Istotna część systemu zapewniającego bezpieczeństwo astronautom w trakcie lotów załogowych i na stacjach kosmicznych powstała w Polsce. System Twardego Przechwytywania HCS, możliwy do zaadaptowania w różnorodnych systemach dokowania opracowała firma inżynierii kosmicznej SENER. Jego twórcy wskazują, że urządzenie może stać się standardem w przyszłych misjach załogowych.
Firma SENER jako część międzynarodowego konsorcjum, stworzyła System Twardego Przechwytywania (HCS – Hard Capture System) dla mechanizmu dokującego, pozwalającego na cumowanie i połączenie zarówno dużych jak i małych statków kosmicznych: IBDM (International Berthing and Docking Mechanism).
Zadaniem HCS – systemu, który stworzył SENER Polska we współpracy z firmą-matką SENER Aeroespacial, jest zapewnienie sztywnego połączenia struktur w celu utworzenia szczelnego przejścia między dwoma statkami kosmicznymi. Ponadto, może służyć jako połączenie serwisowe oraz standardowy i awaryjny sposób na separację pojazdów kosmicznych. W praktyce system ten będzie gwarantował bezpieczeństwo astronautom przechodzącym pomiędzy statkami kosmicznymi i bezpieczny transport zapasów i materiałów, na przykład ze statku kosmicznego na pokład stacji.
Zespół SENER Polska odpowiedzialny był za kluczowe komponenty systemu. - W zakresie obowiązków naszego zespołu było zaprojektowanie, wykonanie, integracja oraz testy: Separatorów, Systemu Transmisji Danych i Energii, osłony MMOD przeciwko mikrometeoroidom i śmieciom kosmicznym oraz dwóch rodzajów czujników – gotowości do dokowania (RTH) i czujnika informującego o poprawnej separacji pojazdów (UCS) - mówi Łukasz Powęska, kierownik projektów SENER Polska.
Mechanizm IBDM został zaprojektowany zgodnie z Międzynarodowym Standardem Systemu Dokowania (International Docking System Standard – IDSS) i jest kompatybilny z adapterem dokującym zainstalowanym na amerykańskiej części Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Na etapie realizacji projektu uwzględniono możliwość modyfikacji system w kierunku dostosowania również do innych adapterów i standardów dokowania. Ten niezwykle precyzyjny i skomplikowany mechanizm, w przyszłości może stać się standardem w załogowych misjach kosmicznych. Jednym z jego potencjalnych zastosowań jest wykorzystanie w następcy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - stacji Gateway, której budowa planowana jest na 2025 rok. Docelowo Gateway zostanie osadzona w przestrzeni okołoksiężycowej i posłuży jako punkt strategiczny odległych wypraw w kosmos, takich jak załogowy lot na Marsa. Jej część będzie stanowić stworzony przez firmy zrzeszone w ESA I-HAB – habitat dla przylatujących z Ziemi astronautów. To właśnie w nim może zostać zaimplementowany mechanizm HCS stworzony przez SENER.
Załogowe loty odgrywają coraz większą rolę w eksploracji kosmosu. Programy zakładające umieszczenie astronautów na Księżycu, jak realizowany przez NASA Artemis czy długofalowe plany przewidujące stałą obecność człowieka w przestrzeni kosmicznej – na przykład realizowana właśnie budowa Chińskiej Stacji Kosmicznej, stanowią priorytet narodowych agencji kosmicznych i międzynarodowych organizacji. Coraz większą popularność zyskują też załogowe misje komercyjne, jak te realizowane przez SpaceX czy Blue Origin, niejednokrotnie w porozumieniu z rządami państwowymi. Udział w tego typu misjach to dla firm sektora kosmicznego szczególny prestiż, ale i konieczność tworzenia specyficznych, innowacyjnych rozwiązań odpowiadających na wyższe niż w przypadku misji robotycznych standardy bezpieczeństwa.
Źródło i fot.: materiały prasowe
