Chłoniaki to nowotwory złośliwe, często o niewyjaśnionej etiologii. Bywają poważnym wyzwaniem w procesie diagnostyczno-terapeutycznym. Tam, gdzie standardowe procedury morfologiczne nie zawsze odzwierciedlają rzeczywisty stan chorego, z pomocą przychodzą techniki medycyny nuklearnej. Na jakie aspekty diagnostyki radioizotopowej powinni zwrócić uwagę specjaliści opiekujący się pacjentem hematoonkologicznym, wyjaśnia prof. Bogdan Małkowski, prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Nuklearnej.
Chłoniaki to najczęściej występujące nowotwory krwi. Stanowią około 2 proc. zachorowań na wszystkie nowotwory złośliwe. Częstość i wiek zachorowania zależą od typu chłoniaka.
– Najczęściej występującym rodzajem chłoniaka jest chłoniak rozlany z dużych komórek B (ang. DLBCL). Jego występowanie kształtuje się na poziomie kilkunastu przypadków na 100 tys. mieszkańców. Ten rodzaj chłoniaka może wystąpić w młodym wieku, ale jego częstość występowania zdecydowanie wzrasta u osób w wieku podeszłym. Chłoniak grudkowy występuje nieco rzadziej, średnio w około trzech przypadkach na 100 tys. mieszkańców i jest rozpoznawany najczęściej w wieku średnim i starszym. Chłoniak Hodgkina, dawniej określany mianem ziarnicy złośliwej, występuje z częstością dwóch przypadków na 100 tys. mieszkańców. Ostatni typ nowotworu charakteryzuje się dwoma szczytami zachorowań – występuje najczęściej w młodym wieku, pomiędzy 20. a 30. rokiem życia i później, po 50. roku życia. Chłoniaki to specyficzne nowotwory. U większości pacjentów nie jesteśmy w stanie podać przyczyny rozwoju choroby, a co więcej, późniejsza diagnostyka bywa bardzo trudna w interpretacji. W tym obszarze hematoonkologii bardzo istotne jest wykorzystanie właściwych metod diagnostycznych, wiedza w zakresie interpretacji wyników badań i dobra komunikacja pomiędzy wszystkimi specjalistami, którzy w procesie terapii opiekują się pacjentem – zaznacza prof. Bogdan Małkowski, kierownik Zakładu Medycy Nuklearnej w Centrum Onkologii im. F. Łukaszczyka w Bydgoszczy, prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Nuklearnej.
Do rozwoju chłoniaka dochodzi, gdy w wyniku pewnego błędu na etapie powstawania lub dojrzewania limfocyt zmienia się w komórkę nowotworową. Zaczyna się on wówczas nadmiernie namnażać (najczęściej dzieje się to w węźle chłonnym). Następnie komórki nowotworowe mogą się przenosić do innych narządów. Chłoniaki to nowotwory złośliwe, nie ustępujące samoistnie.
Chłoniaki różnią się przebiegiem, w tym szybkością rozwoju choroby. Bywa, że badania diagnostyczne nakierowane na monitorowanie stanu pacjenta będącego w trakcie terapii nie zawsze oddają faktyczny stan organizmu. Zdaniem specjalistów jednym z przykładów takiego zjawiska jest stosowana podczas badań diagnostycznych skala Deauville z kryteriami Lugano. – Standardowo stosowane w monitorowaniu przebiegu terapii chłoniaków badania morfologiczne i skala Deauville z kryteriami Lugano nie zawsze odzwierciedlają rzeczywisty stanu chorego. Wiadomo, że w zakresie chłoniaków, w tym w obszarze badania chłoniaka Hodgkina, procedura PET-CT może przynieść daleko większe korzyści. Kluczowe jest jednak, aby otrzymane w badaniu wyniki interpretować we właściwy sposób. Kolejny, nie mniej ważny aspekt, to dobra komunikacja pomiędzy specjalistami opiekującymi się pacjentem. Chłoniaki to interdyscyplinarny problem medyczny – w procesie ich leczenia bierze udział między innymi hematolog, onkolog, specjalista medycyny nuklearnej, lekarz rodzinny. Istotne, żeby informacje o przebiegu prowadzonej terapii wszyscy specjaliści interpretowali w sposób spójny. To pomaga lepiej rozumieć chłoniaki i może znacząco zwiększyć skuteczność prowadzonego leczenia – podkreśla prof. Bogdan Małkowski.
O wyzwaniach w zakresie diagnostyki i interpretacji badań w obszarze chłoniaków, w tym w chłoniaku Hodgkina, specjaliści różnych dziedzin medycyny podyskutują na warsztatach z cyklu „Sowim okiem”. Eksperci z różnych polskich ośrodków zaprezentują doświadczenia własne w zakresie diagnostyki i terapii swoich pacjentów hematologicznych. Czwarta edycja „Interdyscyplinarnych warsztatów diagnostyki PET-CT w chłoniaku Hodkina” odbędzie się 25 listopada 2021 roku o godz. 19.00. Link do bezpłatnej rejestracji: Warsztaty "Sowim Okiem".
