc. energii otrzymywanej przez Ziemię ze strony Słońca.

W dalszych obserwacjach być może uda się ustalić, czy skaliste planety w tym układzie mają atmosfery i jaki jest ich skład.

O odkryciu poinformowano na 235. zjeździe American Astronomical Society w Honolulu. Podczas tego spotkania badacze donieśli także o odkryciu za pomocą teleskopu TESS planety pozasłonecznej, która znajduje się w układzie podwójnym gwiazd. TOI 1338 b znajduje się około 1300 lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Malarza.

 

Źródło: NASA, fot. NASA/Goddard Space Flight Center