Lampa bakteriobójcza stanowi szczególny typ oświetlenia, który wytwarza promieniowanie ultrafioletowe. Krótkofalowe światło UV zaburza parowanie się zasad DNA, co wywołuje tworzenie się dimerów pirymidynowych i prowadzi do niszczenia bakterii, wirusów i pierwotniaków. Lampa bakteriobójcza może być stosowana do produkcji ozonu przy dezynfekcji wody.
Na rynku wyróżnia się trzy popularne typy lamp: lampy niskociśnieniowe, wysokociśnieniowe oraz diody LED. Lampy niskociśnieniowe to najpopularniejsza forma oświetlenie bakteriobójczego. Wyglądem przypomina zwykłą lampę fluorescencyjną, natomiast ta nie zawiera fluoru fluoroscencyjnego. Dodatkowo, żarówka wykonana jest ze stopionego kwarcu lub szkła vycor. Lampy bakteriobójcze wytwarzają niewielkie ilości widzialnego światła z powodu innych pasm promieniowanie rtęci.
Z kolei lampy wysokociśnieniowe emitują szerokopasmowe promieniowanie UV-C, a nie pojedyncze fale. Są stosowane na szeroką skalę w przemysłowym uzdatnianiu wody, gdyż stanowią bardzo intensywne źródło promieniowania. Charakteryzują się równie wysoką wydajnością jak lampy niskociśnieniowe. Dodatkowo lampy wysokociśnieniowe wytwarzają bardzo jasne niebiesko-białe światło.
Diody LED wykorzystują materiały półprzewodnikowe do wytwarzania światła wewnątrz urządzenia. Długość fal emisji można dostosować poprzez dobór składu chemicznego materiałów półprzewodnikowych. Dużą zaletą jest znaczna przewaga wydajności diod, wzrost mocy wyjściowej, a także długa żywotność urządzenia.
Lampy bakteriobójcze służą do sterylizacji miejsc pracy oraz narzędzi wykorzystywanych w laboratoriach biologicznych a także placówkach medycznych. Światło UV w laboratoriach wykorzystuje się jako skuteczny środek bakteriobójczy oraz wirusobójczy. Lampy bakteriobójcze dobrze dezynfekują jedynie zewnętrze powierzchnie mebli laboratoryjnych oraz szaf bezpieczeństwa. Są one instalowane zazwyczaj na suficie i w laboratoriach służą do dezynfekcji powietrza i zewnętrznych powierzchni.
Jeśli lampa emituje fale o długości mniejszej niż 253,7 nm może je wykorzystać wszędzie tam, gdzie pożądany jest ozon ( np., w systemach dezynfekujących). Lampy bakteriobójcze również wykorzystywane są przez geologów do wywoływania fluorescencji w próbach minerałów, co ułatwia ich identyfikację. Wytwarzane światło jest wówczas filtrowane, aby usunąć jak najwięcej światła widzialnego, a pozostawić tylko światło UV. Lampy bakteriobójcze stosuje się także w oczyszczalniach ścieków w celu usuwania mikroorganizmów.
Warto wiedzieć, że krótkofalowe światło UV jest szkodliwe dla ludzi. Oprócz wywoływania oparzeń słonecznych oraz raka skóry może również spowodować zapalenie rogówki oka, co prowadzi do przejściowego lub trwałego zaburzenia widzenia. Światło UV może także uszkodzić siatkówkę oka. Wobec powyższego światło wytwarzane przez lampę bakteriobójczą powinno być starannie osłonięte przed bezpośrednim widzeniem, podczas gdy odbicie oraz rozproszone światło nie wywołują takich skutków.
Artykuł powstał we współpracy ze sklepem DanLab.pl.
